Хто смяецца апошнім (п’еса)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Хто смяецца апошнім.

Хто смяецца апошнім — сатырычная камедыя Кандрата Крапівы. Апублікавана і пастаўлена Купалаўскім тэатрам у 1939 годзе. У 1955 годзе па сцэнарыі Кандрата Крапівы зняты і аднайменны кінафільм.

Хто смяецца апошнім
Жанр	сатыра, камедыя, трылер
Аўтар	Кандрат Крапіва
Дырыжор	Кандрат Крапіва
Кампанія	Нацыянальны акадэмічны тэатр імя Янкі Купалы
Краіна	БССР
Мова	беларуская

Сюжэт

У цэнтры сюжэта прайдзісветы і падхалімы, якія пракраліся ў навуковыя ўстановы.

Акцёры

Г. П. Глебаў у ролі Тулягі. 1939. Грым Глебава пры ўдзеле Р. Волкава

Генрых Грыгоніс у ролі Нічыпара

• Гарлахвацкі Аляксандр Пятровіч
• Ганна Паўлаўна — Вера Пола
• Чарнавус Аляксандр Пятровіч — Арнольд Памазан
• Туляга Мікіта Сымонавіч — Глеб Глебаў^[1], Сяргей Бульчык
• Левановіч
• Вера
• Зёлкін — Генадзь Гарбук, Барыс Платонаў
• Зіна Зёлкіна — Зінаіда Браварская, Стэфанія Станюта
• Цёця Каця — Лідзія Ржэцкая, Марыя Зінкевіч
• Нічыпар — Генрых Грыгоніс

Узнагароды

Глеб Глебаў атрымаў Дзяржаўную прэмію СССР 1941 года за выкананне ролі Тулягі.

Пастаноўкі іншых тэатраў

У 1954 годзе Віктар Галаўчынер паставіў «Хто смяецца апошнім» у Ташкенцкім рускім тэатры^[2].

П’еса таксама была пастаўлена Баранавіцкім абласным драматычным тэатрам, Мінскім абласным драматычным тэатрам (рэжысёр Уладзімір Савiцкi, спектакль прымаў удзел у фестывалі нацыянальнай драматургіі ў Бабруйску ў 2013 годзе пад назвай «Свінтус грандыёзус або Хто смяецца апошнім»), Браслаўскім народным тэатрам (у 1967 дыплом рэспубліканскага фестывалю самадзейнага мастацтва), Мазырскім драматычным тэатрам імя І. Мележа ў 2018 годзе.

Пераклады на іншыя мовы

Галіна Васілеўна Вігурская пераклала камедыю на ўкраінскую мову.

Аліс Вагнер пераклала камедыю на нямецкую мову («Das Mammutschwein», выд. Геншэль, 1954).

Зноскі

1. Дзяржаўная прэмія СССР 1941 года
2. Головчинер Виктор Яковлевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 154. — 737 с.