Мормажава

Мо́рмажава^[1] (трансліт.: Mormažava, руск.: Морможево) — вёска ў Бярозаўскім раёне Брэсцкай вобласці. Уваходзіць у склад Бярозаўскага сельсавета. Размешчана за 7,5 км ад Бярозы, за 13,5 км ад чыгуначнай станцыі Бяроза-Картузская.

Вёска Мормажава Краіна Беларусь Вобласць Брэсцкая Раён Бярозаўскі Сельсавет Бярозаўскі Каардынаты 52°34′49″ пн. ш. 24°59′17″ у. д.HGЯO Насельніцтва ▲185 чал. (2009) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1643 Паштовыя індэксы 225209 Аўтамабільны код 1 СААТА 1208807051 Мормажава Мормажава

Сюды перасылаецца запыт «Пабежына». На гэту тэму патрэбны асобны артыкул.

Этымалогія

Існуюць дзве версіі паходжання назвы. Згодна з першай, назва вёскі пайшла ад польскага слова «мормуль», г.зн. «балота». Згодна з другой, паводле мясцовага падання, па імю пана Мормажава.

Гісторыя

Вядома з XV ст., калі паміж Мормажавам і Сяльцом адбылася бітва адной з феадальных войнаў у Рэчы Паспалітай. У 1895 г. каля вёскі яшчэ можна было бачыць рэдуты для гармат.

Пасля Трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай з 1795 года ў складзе Расійскай імперыі. У 1905 годзе вёска ў Сялецкай воласці Пружанскага павета Гродзенскай губерні.

З 1915 года акупіравана германскімі войскамі, якія спалілі вёску, жыхары падаліся ў бежанцы. З 1919 года да ліпеня 1920 года і з жніўня 1920 года акупіравана войскамі Польшчы. У ліпені 1920 устаноўлена савецкая ўлада. З 1921 года — у складзе Польшчы, у 1924 годзе вёска ў Сялецкай гміне Пружанскага павета Палескага ваяводства.

З 1939 года ў БССР. З 1940 года вёска ў Сакалоўскім сельсавеце.

У 1941—1944 гг. акупіравана нямецка-фашысцкімі захопнікамі. У час акупацыі праз вёску ажыццяўлялася сувязь падпольшчыкаў Бярозы з атрадамі партызанскімі брыгады імя Панамарэнкі. Адсюль партызаны атрадаў імя Дзімітрава і імя Гастэлы выходзілі на дыверсійныя аперацыі. Гітлераўцы схапілі членаў сямей партызан з вёскі Мормажава і расстралялі. У 1967 годзе на магіле пастаўлены абеліск. На фронце ў 1941—1944 гг. загінула 5 воінаў-землякоў.

З 1960 года ў Самойлавіцкім сельсавеце^[2] (у 1964 перайменаваны ў Бярозаўскі). Паводле перапісу 1970 года, ферма племсаўгаса «Прамень». З 1983 года ў вопытным рыбгасе «Сялец». 21 лістапада 1983 года далучана в. Пабежына Сялецкага с/с.

Насельніцтва

• XX стагоддзе:
  • 1905 — 213 жыхароў.
  • 1924 — 12 будынкаў, 70 жыхароў.
  • 1940 — 21 двор, 150 жыхароў.
  • 1959 — 23 гаспадаркі, 89 жыхароў.
  • 1970 — 146 жыхароў.
• XXI стагоддзе:
  • 2005 — 69 двароў, 185 жыхароў.

Славутасці

• Курган на могілках (1966), дзе пахаваны 7 воінаў, якія загінулі ў баях супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў на тэрыторыі раёна ў гады вайны, і 9 мірных жыхароў — ахвяр фашысцкага тэрору.
• Брацкай магіла, размешчаная за за 7 км на паўночны захад ад вёскі, у якой пахаваны 16 савецкіх воінаў і партызан, якія загінулі ў баях супраць ням.-фаш. захопнікаў.

Зноскі

1. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2010.— 318 с. ISBN 978-985-458-198-9. (DJVU)
2. Рашэнне выканкома Брэсцкага абласнога Савета дэпутатаў працоўных ад 8 сакавіка 1960 г. // Збор законаў, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў і распараджэнняў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1960, № 6.