Іван Канстанцінавіч Айвазоўскі

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Айвазоўскі.

Іва́н Канстанцінавіч Айвазо́ўскі (руск.: Иван Константинович Айвазовский, арм.: Հովհաննես Կոստանդինեսի Հայվազյան — Аганес Гайвазян, 29 (17) ліпеня 1817 — 2 мая 1900) — сусветна вядомы мастак-марыніст, калекцыянер, мецэнат. Найвыбітнейшы мастак-армянін XIX стагоддзя^[7]. Брат армянскага гісторыка і святара Габрыэла Айвазоўскага.

Іван Айвазоўскі Հովհաննես Կոնստանդինի Այվազովսկի
арм.: Հովհաննես Այվազյան
Партрэт І. Айвазоўскага працы А. Тыранаў (1841).
Імя пры нараджэнні	Аганес (аванес) Айвазян Հովհաննես Այվազյան
Дата нараджэння	17 (29) ліпеня 1817[1]
Месца нараджэння	Феадосія, Феадасійскі павет[d], Таўрычаская губерня, Расійская імперыя[2][1][…]
Дата смерці	19 красавіка (2 мая) 1900[3][4][…] (82 гады)
Месца смерці	Феадосія, Феадасійскі павет[d], Таўрычаская губерня, Расійская імперыя[2][1][…]
Месца пахавання	St. Sarkis Church (Feodosia)[d][1]
Грамадзянства	Расійская імперыя
Дзеці	Q110366109?
Род дзейнасці	мастак, дзеяч выяўленчага мастацтва, калекцыянер мастацтва
Месца працы	Расійскі імператарскі флот
Жанр	марына[1], пейзаж[5], батальны жанр, фігурка[d][5], жанравы жывапіс[5], гістарычны жывапіс[5], партрэт[5], рэлігійны жывапіс[d][5], міфалагічны жывапіс[d][5] і рамантызм
Вучоба	Simferopol gymnasium №1[d] (1833)[1] Імператарская Акадэмія мастацтваў (1837)[1]
Мастацкі кірунак	рамантызм[6]
Уплыў	Maxim Vorobiev[d][1]
Уплыў на	Архіп Куінджы, Юлія Бразоль
Член у	Імператарская Акадэмія мастацтваў[1] Рымская акадэмія прыгожых мастацтваў[d][1] Фларэнтыйская акадэмія мастацтваў[d][1] Штутгарцкая дзяржаўная акадэмія выяўленчага мастацтва[1] Каралеўская акадэмія прыгожых мастацтваў у Амстэрдаме[d][1] Рускае геаграфічнае таварыства[1] Акадэмія прыгожых мастацтваў[d]
Узнагароды	Ордэн Белага арла Ордэн Святога Уладзіміра II ступені Ордэн Святой Ганны II ступені
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфічныя звесткі

Іван Айвазоўскі пачаў свой творчы шлях яшчэ ў першай палове XIX ст. (1830-я г.). Але асноўны перыяд яго творчасці прыпадае на другую палову стагоддзя.

За сваё жыццё стварыў каля шасці тысяч карцін^[8]. Большасць з іх былі напісаны ў Феадосіі і прысвечаны Чорнаму мору.

Творчасць

Ноч на востраве Родас

Шматлікія палотны марыніста складаюць свайго роду энцыклапедыю пра мора. «Паэзію прыроды заўсёды адчуваў, адчуваю і стараюся перадаць маім пэндзлем. Абаянне паўднёвай ночы, неба, паўднёвага захаду, жах, што наганяе на душу бура ці ураган, — вось тыя пачуцці, што натхняюць мяне, калі я пішу». Зменлівасць станаў марской стыхіі знайшла адлюстраванне ў творчасці майстра. Мора ў Айвазоўскага то ціхамірна-спакойнае («Туманная раніца», 1853; «Марына», 1858; «Раніца на моры», 1883), то зачаравана-таямнічае («Месяцавая ноч у Амальфі», 1845; «Ноч на востраве Радос», 1850), то грозна-неспакойнае («Бура», 1852). І кожны з гэтых станаў перададзены віртуозна, паэтычна. «Сюжэт карціны складаецца ў мяне ў памяці, як сюжэт верша ў паэта; зрабіўшы накід на кавалку паперы, я прыступаю да працы і да таго часу не адыходжу ад палатна, пакуль не выкажуся на ім маім пэндзлем». Творы Івана Айвазоўскага дэманструюць рамантычнае, эмацыянальнае ўспрыманне прыроды, амаль заўсёды перадаюць моцныя пачуцці, яркія перажыванні.

Гл. таксама

• Палац Манук-Бея

Зноскі

1. Հայկական սովետական հանրագիտարան / пад рэд. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2000.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q164396'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q124405912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6429958'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2657718'></a>
2. Айвазовский Иван Константинович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 25 лютага 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
3. Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 24 жніўня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13219454'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q131454'></a>
4. Ivan Konstantinovich Aivazovski // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
5. RKDartists

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
6. Метраполітэн-музей — 1870.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q160236'></a>
7. David Marshall Lang, Armenia: cradle of civilization, Allen and Unwin, 1970, стр. 245
8. Іван Айвазоўскі. Ноч на востраве Родас (нявызн.). Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь (25 лютага 2011).(недаступная спасылка)