Марыу Суарыш

Ма́рыу Албе́рту Но́бры Ло́піш Суа́рыш (парт.: Mário Alberto Nobre Lopes Soares; 7 снежня 1924, Лісабон — 7 студзеня 2017, Лісабон) — партугальскі палітык-сацыяліст, двойчы прэм’ер-міністр Партугаліі, прэзідэнт Партугаліі ў 1986—1996.

Марыу Алберту Нобры Лопіш Суарыш
Mário Alberto Nobre Lopes Soares
17-ы Прэзідэнт Партугаліі 9 сакавіка 1986 года — 9 сакавіка 1996 года
Папярэднік	Антоніу душ Сантуш Рамалью Эаніш
Пераемнік	Жоржы Фернанду Бранку ды Сампаю
114-ы Прэм'ер-міністр Партугаліі 9 чэрвеня 1983 года — 6 лістапада 1985 года
Папярэднік	Франсішку Пінту Бальсеман
Пераемнік	Анібал Каваку Сілва
107-ы Прэм'ер-міністр Партугаліі 23 ліпеня 1976 года — 28 жніўня 1978 года
Папярэднік	Вашку Алмейда-і-Кошта
Пераемнік	Алфрэду Нобрэ да Кошта
Міністр замежных спраў Партугаліі 16 мая 1974 года — 26 сакавіка 1975 года
Папярэднік	Руй Патрышыу
Пераемнік	Эрнесту Аўгусту Мелу Антуніш
Нараджэнне	7 снежня 1924(1924-12-07)[1][2][…] Лісабон, Партугалія[3]
Смерць	7 студзеня 2017(2017-01-07)[4][1][…] (92 гады) Лісабон, акруга Лісабон, Партугалія[5]
Месца пахавання	Prazeres Cemetery[d]
Імя пры нараджэнні	парт.: Mário Alberto Nobre Lopes Soares
Бацька	Жуан Лопіш Суарыш
Маці	Эліза Нобры Батыста
Жонка	Maria Barroso[d][6]
Дзеці	сын Жуан і дачка Марыя Ізабел
Нацыянальнасць	партугалец
Веравызнанне	каталік
Партыя	Сацыялістычная партыя Партугаліі
Член у	Бразільская акадэмія літаратуры[d] Акадэмія навук Каралеўства Марока[d][7] Акадэмія навук заморскіх тэрыторый Францыі[d]
Адукацыя	Лісабонскі ўніверсітэт
Прафесія	Гісторык, юрыст
Дзейнасць	палітыка[8]
Месца працы	2-гі Рэнскі ўніверсітэт[9][10]
Аўтограф
Узнагароды	кавалер Вялікага крыжа, дэкараванага Вялікай стужкай ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай»[d] (5 красавіка 1989) ганаровы доктар Універсітэта Рэн II Верхняй Брэтані[d] (чэрвень 1977) ганаровы доктар Саламанкскага ўніверсітэта[d] (1987) honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University[d] (1989) honorary doctorate of the University of Santiago de Compostela[d] (1992) ганаровы доктар Мадрыдскага ўніверсітэта Камплутэнсэ[d] (1995, 1996) International Simón Bolívar Prize[d] (1998) прэмія «Поўнач-Поўдзень»[d] (2000) honorary doctorate of the Bordeaux Montaigne University[d] (2010) honorary doctorate of the University of Porto[d] ганаровы доктар Браўнаўскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Прынстанскага ўніверсітэта[d] honorary doctorate of the University of Coimbra[d] ганаровы доктар Брусельскага свабоднага ўніверсітэта (франкамоўнага)[d] ганаровы доктар Оксфардскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Балонскага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Жэнеўскага ўніверсітэта[d] Honorary doctor of the Bilkent University[d] ганаровы доктар Універсітэта Ла-Каруньі[d] Prémio Autores[d]
Сайт	fmsoares.pt (парт.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Сын педагога, Суарыш яшчэ студэнтам уступіў у Камуністычную партыю (выйшаў у 1951) і актаўна ўдзельнічаў у барацьбе супраць рэжыму Антоніу Салазара. Суарыш неаднаразова арыштоўваўся, што пазбавіла яго магчымасці працаваць па спецыяльнасці выкладчыкам гісторыі і геаграфіі і вымусіла яго стаць юрыстам. Суарыш актыўна ўдзельнічаў у выбарчых кампаніях апазіцыі, у тым ліку ў прэзідэнцкай кампаніі Умберту Дэлгаду ў 1958. Паступова яго погляды станавіліся меней камуністычнымі, і ў красавіку 1964 ён удзельнічаў у стварэнні ў Жэневе партыі Сацыялістычнае дзеянне Партугаліі. У сакавіку 1968 Суарыш з сям’ёй быў высланы ў Сан-Тамэ і Прынсіпі, але ўжо праз 8 месяцаў пасля прыходу да ўлады Марселу Каэтану змог вярнуцца на Радзіму. У 1970 Суарыш вымушаны быў з’ехаць за мяжу, дзе ў 1973 удзельнічаў у стварэнні Сацыялістычнай партыі Партугаліі і быў выбраны яе генеральным сакратаром.

Зноскі

1. Mario Soares // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. Mário Soares // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #118615157 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. Mário Soares, former prime minister of Portugal, dies aged 92
5. https://www.dn.pt/arquivo/diario-de-noticias/antigo-presidente-mario-soares-morreu-ha-cinco-anos-14469198.html
6. https://fmsoaresbarroso.pt/mario-soares/biografia
7. https://alacademia.org.ma/membre/%d9%85%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d9%88-%d8%b4%d9%92%d9%88%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d8%b3-2/ Праверана 3 студзеня 2023.
8. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
9. Mario Soares avait vécu de "très bons moments" comme prof à Rennes — Rennes: 2017. — ISSN 0999-2138; 2262-4279

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q647'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q660769'></a>
10. Les années rennaises de Mário Soares, « un monsieur charmant » — Rennes: 2017. — ISSN 0999-2138; 2262-4279

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q647'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q660769'></a>