Спіс прэм’ер-міністраў Венгрыі

Прэм'е́р-міні́стр Ве́нгрыі (венг.: Magyarország kormányfőe (Miniszterelnök)) — кіраўнік урада Венгрыі.

Гэта старонка — інфармацыйны спіс.

Прэм'ер-міністр Венгрыі
венг.: Magyarország kormányfőe (Miniszterelnök)
Пасаду займае Віктар Орбан з 29 мая 2010
Узначальвае	Урад Венгрыі
Пасада з’явілася	у 1848 годзе
Першы на пасадзе	Лаяш Бацьяні
Сайт	Афіцыйны сайт

Прэм'ер-міністр выбіраецца парламентам па прапанове прэзідэнта рэспублікі^[1][2]. Звычайна прэм'ер-міністрам прызначаецца лідар партыі, якая атрымала на выбарах большасць месцаў у парламенце. Калі ніводная партыя не мае большасці месцаў у парламенце, той урад спрабуе сфарміраваць лідар найбуйнейшай партыі.

Пасада прэм'ер-міністра Венгрыі была заснавана ў 1848 годзе. 17 сакавіка 1848 года кароль Фердынанд V прызначыў Лаяша Бацьяні першым прэм'ер-міністрам краіны. Цяперашні прэм'ер-міністр Віктар Орбан уступіў на пасаду 29 мая 2010 года^[3][4][5].

Венгерская рэвалюцыя 1848 года

Падчас рэвалюцыі 1848—1849 гадоў быў ператвораны сацыяльна-палітычны лад Венгрыі, абвешчана незалежнасць ад Габсбургаў і створана дэмакратычная дзяржава.

  Апазіцыйная партыя

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
1		Лаяш Бацьяні Lajos Batthyány (1807—1849)	17 сакавіка 1848	2 кастрычніка 1848	Апазіцыйная партыя	[6]
		барон Адам Рэчэі Ádám Récsey (1775—1852)	3 кастрычніка 1848	7 кастрычніка 1848	незалежны	[заўв 1][7]
2		Лаяш Кошут Lajos Kossuth (1802—1894)	2 кастрычніка 1848	1 мая 1849	Апазіцыйная партыя	[заўв 2][8][9]
3		Берталан Семерэ Bertalan Szemere (1812—1869)	2 мая 1849	11 жніўня 1849		[10]

Каралеўства Венгрыя ў складзе Аўстра-Венгрыі

Аўстра-Венгрыя была ўтворана ў 1867 годзе ў выніку пагаднення паміж аўстрыйскімі немцамі і венграмі, а Венгерскае каралеўства атрымала шырокую аўтаномію ў складзе імперыі.

  Партыя Дэака

  Ліберальная партыя

  Канстытуцыйная партыя/Партыя нацыянальных рабочых/Канстытуцыйная партыя 48-мі

  Незалежны

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
1		Дзьюла Андрашы Gyula Andrássy (1823—1890)	17 лютага 1867	14 лістапада 1871	Партыя Дэака	[11][12]
2		Меньхерт Лоньяі Menyhért Lónyay (1822—1884)	14 лістапада 1871	4 снежня 1872		[13][14]
3		Ёжэф Славі József Szlávy (1818—1900)	4 снежня 1872	21 сакавіка 1874		[15]
4		Іштван Біта István Bittó (1822—1903)	21 сакавіка 1874	2 сакавіка 1875		[16]
5		Бела Венкхайм Béla Wenckheim (1811—1879)	2 сакавіка 1875	20 кастрычніка 1875	Ліберальная партыя	[17]
6		Кальман Ціса Kálmán Tisza (1830—1902)	20 кастрычніка 1875	13 сакавіка 1890		[18][19]
7		Дзьюла Сапары Gyula Szapáry (1832—1905)	13 сакавіка 1890	17 лістапада 1892		[20]
8		Шандар Векерле Sándor Wekerle (1848—1921)	17 лістапада 1892	14 студзеня 1895		[21][22]
9		Дэзё Банфі Dezső Bánffy (1843—1911)	14 студзеня 1895	26 лютага 1899		[23]
10		Кальман Сель Kálmán Széll (1843—1915)	26 лютага 1899	27 чэрвеня 1903		[24][25]
11		Карай Куэн-Хедэрвары Károly Khuen-Héderváry (1849—1918)	27 чэрвеня 1903	3 лістапада 1903		[26][27]
12		Іштван Ціса István Tisza (1861—1918)	3 лістапада 1903	18 чэрвеня 1905		[28][29]
13		Геза Феервары Géza Fejérváry (1833—1914)	18 чэрвеня 1905	8 красавіка 1906	Незалежны	[30][31]
(8)		Шандар Векерле Sándor Wekerle (1848—1921)	8 красавіка 1906	17 студзеня 1910	Канстытуцыйная партыя
(11)		Карай Куэн-Хедэрвары Károly Khuen-Héderváry (1849—1918)	17 студзеня 1910	22 красавіка 1912	Партыя нацыянальных рабочых
14		Ласла Лукач László Lukács (1850—1932)	22 красавіка 1912	10 чэрвеня 1913		[32]
(12)		Іштван Ціса István Tisza (1861—1918)	10 чэрвеня 1913	15 чэрвеня 1917
15		Морыц Эстэрхазі Móric Esterházy (1881—1960)	15 чэрвеня 1917	20 жніўня 1917	Канстытуцыйная партыя 48-мі	[33][34]
(8)		Шандар Векерле Sándor Wekerle (1848—1921)	20 жніўня 1917	30 кастрычніка 1918
16		Янаш Хадзік János Hadik (1863—1933)	30 кастрычніка 1918	31 кастрычніка 1918		[35]

Венгерская Народная Рэспубліка (1918—1919)

Венгерская Народная Рэспубліка была абвешчана пасля распаду Аўстра-Венгерскай імперыі ў 1918 годзе.

  Партыя незалежнасці

  Грамадзянская радыкальная партыя

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
17		Міхай Караі Mihály Károlyi (1875—1955)	31 кастрычніка 1918	11 студзеня 1919	Партыя незалежнасці	[заўв 3][36][37]
—		Дэнеш Берынкеі Denes Berinkey (1871—1948)	11 студзеня 1919	19 студзеня 1919	Грамадзянская радыкальная партыя	[заўв 4][38]
18			19 студзеня 1919	21 сакавіка 1919

Венгерская Савецкая Рэспубліка

Венгерская Савецкая Рэспубліка існавала з 21 сакавіка да 6 жніўня 1919 года.

  Сацыялістычная партыя Венгрыі

  Сацыял-дэмакратычная партыя Венгрыі

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
19		Шандар Гарбаі Sándor Garbai (1879—1947)	21 сакавіка 1919	1 жніўня 1919	Сацыялістычная партыя	[заўв 5][39]
20		Дзьюла Пейдль Gyula Peidl (1873—1943)	1 жніўня 1919	6 жніўня 1919	Сацыял-дэмакратычная партыя	[заўв 6][40]

Контррэвалюцыйныя ўрады (1919)

  Незалежны

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
		Дзьюла Караі Gyula Károlyi (1871—1947)	5 мая 1919	12 ліпеня 1919	незалежны	[41][42]
		Дэжо Патанцьюш-Абрахам Dezső Pattantyús-Ábrahám (1875—1977)	12 ліпеня 1919	12 жніўня 1919	Нацыянальны ўрад	[43][44]

Румынская акупацыя (1919—1920)

4 жніўня 1919 года, пасля ўступа ў Будапешт румынскіх войскаў, спыніла сваё існаванне Венгерская Савецкая Рэспубліка.

  KNEP

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
		Іштван Фрыдрых István Friedrich (1883—1951)	7 жніўня 1919	24 лістапада 1919	Незалежны → KNEP	[заўв 7][45][46]
		Карай Хусар Károly Huszár (1882—1941)	24 лістапада 1919	15 сакавіка 1920	KNEP	[заўв 8][47][48]

Каралеўства Венгрыя (1920—1944)

Каралеўства Венгрыя (Харцісцкая Венгрыя) існавала ў 1920—1944 гадах. Дэ-факта ім кіраваў рэгент Міклаш Хорці. У 1944 годзе каралеўства акупавала нацысцкая Германія.

  KNEP

  Аб'яднаная партыя

  Партыя нацыянальнага адзінства

  Партыя венгерскага жыцця

  Незалежны

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
21		Шандар Шыманьі-Шэмадам Sándor Simonyi-Semadam (1864—1946)	15 сакавіка 1920	19 ліпеня 1920	KNEP	[49][50]
22		Пал Тэлекі Pál Teleki (1879—1941)	19 ліпеня 1920	14 красавіка 1921		[51][52][53]
23		Іштван Бетлен István Bethlen (1874—1946)	14 красавіка 1921	24 жніўня 1931	Аб'яднаная партыя	[54][55]
		Іштван Ракаўскі István Rakovszky (1858—1931)	21 кастрычніка 1921	26 кастрычніка 1921	Урад праціўнікаў	[56][57]
24		Дзьюла Караі Gyula Károlyi (1871—1947)	24 жніўня 1931	1 кастрычніка 1932	Аб'яднаная партыя
25		Дзьюла Гёмбёш Gyula Gömbös (1886—1936)	1 кастрычніка 1932	6 кастрычніка 1936	Партыя нацыянальнага адзінства	[заўв 9][58][59]
26		Кальман Дараньі Kálmán Darányi (1886—1939)	12 кастрычніка 1936	14 мая 1938		[60][61]
27		Бела Імрэдзі Béla Imrédy (1891—1946)	14 мая 1938	16 лютага 1939		[62][63]
(22)		Пал Тэлекі Pál Teleki (1879—1941)	16 лютага 1939	3 красавіка 1941	Партыя венгерскага жыцця	[заўв 10]
—		Ферэнц Керэстэш-Фішэр Ferenc Keresztes-Fischer (1881—1948) в. а.	3 красавіка 1941			[64]
28		Ласла Бардашы László Bárdossy (1890—1946)	3 красавіка 1941	7 сакавіка 1942		[65][66]
—		Ферэнц Керэстэш-Фішэр Ferenc Keresztes-Fischer (1881—1948) в. а.	7 сакавіка 1942	9 сакавіка 1942
29		Міклаш Калаі Miklós Kállay (1887—1967)	9 сакавіка 1942	22 сакавіка 1944		[67][68]
30		Дзёмэ Стояі Döme Sztójay (1883—1946)	22 сакавіка 1944	29 жніўня 1944	Незалежны	[заўв 11][69]
31		Геза Лакаташ Géza Lakatos (1890—1967)	29 жніўня 1944	16 кастрычніка 1944		[70]

Венгерская дзяржава

Пасада прэм'ер-міністра адсутнічала, главой урада быў «правадыр» Ферэнц Салашы.

  Скрыжаваныя стрэлы

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
		Ферэнц Салашы Szálasi Ferenc (1897—1946)	16 кастрычніка 1944	28 сакавіка 1945	Скрыжаваныя стрэлы	[заўв 12][71][72]

Часовы ўрад савецкай акупацыі (1944—1946)

  Незалежны

  Незалежная партыя дробных гаспадароў

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
		Бела Міклаш Béla Miklós (1890—1948)	22 снежня 1944	15 лістапада 1945	Незалежны	[заўв 13][73]
		Золтан Тылдзі Zoltán Tildy (1889—1961)	15 лістапада 1945	1 лютага 1946	Незалежная партыя дробных гаспадароў	[74][75]

Другая Венгерская Рэспубліка

Другая Венгерская Рэспубліка была ўтворана пасля скасавання Венгерскай дзяржавы і адхіленні ад улады Міклаша Хорці.

  Незалежная партыя дробных гаспадароў

  Венгерская партыя працоўных

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
32		Ферэнц Надзь Ferenc Nagy (1903—1979)	4 лютага 1946	31 мая 1947	Незалежная партыя дробных гаспадароў	[76][77]
33		Лаяш Дзіньеш Lajos Dinnyés (1901—1961)	31 мая 1947	10 снежня 1948	Незалежная партыя дробных гаспадароў	[78]
34		Іштван Добі István Dobi (1898—1968)	10 снежня 1948	20 жніўня 1949	Венгерская партыя працоўных	[79][80]

Венгерская Народная Рэспубліка

18 жніўня 1949 года была прынята новая канстытуцыя і ўтворана Венгерская Народная Рэспубліка.

  Венгерская партыя працоўных

  Венгерская сацыялістычная рабочая партыя

  Венгерская сацыялістычная партыя

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
Старшыня Савета Міністраў[81])
1		Іштван Добі István Dobi (1898—1968)	20 жніўня 1949	14 жніўня 1952	Венгерская партыя працоўных
2		Мацьяш Ракашы Mátyás Rákosi (1892—1971)	14 жніўня 1952	4 ліпеня 1953		[82][83]
3		Імрэ Надзь Imre Nagy (1896—1958)	4 ліпеня 1953	18 красавіка 1955		[84][85]
4		Андраш Хегедзюш András Hegedüs (1922—1999)	18 красавіка 1955	24 кастрычніка 1956		[86][87]
(3)		Імрэ Надзь Imre Nagy (1896—1958)	24 кастрычніка 1956	4 лістапада 1956
5		Янаш Кадар János Kádár (1912—1989)	4 лістапада 1956	28 студзеня 1958	Венгерская сацыялістычная рабочая партыя	[88][89]
6		Ферэнц Мюніх Ferenc Münnich (1886—1967)	28 студзеня 1958	13 верасня 1961		[90][91]
(5)		Янаш Кадар János Kádár (1912—1989)	13 верасня 1961	30 чэрвеня 1965
7		Дзьюла Калаі Gyula Kállai (1910—1996)	30 чэрвеня 1965	14 красавіка 1967		[92][93]
8		Енё Фок Jenő Fock (1916—2001)	14 красавіка 1967	15 мая 1975		[94][95]
9		Дзьёрдзь Лазар György Lázár (1924-2014)	15 мая 1975	25 чэрвеня 1987		[96][97]
10		Карай Грос Károly Grósz (1930—1996)	25 чэрвеня 1987	24 лістапада 1988		[98][99]
11		Міклаш Немет Miklós Németh (нар. 1948)	24 лістапада 1988	7 кастрычніка 1989		[100][101]
(11)		Міклаш Немет Miklós Németh (нар. 1948)	7 кастрычніка 1989	23 кастрычніка 1989	Венгерская сацыялістычная партыя

Венгрыя (з 1989 года)

Пасля правядзення шэрагу рэформаў Венгрыя стала парламенцкай рэспублікай.

  Венгерская сацыялістычная партыя

  Венгерскі дэмакратычны форум

  Фідэс — Венгерскі грамадзянскі саюз

  Незалежны

#	Фота	Прозвішча	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя	Спасылкі
—		Міклаш Немет Miklós Németh (нар. 1948)	23 кастрычніка 1989	23 мая 1990	Венгерская сацыялістычная партыя	[заўв 14]
35		Ёжэф Антал József Antall (1932—1993)	23 мая 1990	12 снежня 1993	Венгерскі дэмакратычны форум	[заўв 15][102][103]
—		Петэр Бораш Péter Boross (нар. 1928)	12 снежня 1993	21 снежня 1993	Венгерскі дэмакратычны форум	[104]
36			21 снежня 1993	15 ліпеня 1994
37		Дзьюла Хорн Gyula Horn (1932—2013)	15 ліпеня 1994	8 ліпеня 1998	Венгерская сацыялістычная партыя	[105][106]
38		Віктар Орбан Viktor Orbán (нар. 1963)	8 ліпеня 1998	27 мая 2002	Фідэс — Венгерскі грамадзянскі саюз	[107][108]
39		Петэр Медзьешы Péter Medgyessy (нар. 1942)	27 мая 2002	29 верасня 2004	Незалежны	[заўв 16]
40		Ферэнц Дзьюрчань Ferenc Gyurcsány (нар. 1961)	29 верасня 2004	9 чэрвеня 2006	Венгерская сацыялістычная партыя	[заўв 17][109]
			9 чэрвеня 2006	14 красавіка 2009
41		Гордан Байнаі Gordon Bajnai (нар. 1968)	14 красавіка 2009	29 мая 2010	Незалежны	[110]
(38)		Віктар Орбан Viktor Orbán (нар. 1963)	29 мая 2010	Дзеючы	Фідэс — Венгерскі грамадзянскі саюз	[111]

Графічны спіс

Жывыя былыя прэм'ер-міністры

Па стане на красавік 2016 года жывымі былі пяць былых прэм'ер-міністраў Венгрыі.

Прозвішча	Тэрмін паўнамоцтваў	Дата нараджэння
Міклаш Немет	1988—1990	24 студзеня 1948
Петэр Бораш	1993—1994	27 жніўня 1928
Петэр Медзьешы	2002—2004	19 кастрычніка 1942
Ферэнц Дзьюрчань	2004—2009	4 чэрвеня 1961
Гордан Байнаі	2009—2010	5 сакавіка 1968

Заўвагі

1. Незаконна прызначаны Фердынандам V
2. Старшыня камітэта нацыянальнай абароны, таксама часова займаў пасаду прэзідэнта
3. Таксама часова займаў пасаду прэзідэнта з 16 лістапада 1918
4. Выканаўца абавязкаў да 19 студзеня 1919
5. Таксама часова займала пасаду прэзідэнта
6. Таксама часова займаў пасаду прэзідэнта
7. Таксама часова займаў пасаду прэзідэнта з 23 жніўня 1919 года
8. Таксама часова займаў пасаду прэзідэнта да 1 сакавіка 1920 года
9. Памёр, знаходзячыся на пасадзе
10. Памёр, знаходзячыся на пасадзе
11. Прызначаны германскім кіраўніцтвам
12. Дэ-факта, прызначаны германскім кіраўніцтвам, таксама займаў пасаду прэзідэнта
13. У апазіцыі да 13 лютага 1945 года
14. Часовы прэм’ер-міністр
15. Памёр, знаходзячыся на пасадзе
16. Падаў у адстаўку
17. Падаў у адстаўку