Кошыцы

Кошыцы (славацк.: Košice, ням.: Kaschau, венг.: Kassa) — другі па велічыні горад Славакіі, адміністрацыйны цэнтр Кошыцкага края, знаходзіцца на рацэ Горнад, каля самай мяжы з Венгрыяй.

Горад
Кошыцы
славацк.: Košice[1]
Сцяг Герб[d]
48°43′00″ пн. ш. 21°15′00″ у. д.HGЯO
Краіна	Славакія
Кіраўнік	Jaroslav Polaček[d]
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	1230[2]
Першае згадванне	1230
Плошча	242,33 км²
Вышыня цэнтра	208 м
Водныя аб’екты	Hornád[d]
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Насельніцтва
Насельніцтва	▼223 678 чал. (31 снежня 2024)[3]
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	055
Паштовы індэкс	040 00
Аўтамабільны код	KE
kosice.sk (славацк.)​ (англ.)​ (венг.)​ (ням.)
Паказаць/схаваць карты
Кошыцы
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кошыцы з’яўляюцца важным гандлёвым, індустрыяльным і культурным цэнтрам усходняй Славакіі. Тут размешчаны другі па велічыні ўніверсітэт краіны, а таксама маюцца мноства музеяў, выставачных галерэй і тэатраў. У горадзе размяшчаецца металургічны камбінат U. S. Steel Košice, які з’яўляецца буйнейшым працадаўцам у рэгіёне. Акрамя таго, горад мае добрую чыгуначную сетку і міжнародны аэрапорт.

Гісторыя

Першы раз Кошыцы згадваюцца ў 1230 годзе. Пачынаючы з XIV стагоддзя горад становіцца другім па значнасці горадам Славакіі, якая на той момант уваходзіла ў Венгерскае каралеўства. У XV стагоддзі Кошыцы часова захапіў гусіт Ян Йіскра. У XVII—XVIII стагоддзях Кошыцы становяцца цэнтрам паўстанняў супраць Габсбургаў і своеасаблівай сталіцай мяцежніка Ферэнца Ракацы. У 1657 годзе тут быў закладзены ўніверсітэт. У 1919 годзе ў Кошыцах была абвешчана Славацкая Савецкая Рэспубліка, якая праіснавала нядоўга. У 1938—1944 гадах горад быў акупаваны Венгрыяй.

Насельніцтва

Статыстыка насельніцтва (10 гадоў)^[4]

Год	1994	2004	2014	2024
Колькасць людзей	239 927	235 006	239 464	223 678
Розніца		−2,05 %	+1,89 %	−6,59 %

Статыстыка насельніцтва^[4]

Год	2023	2024
Колькасць людзей	225 044	223 678
Розніца		−0,60 %

Вядомыя асобы

• Бела Ілеш (1895—1974) — венгерскі пісьменнік. Нарадзіўся ў Кошыцах.

Гарады-пабрацімы

•  Аксарай, Турцыя
•  Арадзя, Румынія
•  Будапешт, Венгрыя
•  Бурса, Турцыя
•  Буэнас-Айрэс, Аргенціна
•  Верона, Італія (1992)^[5]
•  Вуперталь, Германія (1980)^[6]
•  Высаке-Татры^[d], Славакія
•  Жэшаў, Польшча
•  Катавіцы, Польшча
•  Котбус, Германія
•  Кросна, Польшча
•  Крывы Рог, Украіна (2017)^[7]
•  Ліён, Францыя
•  Мабіл, ЗША
•  Мішкальц, Венгрыя
•  Ніш, Сербія
•  Острава, Чэхія
•  Пафас, Кіпр
•  Плоўдзіў, Балгарыя^[8]
•  Раахэ, Фінляндыя
•  Санкт-Пецярбург, Расія (1995)^[9][10]
•  Ужгарад, Украіна

Гл. таксама

• Кошыцкі дзяржаўны тэатр
• Універсітэт Паўла Ёзафа Шафарыка
• Кафедра Святой Альжбеты

Зноскі

1. (unspecified title) — ISBN 80-85174-57-X
2. Vlastivedný slovník obcí na Slovensku / пад рэд. M. Kropilák — Bratislava: VEDA, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied, 1978. — Т. 2.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q12778680'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q18250053'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13450349'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1780'></a>
3. Počet obyvateľov podľa pohlavia - SR-oblasť-kraj-okres, m-v (ročne) [om7102rr] — Браціслава: Statistical Office of the Slovak Republic, 2025. Праверана 24 красавіка 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13371586'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1780'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q134207026'></a>
4. Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) [om7102rr_obce=AREAS_SK] (нявызн.). Statistical Office of the Slovak Republic (31 сакавіка 2025). Праверана 31 сакавіка 2025.
5. http://www.comune.verona.it/nqcontent.cfm?a_id=5485
6. https://www.wuppertal.de/tourismus-freizeit/stadtportrait/partnerstaedte/102010100000010321.php
7. https://spilkuisia.kr.gov.ua/nadzvychajnyj-ta-povnovazhnyj-posol-cheskoyi-respubliky-v-ukrayini-radek-peh-na-zustrichi-z-golovoyu-rady-oborony-mista-oleksandrom-vilkulom-kryvyj-rig-najbilsh-vazhlyve-misto-ne-lysh/
8. https://www.plovdiv.bg/en/about-plovdiv/побратимени-градове/
9. https://kvs.gov.spb.ru/en/agreements/
10. https://www.tasr.sk/tasr-clanok/TASR:2022031700000104