Europäesch Unioun
Vereenegung vun europäesche Staaten From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
D'Europäesch Unioun, ofgekierzt EU, ass eng Vereenegung vu 27 europäesche Staate mat enger totaler Awunnerzuel vu knapp 450 Millioune Mënschen an ass um Bruttoinlandsprodukt gemooss, de gréisste Wirtschaftsraum vun der Welt.
![]() |
EU ass eng Weiderleedung op dës Säit. Fir aner Bedeitunge vun deem Numm, kuckt wgl. ënner EU (Homonymie) |

Remove ads
Geschicht
- kuckt och den Artikel: Sëtz vun den europäeschen Institutiounen
Ënnerzeechnung A Kraft getrueden Traité |
1948 1948 Bréisseler Pakt |
1951 1952 CECA |
1954 1955 Paräisser Traitéen |
1957 1958 Roum |
1965 1967 Fusiouns- traité |
1986 1987 Acte unique |
1992 1993 Maastricht |
1997 1999 Amsterdam |
2001 2003 Nice |
2007 2009 Lissabon |
|||||||||||
Europäesch Communautéiten | Dräi Saile vun der Europäescher Unioun | ||||||||||||||||||||
Europäesch Atomgemeinschaft (Euratom) | → | ← | |||||||||||||||||||
Europäesch Communautéit fir Kuel a Stol (CECA) | Traité 2002 ausgelaf | Europäesch Unioun (EU) | |||||||||||||||||||
Europäesch Wirtschaftsgemeinschaft (EWG) | Europäesch Communautéit (EC) | ||||||||||||||||||||
→ | Justiz an Interieur (JI) | ||||||||||||||||||||
Zesummenaarbecht vu Police a Justiz bei Strofaffären (PJZS) | ← | ||||||||||||||||||||
Europäesch Politesch Zesummenaarbecht (EPZ) | → | Gemeinsam Aussen- a Sécherheetspolitik (GASP) | ← | ||||||||||||||||||
Westunioun (WU) | Westeuropäesch Unioun (WEU) | ||||||||||||||||||||
zum 1. Juli 2011 opgeléist | |||||||||||||||||||||
Remove ads
Geographie
D'Gesamtfläch vun der Europäescher Unioun ëmfaasst 4.234.564 km².
Europasymboler
- kuckt den Artikel: Europafändel
- kuckt den Artikel: Europahymn
Organer an Institutiounen
- kuckt den Artikel: Institutioune vun der Europäescher Unioun
E puer Beräicher ginn zesumme mat de Memberstaate verwalt (z. B. Bildung, Gesondheet, Sécherheet), wärend aner ganz beim nationalen Niveau bleiwen.[1]
D'Haaptinstitutioune vun der EU, déi d'Politik gestalten, sinn:
- D'Europäesch Kommissioun (mécht Gesetzesvirschléi a kuckt op d'Ëmsetzung),
- D'Europäesche Parlament (vun de Bierger gewielt),
- De Conseil vun der Europäescher Unioun (vertrëtt d'Regierunge vun de Memberstaaten),
- Den Europäesche Conseil (d'Staats- a Regierungscheffen),
- Den Europäesche Geriichtshaff (kontrolléiert d'Rechtskonformitéit).
Kommissioun

D'Kommissioun ass d'Sekretariat vun der EU a besteet aus siwenanzwanzeg Kommissären (dorënner ee President an siwe Vizepresidente) an huet hire Sëtz zu Bréissel. Grad wéi d'Afrikanesch Kommissioun, ass se d'exekutiv Autoritéit.
Den 1. Dezember 2024 huet d'Kommissioun von der Leyen II mat der Ursula von der Leyen als Kommissiounspresidentin hier Aarbecht opgeholl.
Remove ads
Sproochen
D'Europäesch Unioun huet 24 offiziell Sproochen.
Méi Informatioun doriwwer am Artikel: Offiziell Sprooche vun der Europäescher Unioun.
Memberen

kuckt: Memberstaate vun der Europäescher Unioun
Dës Lëscht weist d'Memberstaate vun der Europäescher Unioun mat der Regioun, dem kompletten Numm, der Haaptstad, der Bevëlkerung, der Fläch, de Sproochen an dem Bäitrëttsdatum. Se begräift:
- déi 27 Memberstaaten
Bäitrëttsbedingungen
D'Bäitrëttsbedingunge fir d'Kandidatelänner sinn datt se d'Demokratie, d'Fräiheet, d'Rechtsstaatlechkeet, d'Mënscherechter an d'biergerlech Grondfräiheete garantéieren.
Bäitrëttskandidaten

Potenzielle Bäitrëttskandidat ass:
Remove ads
Politik
D'Politik vun der Europäescher Unioun baséiert op enger eenzegaarteger Form vun Zesummenaarbecht tëscht de Memberstaaten, déi souwuel supranational wéi och intergouvernemental Elementer enthält. D'Haaptzil vun der EU-Politik ass et, Fridden, Demokratie, Rechtsstaatlechkeet, wirtschaftleche Wuelstand a sozialen Zesummenhalt an Europa ze garantéieren.[5]
D'EU huet Kompetenze fir eng Rei wichteg Politikberäicher, dorënner:
- Bannemaart an Handelspolitik
- Landwirtschaft (CAP)
- Fëschereiwiesen
- Wettbewerbsrecht
- Ëmweltschutz
- Digitaliséierung
- Klimapolitik
- Entwécklungs- a Baussepolitik
Remove ads
Ekonomie
D'Ekonomie vun der Europäescher Unioun gehéiert zu de gréissten a stäerkste Wirtschaftsraim op der Welt. Mat iwwer 450 Millioune Bierger a méi wéi 27 Memberstaate stellt d'EU e gemeinsame Bannemaart duer, wou Wueren, Déngschter, Kapital a Persoune fräi zirkuléiere kënnen.
D'EU setzt op eng sozial Maartwirtschaft, déi wirtschaftlech Kompetitivitéit mat sozialen an ekologesche Prinzippie verbënnt. D'Haaptbranche variéiere jee no Land, enthalen awer wichteg Secteuren ewéi Industrie, Landwirtschaft, Déngschtleeschtungen, Fuerschung an Digitaliséierung. Vill EU-Länner benotzen de Euro als gemeinsam Wärung, déi vun der Europäescher Zentralbank kontrolléiert gëtt.
D'EU spillt eng zentral Roll am Weltwandel a verhandelt Handelsaccorde mat Partner weltwäit. Zousätzlech gëtt et Fërderinstrumenter a Strukturfongen, déi hëllefen, regional Ongläichheeten auszegläichen an d’wirtschaftlech Entwécklung ze stäerken.[6]
Trotz enger staarker Ekonomie steet d'EU och viru groussen Erausfuerderungen, wéi dem demographesche Wandel, der energeetescher Transitioun, an der globaler Kompetitioun, besonnesch am digitale Beräich.
Bannemaart
De Bannemaart vun der Europäescher Unioun ass e Wirtschaftsraum, an deem d'Membere vun der EU fräi ënnereneen handelen dierfen. Hie baséiert op véier fräien Zirkulatiounen: déi vu Wueren, Déngschter, Kapital a Persounen. De Bannemaart gouf offiziell am Joer 1993 agefouert, mat der Zilsetzung, d'wirtschaftlech Integratioun ze verdéiwen an d'Kompetitivitéit vun Europa ze stäerken.
Fir datt de Bannemaart funktionéiere kann, ginn et gemeinsam Reegelen a Standarden, déi d'Handelshemmnisser tëscht den EU-Länner ofbauen. Dëst mécht et méi einfach fir Entreprisen, fir iwwer Grenz ze schaffen, an et gëtt Biergerinnen a Bierger méi Méiglechkeeten, fir an anere Länner ze schaffen, studéieren oder liewen.
De Bannemaart spillt eng wichteg Roll an der wirtschaftlecher Entwécklung vun der EU a stellt ee vun de Grondpiliere vun der Unioun duer.[7]
Fërderprogrammer
D'Fërderprogrammer vun der Europäescher Unioun sinn Initiativen, mat deenen d'EU Projeten a Secteuren ënnerstëtzt, déi wichteg fir d’Zukunft vun Europa sinn. Dës Programmer déngen der wirtschaftlecher, sozialer an territorialer Zesummenhalt, der nohalteger Entwécklung an der Innovatioun.
Zu de bekanntste Fërderprogrammer gehéieren Horizon Europe (Fuerschung an Innovatioun), Erasmus+ (Mobilitéit an Ausbildung), Connecting Europe Facility (Infrastruktur), an den Europäesche Fonds fir regional Entwécklung (EFRE). Zousätzlech ginn et Programmer fir Ëmweltschutz, kleng a mëttel Betriber (PMEen), digital Entwécklung a vill méi.
D'Fërderung gëtt normalerweis iwwer Calls for Proposals ugebueden, wou Projeten no kloer definéierte Krittären ausgewielt ginn. Beneficiairë kënnen ëffentlech Institutiounen, Privatfirmen, Fuerschungszentren oder ONGe sinn.
D'Zil vun dëse Programmer ass et, d'Kompetitivitéit an d'Innovatiounsfäegkeet vun Europa ze stäerken, regional Ongläichheeten ze reduzéieren a gemeinsam europäesch Prioritéiten ëmzesetzen.[8]
Euro
kuckt den Artikel: Euro
Remove ads
Finanzen
D'Finanze vun der Europäescher Unioun ginn haaptsächlech iwwer de gemeinsame Budget gereegelt, deen all Joer opgestallt a vum Europäesche Parlament a Ministerrot approuvéiert gëtt. Dëse Budget finanzéiert Programmer a Beräicher wéi d'Landwirtschaft, regional Entwécklung, Innovatioun, Ëmweltschutz an Ausbildung.
D'EU huet kee Steierrecht am enke Sënn, mee hir Recettë kommen aus dräi Haaptquelle:
- Bäiträg vun de Memberstaaten (baséiert op hirem Bruttonationalakommes),
- Recettë vun der TVA (e klenge Prozentsaz vun der nationaler TVA),
- Douanerecettë op Importer aus Drëttstaaten.
Fir d'Period 2021–2027 huet d'EU e laangfristege Finanzplang, de sougenannte Multiannual Financial Framework, mat engem Gesamtvolumene vu ronn 1.211 Milliarden Euro. Dobäi kënnt nach de NextGenerationEU-Fong vu ronn 807 Milliarden Euro, dee fir wirtschaftlech Erhuelung no der COVID-19-Pandemie agefouert gouf.[9]
D'Kommissioun iwwerwaacht d'Verwaltung vum Budget, an de Europäesche Rechnungshaff kontrolléiert d'Ausgabe fir sécherzestellen, datt se no de Reegelen a mam Necessaire Resultat erfollegen.[10]
Literatur
Iwwerbléckswierker
- Ruth Reichstein: Die 101 wichtigsten Fragen – Die Europäische Union. (C. H. Beck Paperback, Band 7034), 4., überarbeitete und aktualisierte Auflage, C. H. Beck, München 2016, ISBN 978-3-406-68396-1.
- Werner Weidenfeld: Die Europäische Union. 3., aktualisierte Auflage. UTB / Fink, München 2013, ISBN 978-3-8252-3986-2.
- Andreas Wehr: Die Europäische Union. 2., aktualisierte und erweiterte Auflage. Papyrossa, Köln 2015, ISBN 978-3-89438-498-2.
Politikwëssenschaft
- Hans-Jürgen Bieling: Die Globalisierungs- und Weltordnungspolitik der Europäischen Union. VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden 2010, ISBN 978-3-531-17303-0.
- Sven Bernhard Gareis, Gunther Hauser, Franz Kernic (Hrsg.): The European Union – A Global Actor? Opladen, Berlin u. a. 2013, ISBN 978-3-8474-0040-0.
- Jürgen Hartmann: Das politische System der Europäischen Union. Eine Einführung. 2., überarbeitete und aktualisierte Auflage. Campus, Frankfurt am Main 2009, ISBN 978-3-593-39025-3.
- Claus Offe: Europa in der Falle. Suhrkamp, Berlin 2016, ISBN 978-3-518-12691-2 (Artikel in Blätter, Januar 2013).
- Jürgen Rüttgers, Frank Decker (Hrsg.): Europas Ende, Europas Anfang. Neue Perspektiven für die Europäische Union. Campus Verlag, Frankfurt/New York 2017, ISBN 978-3-593-50700-2 (Inhaltsverzeichnis bei SLUB).
- Wolfgang Wessels: Das politische System der Europäischen Union. VS Verlag, Wiesbaden 2008, ISBN 978-3-8100-4065-7.
- Jens Wissel: Staatsprojekt Europa. Grundzüge einer materialistischen Theorie der Europäischen Union. Münster 2015, ISBN 978-3-89691-859-8.
- Jan Zielonka: Europe as Empire: The Nature of the Enlarged European Union. Oxford University Press, Oxford 2006, ISBN 0-19-929221-3.
Geschicht
- Gerhard Brunn: Die europäische Einigung. Von 1945 bis heute. 5. Auflage (Reclams Universalbibliothek, Nr. 14027). Reclam, Stuttgart 2020, ISBN 978-3-15-014027-7.
- Christoph Driessen: Griff nach den Sternen: Die Geschichte der Europäischen Union. Pustet Verlag Regensburg 2024, ISBN 978-3-7917-3474-3.
- Wilfried Loth: Europas Einigung. Eine unvollendete Geschichte. Campus, Frankfurt am Main 2014, ISBN 978-3-593-50077-5.
- Guido Thiemeyer: Europäische Integration. Motive, Prozesse, Strukturen. Böhlau / UTB, Köln 2010, ISBN 978-3-412-20411-2 (Böhlau) / ISBN 978-3-8252-3297-9 (UTB).
Rechtswëssenschaft
- Manfred A. Dauses (Hrsg.): Handbuch des EU-Wirtschaftsrechts. 24. Auflage. Beck, München 2009, ISBN 978-3-406-44100-4.
- Dieter Grimm: Europa ja – aber welches? Zur Verfassung der europäischen Demokratie. 3. Auflage. C. H. Beck, München 2016, ISBN 978-3-406-68869-0 (Schabloun:JSTOR).
- Stephan Keiler, Christoph Grumböck (Hrsg.): EuGH-Judikatur aktuell. Linde, Wien 2006, ISBN 3-7073-0606-2.
- Marcel Haag, Roland Bieber, Astrid Epiney: Die Europäische Union: Europarecht und Politik. 11. Auflage. Nomos, Banden-Baden / Helbing Lichtenhahn, Basel 2015, ISBN 978-3-8487-0122-3 (Nomos) / ISBN 978-3-7190-3563-1 (Helbing Lichtenhahn).
Politik
- Daniel Cohn-Bendit, Guy Verhofstadt: Für Europa. Ein Manifest. Übersetzt von Philipp Blom. Hanser, München 2012, ISBN 978-3-446-24187-9.
- Ulrike Guérot: Warum Europa eine Republik werden muss!: Eine politische Utopie. Dietz, Bonn 2016, ISBN 978-3-8012-0479-2.
- Jürgen Habermas: Zur Verfassung Europas. Ein Essay. Suhrkamp, Berlin 2011, ISBN 978-3-518-06214-2.
- Johannes Heinrichs: Die Logik des europäischen Traums. Eine systemtheoretische Vision. Academia Verlag, Sankt Augustin 2014, ISBN 978-3-89665-641-4.
- Bodo Hombach, Edmund Stoiber (Hrsg.): Europa in der Krise. Vom Traum zum Feindbild? Tetrum Wissenschaftsverlag, Marburg 2017, ISBN 978-3-8288-3854-3.
- Srecko Horvat, Slavoj Žižek: Was will Europa? Laika, Hamburg 2013, ISBN 978-3-942281-68-3.
- Thomas Schmid, Europa ist tot, es lebe Europa! Eine Weltmacht muss sich neu erfinden. München 2016, ISBN 978-3-570-10318-0.
- Autorinnenkollektiv Meuterei: Grenzenlose Gewalt. Der unerklärte Krieg der EU gegen Flüchtende. Assoziation A, Hamburg / Berlin 2022, ISBN 978-3-86241-491-8 (312 Seiten).
Remove ads
Um Spaweck
![]() |
Commons: Europäesch Unioun – Biller, Videoen oder Audiodateien |
- Den European Navigator (Hannergrondinformatiounen iwwer d'historesch Entwécklung vun der EU)
- europa.eu - D'Portal vun den Institutioune vun der EU
![]() |
Portal EU – All d'Artikelen op der Wikipedia iwwer d'Europäesch Unioun. |
Referenzen an Notten
- (en) Strategy and policy of the European Commission. commission.europa.eu. Gekuckt den 29.07.2025.
- List of Countries and Dependent Territories of the World Alphabetically. ontheworldmap.com. Gekuckt den 29.07.2025.
- (de) EU - Flächen der Mitgliedstaaten 2025. Statista. Gekuckt den 28.07.2025.
- Area - The World Factbook. www.cia.gov. Gekuckt de 06.07.2025.
- The EU - what it is and what it does. op.europa.eu. Gekuckt den 29.07.2025.
- Labour market developments in the EU and its Member States – General labour market conditions in the EU and its Member States – LMWD 2024 – DG EMPL. op.europa.eu. Gekuckt den 29.07.2025.
- The EU single market | Access2Markets. trade.ec.europa.eu. Gekuckt den 29.07.2025.
- (en) EU funding programmes - European Commission. commission.europa.eu. Gekuckt den 29.07.2025.
- The EU's finances. European Court of Auditors. Gekuckt den 29.07.2025.
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads