Кишава
село во Општина Битола From Wikipedia, the free encyclopedia
село во Општина Битола From Wikipedia, the free encyclopedia
Кишава — село во областа Пелагонија, во Општина Битола, во околината на градот Битола.
Кишава | |
Воздушен поглед на селото Кишава | |
Координати 40°52′59″N 21°19′0″E | |
Регион | Пелагониски |
Општина | Битола |
Област | Пелагонија |
Население | 185 жит. (поп. 2021)[1] |
Пошт. бр. | 7223 |
Повик. бр. | 047 |
Шифра на КО | 02061 |
Надм. вис. | 860 м |
Слава | Бајрам |
Кишава на општинската карта Атарот на Кишава во рамките на општината | |
Кишава на Ризницата |
Постојат две тези за потеклото на името Кишава. Според една теза, поимот се однесува на влажен дол кој бил мокар и богат со вода, и веројатно се однесува на Кишавска Река која минува низ селото. Според другата теза, населбата претходно носела друго име, а денешното го добила од албанските доселеници, кои ја нарекле по затекнатата стара црква или манастир (на албански „киша“ значи црква).[2]
Селото се наоѓа во Пелагонија, во крајниот југозападен дел на Битолското Поле и на територијата на Општина Битола, под источната страна на планината Баба, со што може да се смета како потпелистерско село. Воедно, атарот на селото на една страна се допира со државната гранична линија, а на друга страна со подрачјето на Општина Ресен.[3] Селото е ридско, сместено на надморска височина од 860 метри. Од градот Битола, селото е оддалечено 27 километри во јужна насока.[3]
До селото води локслрн асфалтен пат, кој се двои од регионалниот пат 2333 и минува низ соседното село Граешница.
Кишава е планинско село во непосредна близина на државната граница со Грција. Низ селото поминува Кишавска Река, која не пресушува ни летно време. Во минатото на нејзе имало неколку воденици, а водата за пиење се добивала од три чешми (Чешма теќас, Вилајетли и Елмази), од реката и од бунари (околу 12). Подалеку од селото има послаби извори: Стани-дичес, Гропе-буримит, Кладенец-маилит и други.[4]
Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Врешта, Лесија, Варе, Пртеј, Селиште, Девија, Грерат, Гури-мад, Бачат, Мези-прејва, Аришта, Лови-балос, Кроја-ре, Стогу, Батаку, Шулаја, Плепи, Матан-љумит, Ливад-дези, Шипец, Гропе-корунит, Улабареве, Кремена, Шоши-мад, Гропе-мала, Корија и Аре-вртеј.[4]
Селото има збиен тип и е поделено на седум маала: Џамис, Баракалар, Грабовско, Меркан, Вилајетли, Љума и Чешма.[4]
Првиот пишан податок за Кишава датира од периодот меѓу XVI до XVIII век. Тогаш, во селото живеело македонско население. Христијаните Петко и Дојчин по име наводно потекнувале од Кишава. Нешто подоцна, во 1804 година, се споменуваат луѓе „соколари“ во ова село.[4]
И во околината на другите села, Граешница и Драгош се зборува дека во Кишава живеело христијанско македонско население. Тие постари жители подоцна се иселиле. На нивното место останала само црквата. Свештеникот по име Димитри од селото Описирино кај Лерин, говорел дека неговите предци водат потекло од Кишава. На почетокот на XIX век, почнале да се доселуваат и Албанци муслимани.[4]
Денес, Кишава е албанско село. Албанците доаѓале од јужна Албанија и затоа кажувале дека биле Тоски. Албанците во Кишава се разликуваат по говорот и другите особини од нивните сонародници во соседното Острец. Причината за тоа е што Албанците во Острец и Злокуќани се по потекло од северна Албанија (од групата Геги). Исто така, Албанците во Кишава етнолошки се поблиски со Албанците во Нижополе. Црквата на Македонците во Кишава, се наоѓала во денешната Вилает Маало, десно од реката во дворот на Маличи Ракипов. Подоцна тоа било текија на Садик-баба. Во текијата на Садик-баба се наоѓал еден гроб и икона од Света Богородица. Во Кишава постои и џамија, изградена во XIX век. Пониско во селото се муслиманските гробишта.[4]
Само 1 жител на оваа населба е заведен како жртва во Втората светска војна.[5]
Атарот на селото е релативно голем и зафаќа простор од 19,6 км2. На него преовладуваат шумите на површина од 1.913 хектари, на обработливото земјиште отпаѓаат 324 хектари, а на пасиштата 304 хектари.[3]
Селото, во основа, има мешовита земјоделска функција. Во него работат неколку услужни објекти.[3]
Главното занимање на селаните е земјоделството и сточарството. Најпознат производ на ова село е кишавскиот грав, кој некои го сметаат за највкусен во цела Македонија.
Албанците од Кишава во времето на Османлиското Царство, имале пространи пасишта на Баба Планина. Тогаш тие биле добри сточари: имале многу кози. Некои мештани од ова село, поседувале ниви и во Битолското Поле. Некои основале чифлици во соседните села како Граешница, Жабени и други.[4]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Кишава живееле 700 жители, сите Албанци муслимани.[6]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 година, Кишава се води како чисто албанско село во Битолската Каза на Битолскиот Санџак со 80 куќи.[7]
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 750 Албанци.[8]
Според движењето на бројот на жителите, Кишава популациски се преполовила. Така, во 1961 година селото броело 832 жители, од кои 760 биле Албанци, 45 Турци, 3 Македонци и 20 жители муслимани (етничка припадност), додека во 1994 година имало 437 жители, од кои 436 биле Албанци.[3]
Според пописот од 2002 селото броело 308 жители, од кои 307 Албанци и 1 Македонец.[9]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 185 жители, од кои 169 Албанци и 16 лица без податоци.[10]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Население | 700 | — | 864 | 899 | 832 | 822 | 618 | 634 | 437 | 308 | 185 |
Кишава е албанско муслиманско село.[4]
Според истражувањата од 1953 година, родови во селото:
До 1953 година, 50 албански семејства се имаат иселено во Турција. Највеќе во Одрин и Измир, од селото заминале по 1912 година.[4]
Селото има значителна дијаспора во Австралија, во гратчето Данденонг, кое е предградие на Мелбурн.
На крајот од XIX век, Кишава било чисто македонско село во Битолската Каза на Отоманското Царство.
Селото влегува во рамките на Општина Битола, која била проширена при новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Бистрица.
Во периодот 1965-1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата Општина Битола. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото влегувало во рамките на тогашната општина Бистрица.
Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната општина Велушина, во која покрај селото Кишава се наоѓале селата Барешани, Велушина, Граешница, Драгош, Жабени, Канино, Лажец, Олевени, Острец и Породин. Во периодот 1950-1952, селото било дел од некогашната општина Граешница, во која влегувале селата Граешница, Драгош и Кишава.
Во селото постои избирачкото место бр. 0147 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.[15]
На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 311 гласачи.[16] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 312 гласачи.[17]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.