Яўген Фёдаравіч Філіпскіх

Яўген Фёдаравіч Філі́пскіх (15 (28) чэрвеня 1914 — 14 чэрвеня 1953^[1][2][3]) — удзельнік партызанскага руху падчас Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі Мінскай вобласці Беларусі, камандзір партызанскай брыгады «Полымя», палкоўнік. Герой Савецкага Саюза (1944).

Філіпскіх Яўген Фёдаравіч
руск.: Филипских Евгений Фёдорович
Дата нараджэння	15 (28) чэрвеня 1914(1914-06-28)
Месца нараджэння	Марыупаль
Дата смерці	14 чэрвеня 1953(1953-06-14) (38 гадоў)
Месца смерці	Мінск
Месца пахавання	Вайсковыя могілкі
Альма-матар	Вышэйшая партыйная школа пры ЦК УКП(б) (1948)
Грамадзянства	СССР
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	артылерыя, партызаны
Гады службы	1939—1949
Званне	палкоўнік
Камандаваў	партызанская брыгада «Полымя»
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і званні	медалі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Я. Ф. Філіпскіх нарадзіўся ў горадзе Марыупаль (зараз у Данецкай вобласці Украіны). Скончыў сямігодку, Днепрапятроўскі транспартны тэхнікум у 1935 годзе. Працаваў качагарам і машыністам паравоза, майстрам па рамонту рухомага саставу. У 1939 годзе скончыў 4 курсы Данецкага індустрыяльнага інстытута. У 1939 годзе прызваны ў Чырвоную Армію. На пярэдадні Вялікай Айчыннай вайны праходзіў службу ў горадзе Ліда на пасадзе інструктара прапаганды артылерыйскага палка Заходняй асобай ваеннай акругі. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны з чэрвеня 1941 г. Старшы палітрук Я. Філіповіч удзельнічаў у баях пад Лідай, разам з іншымі байцамі трапіў у акружэнне і каля вёскі Бабы Пухавіцкага раёна стварыў партызанскую групу, якая ў кастрычніку 1942 г. была пераўтворана ў партызанскі атрад «Полымя» (у складзе партызанскай брыгады «За Радзіму» А. К. Фле́гантава^[4]) і 5 чэрвеня 1943 года ў самастойную партызанскую брыгаду. З кастрычніка 1942 па чэрвень 1944 года Я. Філіпскіх адначасова быў членам Пухавіцкага падпольнага райкама партыі.
Партызаны пад камандаваннем Я. Ф. Філіпскіх з 1941 г. правялі больш за 400 баявых аперацый, пусцілі пад адхон 125 эшалонаў, знішчылі 25 мастоў, 197 танкаў і аўтамашын, 3 самалёты праціўніка^[2]. У ліпені 1944 г. брыгада пад камандаваннем палкоўніка Філіпскіх разам з 1‑м гвардзейскім Данскім танкавым корпусам (2-гі Беларускі фронт) прымала ўдзел у вызваленні гарадскога пасёлка Мар’іна Горка і Пухавіцкага раёна.

Магіла Яўгена Філіпскіх

У 1948 годзе Я. Ф. Філіпскіх скончыў Вышэйшую партыйную школу пры ЦК КПБ, у 1949 годзе звольнены у запас. Жыў у Мінску, працаваў загадчыкам транспартнага аддзела Мінскага абласнога камітэта КПБ. Памёр 14 чэрвеня 1953 г. Пахаваны на Вайсковых могілках у Мінску.

Узнагароды

• Медаль «Залатая Зорка» (15.8.1944)
• Ордэн Леніна (15.8.1944)
• Ордэн Чырвонага Сцяга (13.12.1942)^[2]
• медалі

Памяць

• Мемарыяльная дошка на доме № 11 па вуліцы Маскоўскай у Мінску^[3].
• Памятная дошка Героям Савецкага Саюза і Героям Сацыялістычнай працы, якія навучаліся ў тэхнікуме чыгуначнага транспарту ў Днепрапятроўску^[5].

Зноскі

1. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 397. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (Т. 16).
2. Годы и память. Герой Советского Союза Филипских Евгений Фёдорович Архівавана 4 сакавіка 2016. (руск.) // Беларускі дзяржаўны музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны
3. Партизанский полковник Евгений Филипских Архівавана 15 ліпеня 2014. (руск.) // Газета Міністэрства абароны Рэспублікі Беларусь «Белорусская военная газета. «Во славу Родины»
4. Згодна з Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 427. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0263-6 (Т. 16). і Вечна ў памяці народнай. Да 65-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў (Інфармацыйна-бібліяграфічны паказальнік) — Мн.: ДУ «Мінская абласная бібліятэка імя А.С.Пушкіна», 4009. — С. 31. — 38 с. Архівавана 20 кастрычніка 2016.
5. Города, посёлки и сёла Украины (руск.)