Արցախի Հանրապետության ընդհանուր նկարագիր
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Հետևյալ ընդհանուր նկարագիրը ակնարկ և թեմատիկ ուղեցույց է Արցախի Հանրապետության վերաբերյալ.


Արցախ (պաշտոնապես՝ Արցախի Հանրապետություն կամ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն), չճանաչված հայկական պետություն Հայկական լեռնաշխարհի արևելյան մասում, Արևելյան Եվրոպայի հարավկովկասյան տարածաշրջանի Լեռնային Ղարաբաղի վիճելի տարածքում։ Մինչև 2023 թվականի սեպտեմբերի 28-ը դե ֆակտո անկախ հանրապետություն էր։ Արևելքում սահմանակցում է Ադրբեջանին, որի մայրաքաղաք Բաքվից հեռու է 270 կիլոմետր, իսկ արևմուտքում սահմանակցում է Հայաստանին։
Remove ads
Ընդհանուր անդրադարձ
- Արտասանություն - /ˈɑːrtsɑːx, -sæx/
- Անգլերենով տարածված անվանում - Artsakh կամ Nagorno-Karabakh
- Պաշտոնական անգլերեն անվանում - Republic of Artsakh (Արցախի Հանրապետություն) կամ նախկինում և դեռևս լայնորեն կիրառվող Republic of Nagorno-Karabakh (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)
- Ընդհանուր ինքնանվանում(ներ) - Արցախ կամ Լեռնային Ղարաբաղ
- Պաշտոնական ինքնանվանում(ներ) - Արցախի Հանրապետություն կամ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն
- Ածական(ներ) - արցախյան, ղարաբաղյան
- Տեղաբնականուն(ներ) - արցախցի, ղարաբաղցի
- Ստուգաբանություն - Արցախի անվանում, Ղարաբաղի անվանում
- ISO երկրի կոդեր - ISO 3166-2:AM
- ISO շրջանների կոդեր
- Ինտերնետի վերին մակարդակի ազգային դոմենի կոդ - .am
Remove ads
Արցախի աշխարհագրություն

- Արցախի Հանրապետությունը եղել է դե ֆակտո անկախ երկիր, սակայն պաշտոնապես ներկայումս Ադրբեջանի Հանրապետության մաս է[1]
- Տեղադրություն՝
- Արցախի բնակչություն -
- Արցախի տարածք - 11,458 կմ2
- Արցախի ատլաս
Արցախի շրջակա միջավայրը
- Արցախի Հանրապետության կլիմա
- Վերականգնվող էներգիան Արցախում
- Արցախի Հանրապետության երկրաբանություն
- Արցախի Հանրապետության պահպանվող տարածքներ
- Արցախի Հանրապետության բնապատմական արգելոցներ
- Արցախի Հանրապետության կենսոլորտային տարածքներ
- Արցախի Հանրապետության ազգային պարկեր
- Արցախի Հանրապետության վայրի բնություն
- Արցախի Հանրապետության կենդանական աշխարհ
- Արցախի Հանրապետության թռչուններ
- Արցախի Հանրապետության կաթնասուններ
- Արցախի Հանրապետության կենդանական աշխարհ
Արցախի բնաշխարհագրական առանձնահատկություններ
- Արցախի Հանրապետության սառցադաշտեր
- Արցախի Հանրապետության լճեր
- Արցախի Հանրապետության լեռներ
- Արցախի Հանրապետության հրաբուխներ
- Արցախի Հանրապետության գետեր
- Արցախի Հանրապետության ջրվեժներ
- Արցախի Հանրապետության հովիտներ
- Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ Արցախի Հանրապետությունում - չկա
Արցախի տարածաշրջաններ

1․ Մարտակերտ, 2․ Ասկերան, 3․ Ստեփանակերտ (քաղաք), 4․ Մարտունի, 5․ Շուշի, 6․ Հադրութ, 7․ Շահումյան, 8․ Քաշաթաղ
(Արցախի շրջանները ներկայումս բռնազավթված են Ադրբեջանի կողմից)
Արցախի էկոշրջաններ
Արցախի վարչական բաժանում
Արցախի շրջաններ
Արցախի Հանրապետությունը բաժանված է 8 շրջանների։ Մայրաքաղաք Ստեփանակերտը նույնպես շրջանի կարգավիճակ ունի։
Արցախի համայնքներ

- Արցախի Հանրապետության մայրաքաղաք - Ստեփանակերտ
- Արցախի քաղաքների և բնակավայրերի ցանկ
- Արցախի Հանրապետության զույգ քաղաքների և քույր քաղաքների ցանկ
Ադրբեջանի կողմից բռնազավթված տարածքներ
Արցախի ժողովրդագրություն
Remove ads
Արցախի կառավարում և քաղաքականություն
- Կառավարման ձև - Ունիտար նախագահական հանրապետություն
- Արցախի մայրաքաղաք - Ստեփանակերտ
- Ընտրություններ Արցախի Հանրապետությունում
- Արցախի քաղաքական կուսակցությունների ցանկ
Արցախի կառավարության ստորաբաժանումներ
- Արցախի կառավարությանն առընթեր մարմիններ
Արցախի կառավարության գործադիր մարմին

Արցախի կառավարության օրենսդիր մարմին

- Ազգային ժողով (միապալատ) - Ազգային Ժողովի նախագահ
Արցախի կառավարության դատական մարմին
- Արցախի Հանրապետության Գերագույն ատյան
- Արցախի Հանրապետության Գերագույն դատարան
- Արցախի Հանրապետության Վերաքննիչ ատյան
- Արցախի Հանրապետության Վերաքննիչ դատարան
- Արցախի Հանրապետության Առաջին ատյան
- Արցախի Հանրապետության արդարադատության խորհուրդ
Արցախի պետական կառավարման այլ մարմիններ
Արցախի արտաքին քաղաքականություն
- Արցախա-ամերիկյան հարաբերություններ
- Արցախա-մերձդնեստրական հարաբերություններ
- Հայաստանա-արցախյան հարաբերություններ
- Արցախի Հանրապետության ներկայացուցչությունների ցանկ
- Արտաքին գործերի նախարար
- Արցախի Հանրապետության վիզային քաղաքականություն
- Արցախի քաղաքացիներին ներկայացվող վիզային պահանջներ
Միջազգային կազմակերպության անդամակցություն
- Չճանաչված պետությունների համագործակցություն
- Անկախ ֆուտբոլային ասոցիացիաների կոնֆեդերացիա
Արցախի կազմակերպություններ
Կարգուկանոնը Արցախում
- Արցախի Սահմանադրություն
- Հանցավորությունը Արցախի Հանրապետությունում
- Մարդու իրավունքները Արցախում
- Հավատքի ազատություն Արցախի Հանրապետությունում
- Արցախի Հանրապետության իրավապահ մարմիններ
Արցախի բանակ
- Հրամանատարություն
- Ուժեր
- Արցախի Հանրապետության զինված ուժեր
- Արցախի Հանրապետության պաշտպանական շրջաններ
- Արցախի Հանրապետության ռազմաօդային ուժեր
- Արցախի Հանրապետության ավիացիա
- Արցախի Հանրապետության հատուկ նշանակության ուժեր
- Հայկական կամավորական ջոկատներ
- Արցախի Հանրապետության զինված ուժեր
- Արցախի Հանրապետության ռազմական պատմություն
- Արցախի Հանրապետության զինվորական կոչումներ
- Ականների հետ կապված իրավիճակը Արցախի Հանրապետությունում
- Արցախյան շփման գիծ
Արցախի տեղական ինքնակառավարման մարմիններ
Remove ads
Արցախի պատմություն
- Արցախի պատմություն
- Արցախ նահանգ
- Արևելից կողմանք Հայոց
- Խաչեն
- Միհրանյաններ
- Փառիսոսի իշխանություն
- Փառիսոսի թագավորություն
- Արցախի թագավորություն
- Խաչենի իշխանական տուն
- Խաչենի իշխանություն
- Ծարի իշխանություն
- Խաղբակյաններ
- Ղարաբաղի կուսակալություն
- Արցախի մելիքություններ
- Քաշաթաղի մելիքություն
- Ղարաբաղի խանություն
- Ռուս-պարսկական պատերազմ (1804-1813)
- Կասպիական մարզ
- Ելիզավետպոլի նահանգ
- Գայբալուի կոտորած
- Շուշիի ջարդեր
- Արցախի բռնակցումը Խորհրդային Ադրբեջանին
- Լեռնային Ղարաբաղը Անդրկովկասի խորհրդայնացման տարիներին
- Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ
- Արցախյան ազատամարտ
- ԱՄՆ-ը և Արցախյան ազատամարտը
- Արաբական աշխարհը և Արցախյան ազատամարտը
- Ռուսաստանը և Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմը
- Ֆրանսիան և Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմը
- Օդաչուներն Արցախյան ազատամարտում
- Մալիբեկլուի ազատագրում (1992)
- Սարսանգի հիդրոհանգույցի ազատագրում
- Սրխավենդի և շրջակա գյուղերի ազատագրում
- Քարվաճառի ազատագրում
- Մարաղայի կոտորած
- Արցախի Հանրապետության պատմություն
- Արցախի Հանրապետության անկախության հռչակում
- Մեծ հարսանիք
- Արցախում Մի-24 ուղղաթիռի խոցում (2014)
- Բերձորյան միջադեպ (2015)
- Բողոքի ակցիաներ Ստեփանակերտում (2018)
- Արտակարգ իրավիճակ Արցախի Հանրապետությունում (2020)
- Արայիկ Հարությունյանի երկրորդ կառավարություն
- Արցախի նախագահական ընտրություններ (2023)
- Սամվել Շահրամանյանի կառավարություն
- Արցախի Հանրապետության ռազմական պատմություն
- Արցախի պատմության ժամանակագրություն
- Պատմության կեղծարարությունն Ադրբեջանում
Remove ads
Արցախի մշակույթ

- Արցախի Հանրապետության ճարտարապետություն (Հայկական ճարտարապետություն)
- Արցախի բերդեր և ամրոցներ
- Մելիքական ապարանքներ
- Արցախի Հանրապետության վանքերի և եկեղեցիների ցանկ
- Արցախյան ազատամարտի հուշարձաններ
- Արցախյան խոհանոց (Հայկական խոհանոց)
- Արցախի փառատոներ
- Արցախի ֆորումներ
- Արցախի լեզուներ
- Արցախի թանգարաններ
- Արցախի զանգվածային լրատվության միջոցներ
- Արցախի թերթերի ցանկ
- Արցախի պետական խորհրդանիշներ
- Արցախի Հանրապետության պարգևներ
- Արցախի ժողովուրդ
- Արցախի պետական տոներ և հիշատակի օրեր
- Արցախի ռեկորդների ցանկ

- Կրոնը Արցախում
- Քրիստոնեությունը Արցախում
- Հինդուիզմը Արցախում
- Իսլամը Արցախում
- Հուդաիզմը Արցախում
- Սիկհիզմը Արցախում
- Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներ Արցախում - չկան
Արցախի արվեստ
- Արցախի արվեստ
- Արցախի կինո
- Արցախի գրականություն
- Արցախի մասին գրքեր
- Արցախի և Սյունիքի մելիքական ապարանքները (ՀՃՈՒՀ)
- Հայ մշակույթի հուշարձանները Խորհրդային Ադրբեջանին բռնակցված շրջաններում (ՀՃՈՒՀ)
- Ղարաբաղի պատմություն (գիրք) (Միրզա Ջամալ Ջևանշիր)
- Արցախի մասին գրքեր
- Արցախի երաժշտություն
- Հեռուստատեսությունը Արցախում
- Արցախի Հանրապետության թատրոն
Սպորտը Արցախում
- Ֆուտբոլը Արցախում
- Արցախն Օլիմպիական խաղերում
Remove ads
Արցախի տնտեսություն և ենթակառուցվածքներ
- Տնտեսական վարկանիշը՝ ըստ անվանական ՀՆԱ-ի (2007)։
- Արցախի Հանրապետության գյուղատնտեսություն
- Արցախի բանկային համակարգ
- Հաղորդակցությունը Արցախում
- Համացանցը Արցախում
- Արցախի Հանրապետության ընկերություններ
- Արցախի ազգային արժույթ - Արցախյան դրամ և Հայկական դրամ
- ISO 4217 - տեղեկություն չկա
- Արցախի էներգետիկա
- Էներգետիկ քաղաքականությունը Արցախում
- Արցախ ՀԷԿ
- Արցախի Հանրապետության առողջապահություն
- Հանքարդյունաբերությունը Արցախում
- Արցախի ֆոնդային բորսա
- Զբոսաշրջությունն Արցախի Հանրապետությունում

- Արցախի Հանրապետության տրանսպորտ և կապ
- Արցախի օդանավակայաններ
- Երկաթուղային տրանսպորտը Արցախում
- Ստեփանակերտ (երկաթուղային կայարան)
- Միջնավան (երկաթուղային կայարան)
- Արցախի Հանրապետության ճանապարհներ
- Ջրամատակարարումը և ջրահեռացումը Արցախում
- Արցախի Հանրապետության աշխատանք և զբաղվածություն
Remove ads
Կրթությունը Արցախում
Ծանոթագրություններ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads