Эндрэ Семерэдзі

Эндрэ Семерэдзі (венг.: Szemerédi Endre; нар. 21 жніўня 1940, Будапешт) — венгерскі і амерыканскі матэматык, які працуе ў галінах камбінаторыкі і тэарэтычнай інфарматыкі. Лаўрэат Абелеўскай прэміі 2012 года «за фундаментальны ўклад у дыскрэтную матэматыку і тэорыю інфарматыкі, і ў знак прызнання глыбокага і доўгатэрміновага ўкладу ў адытыўную тэорыю лікаў і эргадычную тэорыю».

Эндрэ Семерэдзі
Дата нараджэння	21 жніўня 1940(1940-08-21)[1][2][…] (85 гадоў)
Месца нараджэння	Будапешт, Каралеўства Венгрыя[3]
Грамадзянства	Венгрыя  ЗША
Род дзейнасці	матэматык, спецыяліст у галіне інфарматыкі, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	камбінаторыка
Месца працы	Ратгерскі ўніверсітэт[4]
Альма-матар	Будапешцкі ўніверсітэт (1965) МДУ (1970)
Навуковы кіраўнік	Ізраіль Гельфанд
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША[5] Венгерская акадэмія навук Еўрапейская акадэмія[6] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук
Узнагароды	Абелеўская прэмія (2012) прэмія Рольфа Шока па матэматыцы[d] (2008) ганаровы доктар Карлава ўніверсітэта[d] (2010) прэмія Сечэньі[d] (2012) прэмія Стыла за плённы ўклад у даследаванні[d] (2008) прэмія Дзьёрдзя Поя[d] член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук (2022) Paul Erdős Prize[d]
Сайт	math-inst.hu/~szemered/
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся 21 жніўня 1940 года ў Будапешце. Адзін год вывучаў медыцыну і працаваў на фабрыцы, і ўжо потым пераключыўся на матэматыку. Вучыўся ў Будапешцкім універсітэце, дзе атрымаў ступень магістра ў 1965 годзе. Затым перайшоў у Маскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт, дзе абараніў кандыдацкую дысертацыю ў 1970 годзе пад кіраўніцтвам Ізраіля Гельфанда.

Займаў пасады запрошанага выкладчыка ў Стэнфардскім універсітэце (1974), Універсітэце Мак-Гіла ў Манрэалі (1980), Універсітэце Паўднёвай Караліны (1981—1983) і Чыкагскім універсітэце (1985—1986). Ён стаў стыпендыятам Fairchild Distinguished Scholar у Каліфарнійскім тэхналагічным інстытуце ў 1987—1988 гадах. Быў прафесарам у Цэнтры матэматычных даследаванняў Манрэальскага ўніверсітэта. У 2008 годзе быў прафесарам кафедры Эйзенбуда ў Даследчым інстытуце матэматычных навук у Берклі.

Станам на 2010-я гады — пастаянны навуковы супрацоўнік Матэматычнага інстытута Альфрэда Рэньі Венгерскай акадэміі навук, займае пасаду прафесара інфарматыкі ў Ратгерскім універсітэце ў Нью-Джэрсі. Член-карэспандэнт Венгерскай акадэміі навук з 1982 года, правадзейны член з 1987 года.

Зноскі

1. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
2. Gregersen E. Endre Szemeredi // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #111768772 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. https://www.cs.rutgers.edu/people/professors/details/emeritus/endre-szemeredi
5. www.nasonline.org

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107213150'></a>
6. www.ae-info.org

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107213897'></a>