ស៊ូដង់ខាងត្បូង

ប្រទេសស៊ូដង់ខាងត្បូង ដោយមានឈ្មោះជាផ្លូវការថា សាធារណរដ្ឋស៊ូដង់ខាងត្បូង គឺជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅតំបន់អាហ្រ្វិកឦសាន។ វាមានព្រំប្រទល់ខាងកើតជាប់នឹង ប្រទេសអេត្យូពី ប្រទេសស៊ូដង់នៅភាគខាងជើង ខាងលិចជាប់នឹងសាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាល ភាគនិរតីជាប់នឹងសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងគោ នៅភាគខាងត្បូងជាប់នឹងប្រទេសអ៊ូកង់ដា និងនៅភាគអាគ្នេយ៍ជាប់ជាមួយប្រទេសកេនយ៉ា។ ប្រទេសនេះ​មាន​ប្រជាជន​ចំនួន ១១ លាន​នាក់ ហើយមានរដ្ឋធានី ​និង​ទីក្រុង​ធំ​បំផុតឈ្មោះជូបា។ ប្រទេសនេះពេលខ្លះត្រូវបានគេហៅថា សាធារណរដ្ឋនីឡូទិក (ព្រោះគេបានចាត់ទុកវាជាទឹកដីកំណើតនៃជនជាតិនីឡូទិក)។

សាធារណរដ្ឋស៊ូដង់ខាងត្បូង

Republic of South Sudan
ទង់ជាតិ វរលញ្ឆករ
បាវចនា "Justice, Liberty, Prosperity" "យុត្តិធម៌ សេរីភាព វិបុលភាព"
ភ្លេងជាតិ "South Sudan Oyee!"
ទីតាំងប្រទេសស៊ូដង់ខាងត្បូង (ក្រហម) នៅលើភូគោល
រដ្ឋធានី និង ទីក្រុងធំបំផុត	ជូបា 04°51′N 31°36′E
ភាសាផ្លូវការ	ភាសាអង់គ្លេស[១]
ភាសាជាតិ	ភាសាឌីងកា • នូអេ • មួរលេ • លូអូ • ម៉ាឌី • អូធូហូ • ហ្សានដេ និងប្រហែល ៦០ ភាសាផ្សេងទៀត។ [ស ១]
ភាសានិយាយ[៣]	ឌីងកា • ជូបាអារ៉ាប់[៤][៥] • នូអេ • បារី • ហ្សានដេ • ជួរ (លូអូ) • មួរលេ • ស៊ីលូក • កានូរី • ភាសាជាច្រើនទៀត
សាសនា (ឆ្នាំ ២០២០)[៦]	៦០.៥% គ្រិស្តសាសនា ៣២.៩% ជំនឿប្រពៃណី ៦.២% ឥស្លាមសាសនា ០.៤% សាសនាផ្សេងៗទៀត / គ្មានជំនឿសាសនា
រដ្ឋាភិបាល	រដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នសហព័ន្ធ[៧]
- ប្រធានាធិបតី	សាល់វ៉ា កៀរ ម៉ាយ៉ារឌីត
- អនុប្រធានាធិបតី	រីគ ម៉ាឆារ
- ប្រធានរដ្ឋសភា	ជេមម៉ា នូនូ គុមបា
- ប្រធានតុលាការកំពូល	ចាន់ រ៉េក ម៉ាឌូត
នីតិបញ្ញត្តិ	សភាអន្តរកាលនីតិបញ្ញត្តិជាតិ
- សភាជាន់ខ្ពស់	ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ
- សភាជាន់ទាប	រដ្ឋសភាអន្តរកាលនីតិបញ្ញត្តិជាតិ
និម្មិតកម្ម
- ព្រះរាជាណាចក្រឃូស	១០៧០ មុន គ.ស.
- ស៊ូដង់ម៉ាឌីស	១៨៨៥
- សហកម្មសិទ្ធិអង់គ្លេស-អេហ្ស៊ីប	១៨៩៩
- ទទួលឯករាជ្យ	១ មករា ១៩៥៦
- កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពពេញលេញ	៦ មករា ២០០៥
- ស្វ័យភាព	៩ កក្កដា ២០០៥
- ប្រកាសឯករាជ្យពីស៊ូដង់នៃសហរាជាណាចក្រ និងអេហ្ស៊ីប	៩ កក្កដា ២០១១
- ចូលជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ	១៣ កក្កដា ២០១១
ក្រឡាផ្ទៃ
- ផ្ទៃសរុប	៦៤៤,៣២៩ គ.ម២   (ទី៤១)
ប្រជាជន
- ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៩)	១២,៧៧៨,២៥០ (ទី៧៥)
- ជំរឿន (ឆ្នាំ ២០០៨)	៨,២៦០,៤៩០ (ជម្លោះ)[៨]
- ដង់ស៊ីតេ	១៣.៣៣ នាក់/គ.ម២   (ទី២១៤)
GDP (PPP)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៨)
- សរុប	១៨.៤៣៥ ពាន់លានដុល្លារ[៩]
- ក្នុងម្នាក់	១,៤២០ ដុល្លារ[៩] (ទី២២២)
GDP (ចារឹក)	ប៉ាន់ស្មាន (ឆ្នាំ ២០១៨)
- សរុប	៣.១៩៤ ពាន់លានដុល្លារ[៩]
- ក្នុងម្នាក់	២៤៦ ដុល្លារ[៩]
ជីនី (២០១៦)	៤៤.១[១០] មធ្យម
HDI (២០១៩)	០.៤៣៣[១១] ទាប · ទី១៨៥
រូបិយវត្ថុ	ផោនស៊ូដង់ខាងត្បូង (SSP)
ល្វែងម៉ោង	UTC+២ (ម៉ោងអាហ្វ្រិកកណ្តាល)
ទម្រង់កាលបរិច្ឆេទ	dd/mm/yyyy
ទិសបើកបរ	ស្ដាំ[១២]
កូដហៅទូរស័ព្ទ	+២១១[១៣]
កូដ ISO 3166	SS
ដែនកម្រិតខ្ពស់	.ss[១៤]

ថ្ងៃទី៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១១ ស៊ូដង់ខាងត្បូងបានប្រកាសឯករាជ្យជាផ្លូវការដោយផ្ដាច់ខ្លួនចេញពីសាធារណរដ្ឋស៊ូដង់ ហើយជាលទ្ធផល សង្គ្រាមស៊ីវិលដែលបានអូសបន្លាយជិត​ពាក់​កណ្ដាលសត្សវត្សរវាងរដ្ឋខាងជើងនិងខាងត្បូងក៏ចូលមកដល់ទីបញ្ចប់។^[១៥]

មើលផងដែរ

• សង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងស៊ូដង់លើកទី២
• សង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងស៊ូដង់ខាងត្បូង

កំណត់សម្គាល់

1. រដ្ឋធម្មនុញ្ញអន្តរកាលនៃសាធារណរដ្ឋស៊ូដង់ខាងត្បូង ផ្នែកទី១ ៦(១)៖ "ភាសាជនជាតិដើមភាគតិចទាំងអស់នៃប្រទេសស៊ូដង់ខាងត្បូង គឺជាភាសាជាតិ ហើយគួរត្រូវបានគោរព អភិវឌ្ឍ និងលើកកម្ពស់។"^[២]