Віжайны

Віжайны^[1] (польск.: Wiżajny) — вёска ў Польшчы, за 35 км на поўнач ад Сувалкаў, за 143 км на поўнач ад Беластока, паміж азёрамі Вістуццю і Віжайнамі, каля граніцы з Літвой. Уваходзіць у склад Сувальскага павета Падляскага ваяводства, сядзіба вясковай гміны Віжайны.

Вёска
Віжайны
польск.: Wiżajny
Касцёл Святой Тэрэзы
Сцяг Герб
54°23′00″ пн. ш. 22°51′00″ у. д.HGЯO
Краіна	Польшча
Ваяводства	Падляскае
Павет	Сувальскі
Гміна	Віжайны
Гісторыя і геаграфія
Вышыня цэнтра	243 м
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Насельніцтва
Насельніцтва	882 чалавекі (2011)
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Паштовы індэкс	16-407
Аўтамабільны код	BSU
Іншае
0772174
Паказаць/схаваць карты
Віжайны Віжайны
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Назва

Апроч формы Віжайны, таксама сустракаюцца варыянты Віжаны^[2] і Візуны^[3].

Гісторыя

Гарадскі герб, 1792 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Віжайны на карце 1655 года

Першы пісьмовы ўспамін пра Віжайны (Weyze) датуецца 1253 годам^[4]. Відаць, тут існавала яцвяжскае паселішча.

З 1413 года Віжайны ўвайшлі ў склад Гарадзенскага павета Троцкага ваяводства. У гэты час імі валодалі Лазавіцкія, з другой паловы XVI стагоддзя — Радзівілы. Па загадзе апошніх тутэйшы касцёл Святога Юрыя ператварылі ў кальвінскі збор, у якім у 1603 годзе пахавалі гетмана Крыштафа Мікалая Радзівіла «Перуна».

На 1629 год у Віжайнах было 285 дымоў, якія размяшчаліся на 7 вуліцах (найбольшая з іх Павісульская з 27 дымамі, найменшая — Канецпольская з 6). У 1664 годзе касцёл быў вернуты каталікам. 11 мая 1693 кароль і вялікі князь Ян Сабескі надаў Віжайнам магдэбургскае права і герб: у чырвоным полі белы арол з залатой перавяззю на персях (пацвержаны 14 лютага 1792 года)^[3]. Пасля Радзівілаў горадам валодалі Пуслоўскія, Плятэры, Струтынскія.

Пад уладай Расійскай імперыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай у 1795 годзе Віжайны апынуліся ў складзе Прусіі, у 1807 годзе згодна з Тыльзіцкім мірным дагаворам — у складзе Расійскай імперыі, у Сейненскім павеце Аўгустоўскай губерні. На 1827 год тут было 165 будынкаў. У 1870 годзе Віжайны былі пазбаўлены статуса горада.

Найноўшы час

Згодна з Рыжскім мірным дагаворам 1921 года Віжайны апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі.

У часы Другой сусветнай вайны з верасня 1939 да 1945 года Віжайны знаходзілася пад акупацыяй Трэцяга Рэйха. У 1975—1998 гадах яны ўваходзілі ў склад Сувальскага ваяводства.

Насельніцтва

• XIX стагоддзе: 1827 год — 1342 чал.^[5]
• XXI стагоддзе: 2002 год — 1 тыс. чал.; 2011 год — 882 чал.

Славутасці

• Касцёл Святой Тэрэзы (1825) у стылі класіцызму, званіца (1862)
• Могілкі: старыя каталіцкія, пратэстанцкія

Галерэя

• Краявіды Віжайнаў
• 
  Касцёл Святой Тэрэзы
• 
  Каталіцкія могілкі
• 
  Адміністрацыя гміны