Неволјани (Серско)

Неволјани или Неволен (грчки: Βαμβακιά, Вамваќа; до 1928 г. Νεόλιανη, Неволјани^[2]) — село во Серско, Егејска Македонија, денес во општината Сер на истоимениот округ во областа Централна Македонија, Грција. Населението брои 395 жители (2021). Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци, кои денес се значајно малцинство заедно со грчките доселеници.^[3]

Оваа статија се однесува на село во Серско. За други места, погл. Неволјани (појаснување).

Неволјани Βαμβακιά
Неволјани
Местоположба во областа Неволјани Местоположба на Неволјани во општината Сер и областа Централна Македонија
Координати: 41°5.2′N 23°20.46′E
Земја	Грција
Област	Централна Македонија
Округ	Серски
Општина	Сер
Општ. единица	Капетан Митруси
Надм. вис.	&1000000000000002000000020 м
Население (2021)[1]
• Вкупно	395
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)

Географија

Селото се наоѓа во средиштето на Серското Поле, западно од градот Сер и јужно од Ениќој.

Историја

Во Отоманското Царство

Во XIX век Неволјани е заведено како македонско село во Серската каза на Серскиот санџак. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Неволене (Névolène) било село со вкупно 102 домаќинства, од кои 180 жители биле Македонци, а 120 биле муслимани.^[4][5] Овој податок е или погрешен, или значи дека муслиманите подоцна го напуштиле селото.

Во 1891 г. охридскиот деец Георги Стрезов напишал дека селото е дел од областа Овакол и вели:

„

Неолин, чифлик на многумина, најголемиот дел е на ?ариша, околу 1⁄2 ч. на југоисток од Чучулигово. Целата почва. Куќи 30, македонски.[4][6]

“

Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. селото се остоело од 600 Македонци христијани.^[4][7]

Во 1904 г. е изградена црквата „Св. Антониј“, наполно обновена во 1955 г.^[8]

По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“), во 1905 г. во Неволјани (Novolen) имало 640 Македонци под врховенството на Цариградската патријаршија (грчката црква).^[9]

Во Грција

По Втората балканска војна во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Истата 1913 г. броело 518 жители, кои поради Првата светска војна во 1920 г. се намалиле дури на 284 лица.^[3] Во 1924 г. грчките власи иселиле неколку семејства во Бугарија, а на нивно место довеле грчки колонисти. Во 1926 г. селото е преименувано во Вамваќа, што значи „памук“.^[10] Така, во 1928 г. Неволјани станало мешана населба со вкупно 572 жители, од кои 344 лица (85 семејства) биле грчки дојденци, а останатите биле домородни Македонци.^[11]

Во 1940 г. во Неволјани се попишани 539 лица. Населението нагло пораснало во текот на 1950-тите, при што во 1961 г. имало 915 жители. Ова се променило во 1980-тите, кога е забележан позначаен пад,^[3] иако најсилниот пад во бројноста се случил во 2000-тите, кога населението опаднало од 700 во 2001 на 530 во 2011 г.

Население

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011	2021
Население	539	575	915	893	905	782	700	530	395

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Стопанство

Населението одгледува големи количства памук, жито, фуражни култури и друго. Застапено е и краварството.^[3]

Поврзано

• Црква „Св. Антониј“ - Неволјани
• Серско Поле