Bangkok

Bangkok (basa Thailand: กรุงเทพฯ, กรุงเทพมหานคร, utawa Krung Thep, Krung Thep Maha Nakhon)( กรุงเทพมหานคร ) iku kutha krajan lan kutha gedhé dhéwé ing Thailand. Kutha iki dumunung ing gisik kulon Kali Chao Phraya, cedhak Lempongan Thailand.

Bangkok
Clockwise from top left: Wat Phra Kaew, BTS Skytrain, Sathon Financial District Skyline, Wat Arun, Democracy Monument, Patung Rama VI, Tuk-Tuk, Kreteg Rama VIII, MBK Center
Gendéra Lambang
Dibentuk	Periode Ayutthaya
Dibentuk dadi kutha krajan	21 April 1782
Pamaréntahan
• Jinis	Laladan administratif mirunggan
• Governor	M.R. Sukhumbhand Paribatra
Cacah warga (Januari 2010)
• City	9,100,000
• Pepadhet	5.801/km2 (15,020/sq mi)
• Métro	11,971,000
• Pepadhet métro	1.542,36/km2 (399,470/sq mi)
• Demonym	Bangkokian
Kodhe laladan	+66-2
ISO 3166-2	TH-10
Situs wèb	http://city.bangkok.go.th

Bangkok iku kutha kanthi perkembangan paling pesat, kanthi ékonomi kang dinamis lan kemasyarakatan kang progresif ing Asia Kidul-wétan. Kutha iki isih ngembang dadi punjer regional kang bisa nyaingi Singapura lan Hong Kong, nanging isih duwé masalah sajeroning sèktor infrastruktur lan sosial minangka akibat perkembangané kang pesat. Bangkok wis suwé dadi gerbang lumebu tumrap penanam modal manca kang péngin golèk pasar anyar ing Asia. Kutha iki uga kacathet minangka salah siji kutha ing donya kanthi laju penambahan konstruksi gedhong pencakar langit paling rikat. Sugih situs-situs budaya agawé Bangkok minangka salah siji tujuwan wisata paling populèr ing donya.

Provinsi Bangkok wewatesan karo enem provinsi liya: Nonthaburi, Pathum Thani, Chachoengsao, Samut Prakan, Samut Sakhon lan Nakhon Pathom.

Sajarah

Kutha Bangkok ( บางกอก ) biyèn wujud sawijining punjer dagang cilik lan palabuhan ing gisik Kulon kali Chao Phraya nglayani Krajan Ayuthhaya, perintis Thailand modhèren kang jaya wiwit taun 1350 nganti 1767. Ana kaprecayan yèn jeneng Bangkok asal saka Bang Makok, Bang sebutan sajeroning basa Thailand pérangan Tengah kanggo kutha utawa désa kang berlokasi ing tepian kali, lan Makok (มะกอก) iku jeneng sajeroning basa Thailand tumrap Spondias pinnata, Spondias mombin utawa Elaeocarpus hygrophilus (tuwuhan kang ngasilaké woh kaya woh olive), utawa Bang Koh, Koh tegesé "pulo", tegesé sawijining wewengkon kang kaukir déning kali-kali lan kanal-kanal.

Sawisé runtuh Ayutthaya déning Krajan Burma ing taun 1767, ratu anyar, Raja Taksin ngadegaké kutha krajan anyar, Thonburi, ing wewengkon kang saiki minangka péranganing kutha Bangkok. Nalika mangsa papréntahan Taksin rampung ing taun 1782, Raja Buda Yodfa Chulaloke yasa manèh kutha krajan ing sisih wétan kali lan maringi jeneng resmi upacara (ceremonial name) Krung Thep Mahanakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Yuthaya Mahadilok Phop Noppharat Ratchathani Burirom Udomratchaniwet Mahasathan Amon Piman Awatan Sathit Sakkathattiya Witsanukam Prasit lan banjur dicekak dadi jeneng resmi saiki, Krung Thep Maha Nakhon. Nanging, kutha anyar mau uga mèlu nampa jeneng Bangkok, kang terus dipigunakaké déning wong-wong manca kanggo nunjuk marang kabèh wewengkon kutha lan dadi jeneng resmi sajeroning Basa Inggris, déné sajeroning Basa Thailand jeneng Bangkok tetep mung nuduhaké kutha tuwa ing pinggir kulon kali. Kutha mau wiwit wektu iku wis dimodhèrnaké lan ngalami akèh owah-owahan, kalebu pangenalan transportasi lan infrastruktur ing mangsa papréntahan Raja Mongkut lan Raja Chulalongkorn, lan banjur dadi punjer perékonomian Thailand.

Jeneng pepak

Jeneng pepak resmi Kutha Bangkok (jeneng pemberian) kang diparingaké déning Raja Buda Yodfa Chulaloke, lan banjur diralat déning Raja Mongkut, iku Krung Thep Mahanakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Yuthaya Mahadilok Phop Noppharat Ratchathani Burirom Udomratchaniwet Mahasathan Amon Piman Awatan Sathit Sakkathattiya Witsanukam Prasit (กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยามหาดิลกภพ นพรัตน์ราชธานี บุรีรมย์อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยะวิษณุกรรมประสิทธิ์,  listen ). Jeneng iki dumadi saka kombinasi rong basa kuna India, Pali lan Sansekerta. Sawisé romanisasi basa iki, jeneng mau pranyata kuduné ditulis Krung-dēvamahānagara amararatanakosindra mahindrayudhyā mahātilakabhava navaratanarājadhānī purīrāmasya utamarājanivēsana mahāsthāna amaravimāna avatārasthitya shakrasdattiya vishnukarmaprasiddhi, kang tegesé "Kutha malaékat, kutha gedhé, kutha inten abadi, kutha Déwa Indra kang ora goyah, kutha krajan agung donya kang dikaruniai sanga watu permata aji, kutha kabagjan, kanthi Pura Krajan kang gedhé banget kang mèmper swarga ing ngendi papréntahan iku minangka reinkarnasi déwa-déwa, sawijining kutha kang diparingaké déning Indra lan diyasa déning Wisnu".

Sekolah-sekolah lokal miwulangaké jeneng pepak kutha iki, sanadyan mung sethithik kang bisa njelasaké tegesé amarga akèh tembung kuna lan saiki wis ora dianggo manèh sajeroning basa lésan, uga ora diweruhi déning wong biyasa. Akèh-akèhé wong Thailand kang éling jeneng dawa kutha iki saka panggunaan jeneng mau sajeroning sawijining lagu populèr Krung Thep Mahanakhon (1989) déning Asanee-Wasan Chotikul lan kerep disebutaké sinambi nembangaké lagu iki bebarengan.

Jeneng pepak Bangkok wis kadhaptar sajeroning Guinness Book of Records minangka jeneng panggonan paling dawa ing donya.^[1]

Géografi

Topografi lan Iklim

Bangkok
Climate chart (panjlasan)
J F M A M J J A S O N D     9   32 21     30   33 23     29   34 25     65   35 26     220   34 26     149   33 25     155   33 25     197   33 25     344   32 25     242   32 24     48   32 23     10   31 21 Suhu rata-rata max. lan min. jroning °C presipitasi total jroning mm source: World Meteorological Organisation [2]
Imperial conversion J F M A M J J A S O N D     0.4   90 70     1.2   91 74     1.1   93 77     2.6   95 79     8.7   93 78     5.9   92 78     6.1   91 77     7.8   91 77     14   90 76     9.5   90 76     1.9   89 74     0.4   88 69 Suhu rata-rata max. lan min. jroning °F presipitasi total jroning inci

Laladan administratif mirunggan Bangkok nyakup wewengkon kang jembaré 1.586,7 km², saéngga dadi provinsi gedhé dhéwé ka 68 ing Thailand. Sapérangan gedhé wewengkon mau dianggep péranganing kutha Bangkok, ndadèkaké Bangkok minangka salah siji kutha gedhé dhéwé ing donya. ^{[butuh sitiran]} Kali Chao Phraya, kang mbentang dawané 372 km, iku fitur géografis utama ing Bangkok. Lembah Kali Chao Phraya, wewengkon-wewengkon ing saubengé Bangkok, lan provinsi-provinsi paling cedhak madeg ing sadhuwuring lahan dhataran cendhèk lan delta-delta kali kang tumuju menyang Tanjung Bangkok watara 30 km ing sisih kidul punjer kutha. Kondhisi iki kang njalari anané sebutan “Venice saka Wétan” tumrap kutha Bangkok amarga akèh kanal-kanal lan saluran-saluran banyu kang mérang wewengkon kutha Bangkok dadi tanah cilik-cilik kang kapisah-pisah. Biyèn, kanal-kanal mau minangka tapel wates antara dhistrik siji karo dhistrik kang liyané.

Nanging, sairing karo tuwuhing kutha ing tengahan abad ka 20, pembagéan laladan dhedhasar kanal-kanal mau ditinggalaké lan sistem tapel wates anyar kang béda dicakaké. Bangkok dumunung watara rong mèter ing sadhuwuring lumahé sagara, kang njalari masalah banjir ing mangsa rendheng (monsoon). Kerep kadadéan sawisé udan deres, banyu kali lan kanal-kanal lubèr lan njalari banjir gedhé. Papréntahan Metropolitan Bangkok (BMA) saiki wis masang penghalang ing sadawaning kanal kanggo nyegah lubèran banyu saka kanal-kanal mau.

Bangkok duwé iklim monsoon tropis dhedhasar sistem klasifikasi iklim Koppen. Suhu rata-rata ing Bangkok wujud kang paling dhuwur ing donya ^{[butuh sitiran]}. Suhu rata-rata ing Bangkok iku watara 2 °C luwih dhuwur tinimbang kang disebutaké ing Papan Anggegana Don Muang sajeroning période taun 1960-1990. Suhu paling panas ya iku 40.8 °C lan suhu paling adhem 9.9 °C. Suhu paling adhem kacathet kadadéan ing sasi Januari 1924, Januari 1955, Januari 1974 lan Dhésèmber 1999. Ing sasi Dhésèmber 1999, suhu ing wanci awani mung nganti 22.3 °C. Udan badai (hailstorms) arang ana ing Bangkok, mung kacathet kadadéan sapisan sajeroning 50 taun pungkasan. Cithakan:Bangkok weatherbox

Monumen Dhémokrasi Bangkok ing Pulo Rattanakosin, Salah siji wewengkon mawa sajarah ing Bangkok

Hubungan internasional

Kutha kembar

Bangkok duwé sawatara kutha kembar ya iku:

• Washington, D.C., United States, wiwit 1962^[3]
• Beijing, Républik Rakyat Cina, 1993
• Moscow, Ruslan, wiwit 1997
• Manila, Filipina, wiwit 1997^[4]
• Saint Peterburg, Ruslan, wiwit 1997^[5]
• Chaozhou, Républik Rakyat Cina, wiwit 2005^[6]
• Seoul, Koréa Kidul, wiwit 2006
• New York City, Amérikah Sarékat, wiwit 2006
• Berlin, Jerman, wiwit 2006
• Ankara, Turki, wiwit 2006
• Hanoi, Vietnam, wiwit 2006
• Ulanbator, Mongolia, wiwit 2006
• Buenos Aires, Argentina, wiwit 2006
• Brisbane, Australia, wiwit 2007
• Milan, Italia, wiwit 2007
• Liverpool, Karajan Manunggal, wiwit 2007
• Tokyo, Jepang, wiwit 2007
• Cape Town, Afrika Kidul, wiwit 2007
• Budapest, Hungaria, wiwit 2007
• Sydney, Australia, wiwit 2007
• Perth, Australia, wiwit 2007
• Stjørdal, Nurwègen, wiwit 2009^[7]
• Istanbul, Turki, wiwit 2009^[8]
• Guangzhou, Républik Rakyat Cina^[9]
• Ragunda, Swèdhen^[10][11]
• Riyadh, Arab Saudi, wiwit 2010
• Madrid, Spanyol, wiwit 2010

Gladri Gambar

Kedutaan Besar Républik Indonésia ing Bangkok	Concourse D Papan Anggegana Internasional Suvarnabhumi Bangkok	Polusi ing Bangkok
Bangkok Skytrain	Wat Arun ing tepian kali Chao Phraya, Bangkok, Thailand.	Siam Paragon-Bangkok, salah siji punjer perbelanjaan terbesar ing Asia.

Uga delengen

• Papan Anggegana Internasional Bangkok