li

 Binêre herwiha: Li û LI

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): //
• Deng (Bidlîs)^ⓘ
• Kîtekirin: li

Pêşdaçek

li

1. Daçekek e bo diyarkirina cihê tiştekî.

   li Kurdistanê

   li herêmê

   li gundekî

   li malê

2. Daçekek e bo diyarkirina demê.

   li sala 2000ê

   li biharê

   li êvarê

Herwiha

• l'
• l
• le (sùrçî)
• la (nurheqî)

Bi alfabeyên din

• kurdî-krîlî: ль

Bikaranîn

• Daçeka "li" diyar dike ku tiştek li cihekî ye, daçeka "di ... de" diyar dike ku tiştek di cihekî de ye: "Li Kurdistanê", "li Diyarbekirê", "li meydanê" lê "di kitêbê de", "di qazanê de"(ne "*di Kurdistanê de", ne "di Diyarbekirê de", ne "*di meydanê de" lê herwiha ne "*li kitêbê" û ne "*li qazanê".)

Serbixwe

• Dema ev daçek serbixwe tê bikaranîn (ango ti nomîn nadin pey wê), ew dibe lê; lê kirin: li wê kirin; li wî kirin; li wan kirin

Jê

• li alî
• li ber
• li bin
• li der
• li hêlê
• li hindir
• li jêr
• li jor
• li nav
• li rex
• li ser
• li tenişt

Daçekên kurdî yên sade

• bi
• di
• ji
• li

Etîmolojî

Hevreha soranî (), hewramî ne, hexamenişî ena, ji proto-hindûewropî (li, tê de, di ... de) û wisa hevreha îngilîzî, almanî, latînî û gelek zimanên din in, fransî û spanî , yûnaniya kevn (), albanî , ermenî (), danmarkî, norwecî û swêdî , lîtwanî , îrlendiya kevn i, weylsî yn... Bo guherîna N > L bide ber: nimêj > limêj, nivîn > livîn.

Heke ne ji proto-hindûewropî be, dikare ji al / la (rex) be. Dîsa dikare ji erebî ('ela: li ser) jî be. Herwiha bide ber tirkî / -le (bi, li gel, bi ... re).

Werger

• Albanî:
• Almanî:  → ,  → ,  → ,  → ,  → 
• Aramî:

  Siryaniya klasîk: ()

  Aramî: ()

• Belarusî: (), (), (), ()
• Bretonî:  → 
• Bulgarî:  →  (),  →  (),  →  (),  →  ()
• Burmayî:  →  (),  →  ()
• Çekî:  → ,  → 
• Çînî:

  Kantonî: ,

  Mandarînî:  → 

• Danmarkî:  → 
• Erebî:  →  ()

  Erebiya fasî: (), ()

  Erebiya tunusî: ()

• Esperantoyî:  → 
• Farisî:  →  ()
• Ferî:  → ,  → ,  → ,
• Fînî:  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → 
• Fransî:  → ,  → 
• Galîsî:  → 
• Gotî: ()
• Hindî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Holendî:  → ,  → 
• Îbranî: ()
• Îdoyî:  → 
• Îngilîzî:  → ,  → 
• Înterlîngua:  → ,  → 
• Îrlendî:
• Îtalî:  → ,  → 
• Îzlendî:  → ,  → 
• Japonî:  →  (),  →  ()
• Katalanî:  → 
• Koreyî:  →  (),  →  ()
• Latgalî:
• Latin: dative case,  → 
• Latviyayî:  → 
• Lithuanian: locative case,  → 
• Lawsî: ()
• Makedonî: (), (), (), ()
• Malezî:  → ,  → 
• Mançûyî:
• Maorî:  → , , ,
• Mecarî:  → ,  → ,  → ,  → ,  → ,  → 
• Monî: ()
• Napolîtanî:
• Navajoyî: ,
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî:  → 

  Norweciya nînorskî:  → 

• Polabî: ,
• Polonî:  → ,  → ,  → 
• Portugalî:  → ,  → ,  → 
• Rapanuyî:
• Romanî:
• Romanyayî:  → 
• Rusî:  →  (),  →  (),  →  (), ()
• Slovakî:  → , ,  → 
• Slovenî:  → ,  → ,  → 
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: ,

• Spanî:  → 
• Sundanî:
• Swahîlî:
• Swêdî:  → ,  → 
• Tayî:  →  ()
• Telûgûyî:  →  ()
• Tirkî:  → ,  → 
• Tîbetî: ()
• Tokpisinî:
• Ûkraynî:  →  (),  →  (),  →  (), ()
• Viyetnamî: ,  → ,  → ,  → 
• Volapûkî:  → 
• Walonî:  → 
• Welsh: (in)  → ,  → ; (near) ,  → 
• Yûnaniya kevn: (), ()
• Yûnanî:  →  n (),  m (),  →  nt (),  n p (),  →  m p (),  →  nt p ()
• Zêlandî: , ,

Ev qismê Wergerê ji malûmatên naveroka vê versiyona madeya a Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Esperantoyî

Bilêvkirin

• IPA:
• Kîtekirin:

• Deng (Wijchen, Holenda)^ⓘ
• Deng (Brezîl)^ⓘ
• Deng (Toulouse, Fransa)^ⓘ
• Deng (Vosges, Fransa)^ⓘ

Cînav

Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî		-
Akûzatîf
Xwedîtî
Xwedîtî + Akûzatîf

1. (mêr) ew, wî

   ― Ew ji te hez dike.

   ― Wî nivîsand.

Etîmolojî

Deyn ji spanî , îtalî , fransî .

Jê

Binêre herwiha

		yekhejmar	pirjimar
kesê yekem		mi ez, min	ni em, me
kesên duyem		vi tu
kesên sêyem	nêr	li ew, wî	ili ew, wan
	mê	ŝi ew, wê
	bêzayend	ĝi ew
nediyar		oni yek
vegerok		si xwe