a

 Binêre herwiha: A, Α, -a, a-, û -a-

Navzimanî

Sembol

1. (metrolojî) Sembola arê: 1 a = 100 m².

Kurmancî

Bilêvkirin

•  IPA^(kilîd): ,
  • (Qoser) IPA^(kilîd): 
    • Deng (Qoser)^ⓘ
• Deng (Wan)^ⓘ

Tîp

a (girek A)

1. Yekem tîpa û yekem dengdêra alfabeya kurdî ye û nîşana dengek dirêj e.

Bi alfabeyên din

• , ()
• kurdî-krîlî: a

Bide ber

• a-, -a, -a-

Têkildar

Tîpên alfabeyên kurdî

• Tîpên gir (girek): A B C Ç D E Ê F G H I Î J K L M N O P Q R S Ş T U Û V W X Y Z – Ḧ Ẍ '
• Tîpên hûr (hûrek): a b c ç d e ê f g h i î j k l m n o p q r s ş t u û v w x y z – ḧ ẍ '
  • Tîpên dengdêr: a e ê i î o u û
  • Tîpên bêdeng: b c ç d f g h j k l m n p q r s ş t v w x y z
• Tîpên kirmaşanî: girek: hûrek: (ll, ) (ng) (rr, ) ()
• Tipên soranî: Hejmar:

Baneşan

a

1. ax!, ox!, of!, oy!, wey!, heyha! weyla!

   A çi hewayek xweş e! ― Ax çi rojek xweş e!

   A çi zalim e! ― Wey çend zordar e!

Etîmolojî

  Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.

Werger

• Almanî:  → ,  → 

Mane

a (cureyê rêzimanî?)

1. e, erê, belê, bersiva erênî
2. 'Çi?' ’(Min nebihîst ka) te çi got?'
3. Li şûna peyvên yekjimar yên zayendmê yên diyar.

   A min sor e. ― Sêva min sor e.

4. Li şûna navdêrên zayendmê daku navdêr neyê dubarekirin.

   Roj a wan e. ― Roj roja wan e.

5. Dikeve navbera du diyarkeran yên ku li dû peyvek yekjimar ya zayendmê tên.

   Pirtûka sor a li erdê.

6. Li şûna "ew tişta (ku)".

   A ku wî got, me ji mêj ve dizanî. ― Ew tişt, ya ku wî got, me ji mêj ve dizanî.

7. Ji çend kesan yan tiştan yeke diyar ya zayendmê.

   Du keç bûn. A bejndirêj pirçreş bû. ― Du keç bûn. Keça bejndirêj pirçreş bû.

   Sê kes bûn: yek şabanû, yek dotmîr û yek jî xidam. Navê a xidam Xecê bû. ― Navê xidamê Xecê bû.

8. bi gotina, li gor gotina, bi şîreta, li gor şîreta, li gor pêşniyaza

   Ger bi a min bikî, qet ji vir naçî.

9. Di hin devokan de dikeve pey kirdeyên / subjeyên yekjimar yên zayendmê û wateya berdewamiya kirinê didiyê.

   Xezal a dinivîse. ― Xezal aniha / vê gavê / vê kêlîkê dinivîse.

   Ez a dixwim. ― Ez li ser xwarinê me.

   Tu a dixwînî. ― Tu tam vê bîskê / kêlîkê dixwînî.

   Ew a dipêje. ― Ew aniha dipêje.

10. Di hin devokan de lêkera "bûn" di rewşa yekjimar ya dema nihoyî de bo kirdeyên yekjimar yên zayendmê dide.

    Jiyan a li malê. ― Jiyan li malê ye.

    Ez a li malê nînim. ― Ez ne li malê me.

11. Di hin devokan de di dema borî ya dûdar de li bireserên (objeyên) yekjimar yên zayendmê zêde dibe.

    Min ew kitêb a kirriye. ― Min ew pirtûk kirriye. Bo navdêrên / cînavên yekjimar yên zayendnêr binere: ê

12. Di hin devokan de li şûna "e" ya forma dema nihoyî ji lêkera "bûn" bo cînava sêyem ya yekjimar.

    Ew mezin a. ― Ew mezin e.

13. destpêk

    Ji a ta z. ― ji destpêkê ta dawiyê, ji serî ta binî

14. bijare, herî baş

    Ev hêk kalîte A ne. ― Ev hêk yên herî baş in. Ev hêk yên bijare ne.

Zazakî

Bilêvkirin

•  IPA: 
• Deng (Pilemor)^ⓘ

Tîp

(girek )

1. Yekem tîpa alfabeya zazakî.

Cînav

 m (forma nêr )

1. ew; cîvakê diyarker bo tişt an kesê mê yê dûr

Abauyî

Navdêr

1. (avahî) xanî, avahî, bîna

Çavkanî

Ev made ji wergerên xanî hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Albanî

Girêdek

1. yan, an

Bambarayî

Cînav

1. ew

Çekî

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Estonî

Girêdek

1. lê (feqet, ema, lakin)

Fransî

Bilêvkirin

Bilêvkirina nêzîk bi kurmancî: ~ a (agahdarî)

• Deng (Yvelines, Fransa)^ⓘ
• Deng (Manche, Fransa)^ⓘ
• Deng (Valais, Swîsre)^ⓘ
• Deng (Shawinigan, Kanada)^ⓘ
• Deng^ⓘ

Formeke lêkerê

1. (wê/wî) ... heye

   Il a une voiture. (Wî tirimpêlek heye)

2. (wê/wî) ... -iye

   Elle a dit (wê gotiye)

Îngilîziya kevn

Hoker

1. herdem, hertim, hergav, tim

Hawayî

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Hawsayî

Daçek

1. di ... de

Çavkanî

Ev made ji wergerên di ... de hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Îngilîzî

Bilêvkirin

• Deng (DYA)^ⓘ
• Deng (DYA), stressed^ⓘ
• Deng (DYA), unstressed^ⓘ
• Deng (London, QY)^ⓘ
• Deng (Teksas, DYA)^ⓘ

Artîkel

1. -ek, -yek, yek

   a book − pirtûkek, kitêbek

   a table − maseyek

Nêzîk

Têkildar

Bide ber

Sûmerî

Navdêr

1. av

Kansayî

Cînav

1. ez (wek biker)

Îlokanoyî

Navdêr

1. (malbat) xwişk, xweh

Krisayî

Navdêr

1. (heywan) beraz

Kornî

Daçek

1. ji

Çavkanî

Ev made ji wergerên ji hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Latînî

Kurtenav

1. Kurtenavê anno yanî sal

Talişî

Cînav

1. ew

Sirananî

Cînav

1. ew

Nafaanrayî

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Maorî

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Sorbiya jorîn

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Sorbiya jêrîn

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Maranaoyî

Navdêr

1. (malbat) kur (zarokê nêr yê kesekî)

Napolîtanî

Daçek

1. ji

Çavkanî

Ev made ji wergerên ji hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Slovakî

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Tàyî

Navdêr

1. (malbat) met, metê, metik

Spanî

Girêdek

1. daku, bo ku, ji bo ku

Çavkanî

Ev made ji wergerên daku hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Weylsî

Girêdek

1. û (herwiha, hem)

Yorubayî

Cînav

1. ew

Zêlandî

Girêdek

1. eger, heke