Triticum (genus)

Triticum (nomen a Linnaeo anno 1753 statutum)^[1] est genus poacearum e quo species quattuor domesticatae sunt et duae per terrarum orbem fere ubique coluntur. Cultivatio in regione Lunulae fertilis Asiae Occidentalis incepit.

Triticum aestivum

---

Plantae — Angiospermae

Monocotyledones 
Commelinidae 
Ordo : Poales 
Familia : Poaceae 
Subfamilia : Pooideae 
Tribus : Hordeeae 
Genus : Triticum 
L.^[1]

   

De genere

Hoc poacearum genus ex Asia occidentali oritur. Paulo latius hodie in collibus et planitiebus a paeninsula Balcanica per Asiam occidentalem usque in Afgania species silvestris crescitur, videlicet Triticum monococcum ssp. aegilopoides. Ex hac (accuratius e populationibus Anatoliae meridio-orientalis) derivatum est frumentum omnium antiquissimum ab hominibus cultum, T. monococcum ssp. monococcum.

Boream versus in Armenia anno 1938 moxque in regionibus montanis Turciae orientalis, Syriae Iracique borealis et Iraniae boreo-occidentalis reperta est species silvestris cognata T. urartu. Qua specie nunquam ut videtur cultivata, hybrida olim producta est tetraploides, genomo A ex T. urartu dempto, genomo D ex herba Aegilope tuaschii. E quo hybrida silvestri, quem appellare oportet T. turgidum ssp. dicoccoides, derivatum est frumentum alterum valde antiquum, videlicet T. turgidum ssp. dicoccum sive Latinitate classica "far". Inde mox provenit frumentum libere extritum, ssp. durum.^[2]

Index specierum et subspecierum

Mansfeld	The Plant List
Triticum monococcum L.
Triticum monococcum ssp. aegilopoides (Link) Thell.	Triticum boeoticum Boiss.
Triticum monococcum ssp. monococcum	Triticum monococcum L.
Triticum urartu Thumanjan ex Gandilyan	Triticum urartu Thumanjan ex Gandilyan
Triticum turgidum L.
Triticum turgidum ssp. dicoccoides (Körn. ex Asch. & Graebn.) Thell.	Triticum dicoccoides (Körn. ex Asch. & Graebn.) Schweinf.
Triticum turgidum ssp. dicoccon (Schrank) Thell.	Triticum dicoccon (Schrank) Schübl.
Triticum turgidum ssp. carthlicum (Nevski) Á.Löve	Triticum carthlicum Nevski
Triticum turgidum ssp. georgicum (Dekapr. & Menabde) MacKey ex Hanelt, comb. nov.	[3]
Triticum turgidum ssp. turanicum (Jakubz.) Á.& D.Löve	Triticum turanicum Jakubz.
Triticum turgidum ssp. abyssinicum Vavilov	Triticum aethiopicum Jakubz.
Triticum turgidum ssp. jakubzineri Udachin & Shakhm.	Triticum jakubzineri (Udachin & Shakhm.) Udachin & Shakhm.
Triticum turgidum ssp. polonicum (L.) Á.Löve	Triticum polonicum L.
Triticum turgidum ssp. turgidum	Triticum turgidum L.
Triticum turgidum ssp. durum (Desf.) Husn.	Triticum durum Desf.
Triticum timopheevii (Zhuk.) Zhuk.
Triticum timopheevii ssp. armeniacum (Jakubz.) van Slageren	[4]
Triticum timopheevii ssp. timopheevii	Triticum timopheevii (Zhuk.) Zhuk.
Triticum aestivum L.
Triticum aestivum ssp. macha (Dekapr. & Menabde) MacKey	Triticum macha Dekapr. & Menabde
Triticum aestivum ssp. spelta (L.) Thell.	Triticum spelta L.
Triticum aestivum ssp. compactum (Host) Thell.	Triticum compactum Host
Triticum aestivum ssp. aestivum	Triticum aestivum L.
Triticum aestivum ssp. sphaerococcum (Percival) MacKey	Triticum sphaerococcum Percival

Species domesticatae

Inter frumenta, nulla seges maior est quam tritici, nisi maizium, tertia oryza. Semina tritici usurpantur in farinam, pabulum pecudum et boum, cervisiam, et furfur nonnumquam obteritur ut cibi valentiores fiant. Ex culmo arido saepe fit stramentum.

Triticum factum est ex domesticatione Tritici boeotici et Tritici dicocci.

Siligo (Triticum aestivum) est laudatissimum tritici genus. Apud antiquos (praesertim Plinium Maiorem), saepe quasi genus omnino aliud, neque species tritici, nominatur.

Unam legis e paginis de

victualibus

disserentibus

---

Cerealia

• Avena sativa
• Eleusine coracana
• Hordeum sativum
• Oryza sativa
• Panicum miliaceum
• Pennisetum glaucum
• Secale cereale
• Setaria italica
• Sorghum bicolor
• Triticum spp.
• Zea mays

Legumina

• Cicer arietinum
• Lens culinaris
• Vicia faba

Radices

• Colocasia esculenta
• Dioscorea spp.
• Ipomoea batatas
• Manihot esculenta
• Solanum tuberosum

Fructus

• Artocarpus altilis
• Artocarpus camansi
• Castanea sativa
• Quercus macrolepis

Sagum

• Metroxylon sagu
• Cycas revoluta

Commercium

Res culinariae

• Panis

Res medicinales

Vide etiam
categorias frumentorum, leguminum et radicum esculentarum

Antiquitus

Tempore Romano, triticum iam maxime invaluerat. Verbum farinae, quoniam triticum tam frequenti in usu erat, semper triticeam farinam indicabat, nisi cum alio adiectivo coniunctum esset.

Granea triticea erat pultis genus ex tritico detrito et lacte.^[5] Tali pulte non solum Romani sed etiam Asiatici utebantur.

Amulum apud antiquos e tritico elixo fieri solebat (hodie autem, e maizio saepius). Erat etiam dulce ex triticeo amulo, eiusdem nominis.

Hispani antiqui cervisiam ex tritico coquebant, nomine caeliae aut cereae.