Цьмянец

Цьмя́нец^[1][2] (Chaerophyllum) — род кветкавых раслін сямейства Парасонавыя (Umbelliferae). Налічвае 46^[3] (каля 40^[2]) відаў, пашыраных ва ўмераным поясе Еўразіі і Паўночнай Амерыкі.

Цьмянец
Цьмянец дурманлівы (Chaerophyllum temulum)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Парасонакветныя Сямейства:  Парасонавыя Падсямейства:  Apioideae Трыба:  Scandiceae Падтрыба:  Scandicinae Род:  Цьмянец
Міжнародная навуковая назва
Chaerophyllum L.
Наменклатурны тып
Chaerophyllum temulum L. — Цьмянец дурманлівы
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   29614 NCBI   54707 EOL   71043 GRIN   t:2340 IPNI   39801-1

Батанічнае апісанне

Двухгадовыя (клубневыя) і шматгадовыя (карэнішчавыя) травяністыя расліны з прамастойнымі сцябламі. Лісце чаргаванае, шматразова перыстарассечанае. Кветкі дробныя, белыя, зрэдку ружовыя і пурпуровыя, сабраныя у складаныя парасоны. Плод — віслаплоднік з тупымі рэбрамі.

Некаторыя віды

Цьмянец дурманлівы (Chaerophyllum temulum). Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

• Chaerophyllum aromaticum L. — Цьмянец духмяны, ці Дзеньчаль, ці Цьмянец дзікі
• Chaerophyllum bulbosum L. — Цьмянец клубняносны
  • Chaerophyllum bulbosum subsp.prescottii, або Chaerophyllum prescottii L. — Цьмянец Прэскота
• Chaerophyllum hirsutum L. — Цьмянец цыкутавы
• Chaerophyllum temulum L. — Цьмянец дурманлівы, ці Цьмянец дурманячыtypus

Выкарыстанне

Лекавыя, харчовыя і меданосныя расліны. Некаторыя віды ядавітыя і пустазелле.

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 35. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17.
3. Chaerophyllum // The Plant List (англ.)