Urriaren 22 a gregoriotar egutegiaren urteko berrehun eta laurogeita hamabosgarren eguna da, 296.a bisurteetan . 70 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak
Artikulurik ez duten Urriaren 22ko jaiotzak
Spike Jonze •
Deepak Chopra •
Heriotzak
Artikulurik ez duten Urriaren 22ko heriotzak
Louis Spohr •
Paul Tillich •
Komitas •
Louis Marcoussis •
Al-Mansur wasfa •
Pierre Chaunu •
Joachim Heinrich Campe •
Sultan bin Abdulaziz •
Gertaerak
Wikipediaren monumentua.
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Santutegia:
Daturik ez (gehitu )
Seaska egutegia:
Leire eta Alodia.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Mundua
2019 – Espainiako futbol ligako emakumeek greba mugagabea deitu zuten. Urtebete zeramaten lan hitzarmena negoziatzen.
Euskal Herria
1071 – Gilen IX.a Akitaniakoa , Poitiersko konde eta Baskonia eta Akitaniako dukea (h. 1126 ).
1843 – Pedro Pascual Gandarias , bizkaitar enpresaburua (h. 1901 ).
1848 – Antonio Basagoiti Arteta , euskal jatorriko espainiar enpresari eta bankaria, Getxon (h. 1933 ).
1856 – Dominique Gardères , lapurtar zaldizkoa, Parisko Olinpiar Jokoetan altuera jauzian urrezko domina lortu zuena.
1865 – Pedro Hilarion Sarrionandia , bizkaitar abade frantziskotarra , amazigera hizkuntzaren lehen gramatika idatzi zuen (h. 1914 ).
1893 – Maria Garaiar Rekalde , Comète sareko gipuzkoar kolaboratzailea (h. 1983 ).
1911 - Urbano Ruiz , bizkaitar futbolaria (h. 1986 ).
1912 – Jean Urruti , esku huskako baxenafar pilotaria eta Frantziako Erresistentziako kidea (h. 2002 ).
1914 – Bittor Iturria , lapurtar esku huskako pilotaria eta gudaria, Bigarren Mundu Gerran famatua (h. 1944 ).
1922 – Consuelo Osa , gipuzkoar erraketista (h. 2015 ).
1926 – Maite Gorrotxategi , Ermua , bizkaitar erraketista.
1950 – Iñaki Martinez de Luna , arabar soziologoa, hizkuntzaren soziologian aditua.
1969 – Carlos Armendaritz , nafar pilotari ohia.
1972 – Ainhoa Adin , gipuzkoar aktibista.
1976 - Itsaso Güemes Oiarbide , gipuzkoar kazetaria eta irrati-esataria.
1989 – Gema López Las Heras , gipuzkoar itzultzailea.
1989 – Ioseba Fernández , nafar lerroko abiadura-patinatzailea.
1991 – Markel Alberdi , gipuzkoar igerilaria.
1996 – Irati Idiakez , gipuzkoar snowboarderra.
Mundua
1511 – Erasmus Reinhold , alemaniar astronomo eta matematikaria (h. 1553 ).
1595 – Ludovico Ludovisi , italiar kardinala (h. 1632 ).
1659 – Georg Stahl , alemaniar kimikari eta sendagilea (h. 1734 ).
1689 – Joanes V.a Portugalgoa , eskuzabala , Portugalgo erregea (h. 1750 ).
1729 – Johann Reinhold Forster , poloniar jatorriko alemaniar naturalista (h. 1798 ).
1778 – Javier de Burgos , andaluziar antzerkigile eta politikaria (h. 1848 ).
1811 – Franz Liszt , hungariar musikagilea (h. 1886 ).
1812 – Luigi Carlo Farini , Italiako lehen ministroa (h. 1866 ).
1818 – Leconte de Lisle , frantziar olerkaria (h. 1894 ).
1844
1850 – Gustave Den Duyts , belgikar margolari, akuarelista, pastelista, grabatzaile eta artista grafikoa (h. 1897 ).
1857 – Michael Pedersen Friis , Danimarkako lehen ministroa (h. 1944 ).
1858 – Augusta Viktoria Schleswig-Holsteingoa , Alemaniako azken enperatriza (h. 1921 ).
1870 –
1879 – José Giral , espainiar kimikari eta politikari errepublizalea (h. 1962 ).
1881 – Clinton Davisson , estatubatuar fisikaria, 1937ko Fisikako Nobel Saria (h. 1958 ).
1886 – Juana Ontañón Valiente , espainiar maistra, Iruñeko Pablo Iglesias Ateneoaren sortzaileetako ba (h. 1972 ).
1887 – John Reed , estatubatuar kazetari iraultzailea (h. 1922 ).
1891 – Elisa Soriano Fisher , espainiar irakasle eta oftalmologoa (h. 1964 ).
1893 – Ernst Öpik , estoniar astronomoa (h. 1985 ).
1895 – Rolf Nevanlinna , finlandiar matematikaria (h. 1980 ).
1898 – Dámaso Alonso , espainiar filologo eta poeta (h. 1990 ).
1903 – George Wells Beadle , estatubatuar biologoa, 1958ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1989 ).
1904 – Esther Chapa , mexikar mediku zirujaua, idazlea, feminista, sufragista, sindikalista eta aktibista (h. 1970 ).
1905 – Karl Guthe Jansky , estatubatuar ingeniaria (h. 1950 ).
1907 –
1908 – Jose Escobar , kataluniar komikigilea (h. 1994 ).
1912 – Harry Callahan , estatubatuar argazkilaria (h. 1999 ).
1913 –
1915 – Yitzhak Shamir , Israelgo lehen ministroa (h. 2012 ).
1917 – Joan Fontaine , estatubatuar aktorea (h. 2013 ).
1918 – René de Obaldia , frantziar idazlea (h. 2022 ).
1919 – Doris Lessing , britainiar idazlea, 2007ko Literaturako Nobel Saria (h. 2013 ).
1920 – Timothy Leary , estatubatuar psikologo eta idazlea (h. 1996 ).
1921 –
1925 –
1928 –
1929 – Lev Yashin , sobietar futbolaria, historiako atezainik hoberenetarikoa (h. 1990 ).
1930 – Estela de Carlotto , giza eskubideen aldeko argentinar ekintzailea eta Maiatzeko Plazako Amonen elkarteko lehendakaria.
1933 – Helmut Senekowitsch , austriar futbolari eta entrenatzailea (h. 2007 ).
1936 – Bobby Seale , estatubatuar aktibista politikoa, pantera beltzen alderdiaren sortzailea.
1937 – José Larralde , argentinar kantautore eta poeta.
1938 –
1939 –
1941 – Evaristo Carvalho , Sao Tome eta Principeko presidentea (h. 2022 ).
1942 – Lyle Campbell , estatubatuar hizkuntzalaria, hizkuntza indiginetan berezitua.
1943 –
1949 –
1952 –
1954 – Jean-Luc Averous , Frantziako errugbilaria.
1961 – Philippe Decouflé , frantziar koreografoa eta antzerki-zuzendaria.
1962 – Bob Odenkirk , estatubatuar aktorea eta idazlea.
1963 –
1964 – Dražen Petrović , kroaziar saskibaloi jokalaria, Europak eman duen jokalaririk handienetakoa (h. 1993 ).
1965 –
Valeria Golino , greko-italiar aktorea eta zinema zuzendaria.
Pilar Sordo , txiletar psikologo, zutabegile, hizlari eta idazlea.
1967 –
1971 – Tomislav Erceg , kroaziar futbolari ohia.
1972 – Saffron Burrows , ingeles modelo ohi eta aktorea.
1973 – Ichiro Suzuki , japoniar beisbol jokalaria.
1977 – Ts Madison , estatubatuar enpresaburu eta LGBTen eskubideen aldeko ekintzailea.
1988 – Ma Long , txinatar mahai-tenis jokalaria, historiako tenis-jokalaririk onena bezala hartua.
1990 – Ashley Fiolek , estatubatuar moto-kros pilotua, jaiotzetik gorra izan arren hainbat txapelketa irabazitakoa.
1991 - Paula Usero , espainiar modeloa eta aktorea.
1992 – Rubén Pardo , espainiar futbolaria.
Euskal Herria
1929 – Secundino Esnaola , gipuzkoar abesbatza zuzendaria eta musikagilea (j. 1878 ).
1964 – Mariano Zirikiain Gaiztarro , gipuzkoar idazlea (j. 1898 ).
1967 – Emiliano Eizagirre , gipuzkoar sendagilea eta ikerlaria, espainian tisiologiaren sortzailetzat hartua (j. 1888 ).
1973 – Gregorio Ybarra de la Revilla , bizkaitar pertsona esanguratsua, Ybarra familiako kidea (j. 1887 ).
1984 – Benigno Baskaran , gipuzkoar politikaria (j. 1908 ).
2001 – Javier Osés , nafar apezpikua (j. 1926 ).
2004 – Kepa Derteano , bizkaitar idazlea, kazetaria eta poeta (j. 1923 ).
Mundua
741 – Karlos Martel , buruzagi frankoa , Karlomagnoren aitona izango zena (j. 686 ).
1383 – Fernando I.a Portugalgoa , Portugalgo erregea (j. 1345 ).
1563 – Diego de Siloé , espainiar eskultorea eta arkitektoa.
1573 – Francisco Hurtado de Mendoza , gaztelar elizgizona (j. 1573 ).
1676 – Giovanni Battista Langetti , barroko berantiarraren italiar margolaria.
1725 – Alessandro Scarlatti , italiar musikagilea (j. 1660 ).
1751 – Gilen IV.a Orange-Nassaukoa , Orangeko printzea eta Zazpi Herbehere Batuen Errepublikako estatuderra (j. 1711 ).
1764 – Jean-Marie Leclair , frantziar musikagile eta biolinista (j. 1697 ).
1792 – Guillaume le Gentil , frantziar astronomoa (j. 1725 ).
1795 – Domingo Iriarte , espainiar diplomazialaria (j. 1739 ).
1796 – Pierre-Laurent Monestier , frantziar politikaria (j. 1755 ).
1827 – Jose Antonio Larrunbide Urkidizar , gipuzkoar politikari liberala (j. 1756 ).
1853 – Juan Antonio Lavalleja , uruguaiar abertzalea (j. 1784 ).
1854 – Jeremias Gotthelf , suitzar idazlea (j. 1797 ).
1871 – Roderick Murchison , eskoziar geologoa, Siluriar sistema ikertu zuen lehena (j. 1792 ).
1882 – János Arany , hungariar olerkari, itzultzaile eta kazetaria (j. 1817 ).
1883 – Thomas Mayne Reid , irlandar-estatubatuar idazle eta militarra (j. 1818 ).
1895 – Daniel Owen , galestar eleberrigilea (j. 1836 ).
1896 – Manuel Pavía Lacy , espainiar militarra (j. 1814 ).
1898 – Guiomar Torresão , portugaldar idazlea eta feminista, Portugalgo emakumeen emantzipazio-idealen funtsezko pertsonaia (j. 1844 ).
1906 – Paul Cezanne , frantziar margolaria (j. 1839 ).
1915 – Wilhelm Windelband , alemaniar filosofoa eta historialaria (j. 1848 ).
1928 – Andrew Fisher , Australiako lehen ministroa (j. 1862 ).
1937 – Chūya Nakahara , japoniar idazle eta poeta (j. 1907 ).
1961 – Aloys Van de Vyvere , Belgikako lehen ministroa (j. 1871 ).
1973 – Pau Casals , kataluniar txelojole, pedagogo, musika zuzendari eta konposatzailea (j. 1876 ).
1975 – Arnold J. Toynbee , ingeles historialaria (j. 1889 ).
1976 – Edward Burra , ingeles margolari, marrazkilari eta grabatzailea (j. 1905 ).
1979 – Nadia Boulanger , frantziar musikagilea (j. 1887 ).
1985 – Viorica Ursuleac , errumaniar opera kantaria (j. 1894 ).
1986 – Albert Szent-Györgyi , hungariar biokimikaria, 1937ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1893 ).
1987 – Lino Ventura , italiar aktorea (j. 1919 ).
1989 – Ewan MacColl , ingeles folk abeslari, kantautore, komunista, sindikalista, antzerkigile eta antzezlan ekoizlea (j. 1915 ).
1990 – Louis Althusser , frantziar filosofoa (j. 1918 ).
1993 – Jiří Hájek , txekiar politikaria, nazien aurkako erresistentzian jardundakoa (j. 1913 ).
1995 – Kingsley Amis , britainiar idazlea (j. 1922 ).
1996 – Jevdokia Rexetnyk , ukrainar zoologoa (j. 1903 ).
1997 – Manuel Rodríguez , galiziar txirrindularia (j. 1926 ).
1998 –
2002 – Géraldine Albaniakoa , Albaniako erregina ezkontidea (j. 1915 ).
2005 – Arman , frantziar artista, errealismo berriaren sortzaileetako bat (j. 1928 ).
2006 – Choi Kyu-hah , Hego Koreako presidentea (j. 1919 ).
2007 – Ève Curie , frantziar pianojole, kazetari, hizlari eta diplomatikoa (j. 1904 ).
2009 – Irene Kaminka Fischer , austriar-estatubatuar matematikari eta geodesista, historiako geodesista garrantzitsuenetakoa (j. 1907 ).
2012 – Wilson Whineray , zeelandaberritar errugbilaria (j. 1935 ).
2015 – Gloria van Aerssen , hispano-nederlandar abeslaria (j. 1932 ).
2017 –
2018 – Robert Saladrigas , kataluniar kazetari, kritikari eta idazlea (j. 1940 ).
2019 –
2021 – Udo Zimmermann , alemaniar musikagile eta orkestra zuzendaria (j. 1943 ).
2023 –