Косинец

Косинец (грчки: Ιεροπηγή, Јеропиги, до 1927 г.: Κοστενέτσι или Κωστενέτσι, Костенеци^[2]) — село во Костурскиот округ, Егејска Македонија. Косинец се наоѓа на 860 метри надморска височина. На исток и североисток се граничи со селата Д’мбени, Габреш, Смрдеш и Брезница, на запад и југозапад со селото Лабаница и албанската граница, на југ и југоисток со селата Крчишта, Света Недела и Четирок.

Косинец Ιεροπηγή
Поглед на Косинец денес
Косинец
Местоположба во округот Костур Dimos Kastorias - West Macedonia.svg
Координати: 40°34′N 21°4′E
Земја	Грција
Област	Западна Македонија
Округ	Костур
Општина	Костур
Надм. вис.	&100000000000010800000001.080 м
Население (2001)[1]
• Општ. един.	420
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)
Пошт. бр.	500 07
Повик. бр.	24670-72

Косинец во 1928 г.

Географија и местоположба

Селото се наоѓа 25 км северно од градот Костур и 3 км од грчко-албанската граница. Се наоѓа на подножјето на планината Орлово.

Коснец се наоѓа на самиот пропланок на планината Малимади од јужната страна. Сместено е помеѓу пет ридови и тоа: Чуката на север, Свети Атанас од исток, Габро од југ, Рудишта на југ и Клишчевишта од запад. Низ селото поминува патот Солун-Костур-Албанија. Друг пат кој поминува низ селото е познатиот пат Вија Егнација.

Косинец е поделено на три маала и тоа: Тумба маала, Средна маала и Преку црква, но сепак заедно претставуваат една целина.

Историја

Според легендата селото Косинец е создадено со уништувањето на други пет помали населби, тоа биле: Колишта, Селско, Свети Јован, Свети Илија и Умени. Населението од наведените пет помали населби решиле да се населат во Косинец, со цел заеднички да се бранат од разбојничките банди, и денес селаните знаат од кое од наведените пет населби нивните предци се доселиле.^[3]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Косинец се води како чисто македонско село во Костурската каза на Горичкиот санџак со 200 куќи.^[4]

За време на Илинденското востание на 4 и 27 август 1903 година селото било целосно изгорено од турската војска. 205 од 206 куќи изгореле, а 46 души биле убиени. На 13 мај 1908, 200 андарти на чело со капетанот Макрис го нападнале Косинец, но биле одбиени од селската полиција. До 1927 официјалното име на селото на грчки било Κοστενέτση или Κωστενέτση. На 20 јули 1945 година селото било опколено од грчка војска која го малтретирала населението, уапсила осум младинци и две жени. Повод за тоа било кинењето на повикот за мобилизација како и зборувањето на македонски јазик. Во 1949 селото било целосно разрушено и сето население избегало. Единствениот македонски објект кој останал целосен била црквата „Св. Петка“. Во 1957 година во него се населиле 70 семејства на Власи од областа Теспротија и денес тоа е најголемото влашко село во регионот.

Стопанство

Демографија

Општествени установи

Културни и природни знаменитости

Цркви

• „Св. Петка“ од 1867 г.

Редовни настани

Личности

Четата на Мире Киров Пировски или Атанас Пировски од Косинец

• Трпо Поповски (1848 - 1928)
• Дељо Марковски (1871 - 1939)
• Лазар Киселинчев (1874 - 1946)
• Атанас Кршаков (1883 - 1907)
• Пандо Киселинчев (1890 - 1982)
• Ламбро Марковски (? - 1937) — учесник во Шпанската граѓанска војна^[5]
• Софија Ковачевска (р. 1930) — борец во Грчката граѓанска војна и членка на групата Костурчанки;
• Митко Поптрандовски (1937-1976) - геолог

Култура и спорт

Иселеништво

Поврзано