Яшчаратазавыя

Яшчаратазавыя (Saurischia) — адзін з двух галоўных атрадаў дыназаўраў^[1][2]. Адрозніваюцца тым, што лабковыя косці першапачаткова нахілены наперад (пазней у некаторых прадстаўнікоў — сегназаўры, драмеазаўры і іншых — лабковыя косці адхіляюцца назад).

† Яшчаратазавыя
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Другаснаротыя Тып:  Хордавыя Падтып:  Пазваночныя Інфратып:  Сківічнаротыя Надклас:  Чацвераногія Клас:  Паўзуны Падклас:  Дыяпсіды Інфраклас:  Archosauromorpha Без рангу:  Архазаўры Клада:  Ornithodira Клада:  Дыназаўрападобныя Надатрад:  Дыназаўры Атрад:  Яшчаратазавыя
Міжнародная навуковая назва
Saurischia Seeley
Групы
Sauropodomorpha Saturnalia Thecodontosaurus Prosauropoda (празаўраподы) Sauropoda (заўраподы) Theropoda (тэраподы)  ?Eoraptor  ?Herrerasauria Ceratosauria Tetanurae Aves — асобны клас
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы NCBI   436489 EOL   4531095 FW   91969

Гэты атрад складаецца з двух асноўных падатрадаў:

• Тэраподы, або звераногія (Theropoda), да якіх адносяцца двухногія, драпежныя дыназаўры; у сярэднім дробныя (ранняя юра — позні мел), але ж сустракаліся сярод іх і гіганты.
• Заўраподаморфы (Sauropodomorpha), што ўключае ў сябе кладу буйных расліннаедных заўраподаў, якія хадзілі на чатырох нагах.

Тэраподы

Тэраподы з'явіліся ў познім трыясе і жылі да канца мелавога перыяду. Гэта былі самыя буйныя драпежнікі на Зямлі на працягу ўсёй мезазойскай эры (напрыклад акракантазаўры, гігантазаўры, эрэразаўры, тыраназаўры, тарвазаўры).

Заўраподаморфы

Заўраподаморфы ўяўлялі сабой буйных расліннаедных жывёл з доўгай шыяй, хвастом і вялікім бочкападобным целам.

Група заўраподаморфаў складалася з дзвюх падгруп:

• Празаўраподы (Prosauropoda). Жылі ў познім трыясе — ранняй юры;
• Заўраподы, або яшчараногія (Sauropoda) (брантазаўры, сейсмазаўры, дыпладокі, баразаўры, амфіцэліясы, футалагнказаўры і інш.). З'явіліся толькі ў ранняй юры і дасягнулі свайго росквіту ў познеюрскім перыядзе. На працягу ўсяго мелавога перыяду яны былі самымі галоўнымі расліннаеднымі жывёламі на тэрыторыі Паўднёвай Амерыкі, Еўропы і Індыі.

Класіфікацыя

Таксанамія

• Род: Alwalkeria
• Род: Agnosphitys — nomen dubium
• Род: Alwalkeria
• Род: Anatopus
• Род: Anticheiropus
• Род: Argoides
• Род: Deuterotetrapous
• Род: Platypterna
• Род: Plesiornis
• Род: Teyuwasu
• Сямейства: Guaibasauridae
• Падатрад: Sauropodomorpha
  • Інфраатрад: Празаўраподы (Prosauropoda)
  • Інфраатрад: Заўраподы (Sauropoda)
• Падатрад: Theropoda
  • Інфраатрад: Цэратазаўры (Ceratosauria)
  • Скарбу: Тэтануры (Tetanurae)
• Надатрад: Pachypodosauria
• Скарбу: Eusaurischia

Кладаграма

Гэта кладаграма прыведзена паводле Weishampel et al., 2004^[3]:

Saurischia	†Eoraptor  †Saturnalia  ? †Thecodontosauridae  †Prosauropoda  †Sauropoda  Theropoda   †Ceratosauria (incl. †Coelophysoidea)  Tetanurae   †Spinosauroidea  Avetheropoda   †Carnosauria   Coelurosauria

Кладаграма паводле Марцінеса ў суаўтарстве з інш. калегамі, 2011^[4]:

Saurischia	Sauropodomorpha Eoraptor Panphagia Saturnalia Sauropodiformes Theropoda Herrerasaurus Staurikosaurus Eodromaeus Neotheropoda Coelophysoidea Tawa Dilophosaurus "Syntarsus" kayentakatae S. rhodesiensis Coelophysis

Галерэя

• 
  Тэрапод (тыраназаўр)
• 
  Празаўрапод (селазаўр)
• 
  Заўрапод (апатазаўр)

Зноскі

Памылка Lua у Модуль:External_links на радку 140: variable 'contains' is not declared.

1. H. G. Seeley. 1888. On the classification of the fossil animals commonly named Dinosauria. Proceedings of the Royal Society of London 43:165-171
2. R. N. Martinez and O. A. Alcober. 2009. A basal sauropodomorph (Dinosauria: Saurischia) from the Ischigualasto Formation (Triassic, Carnian) and the early evolution of Sauropodomorpha. PLoS ONE 4(2 (e4397)):1-12
3. Weishampel, David B.; Dodson, Peter; Osmolska, Halszka (eds.) (2004). The Dinosauria, Second Edition. University of California Press., 861 pp.
4. Martinez, R.N., Sereno, P.C., Alcober, O.A., Colombi, C.E., Renne, P.R., Montanez, I.P., Currie, B.S. (2011). A Basal Dinosaur from the Dawn of the Dinosaur Era in Southwestern Pangaea. Science 331 (6014): 206—210.