Рудник (Велешко)

Рудник — село во Општина Велес, во околината на градот Велес.

Рудник
Рудник Местоположба на Рудник во Македонија Рудник на карта
Координати 41°50′35″N 21°45′24″E
Регион	Вардарски
Општина	Велес
Население	9 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	29064
Рудник на општинската карта Атарот на Рудник во рамките на општината
Рудник на Ризницата

Географија и местоположба

Историја

• Масакр кај Пуста Кула — злосторнички чин на бугарската војска на 14 септември 1942 година.

Стопанство

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 501 —     1953 494 −1.4% 1961 508 +2.8% 1971 385 −24.2% 1981 151 −60.8%	Година Нас. ±% 1991 77 −49.0% 1994 47 −39.0% 2002 42 −10.6% 2021 9 −78.6%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Рудник живееле 360 жители, од кои 3640 Македонци и 20 Турци.^[2] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Рудник имало 408 Македонци, од кои 280 патријаршисти и 128 под врховенството на Бугарската егзархија.^[3]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 400 Македонци.^[4]

Според пописот од 2002 година, во селото имало 42 жители, сите Македонци.^[5]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 9 жители, од кои 6 Македонци, 1 Србин и 2 лица без податоци.^[6]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	200	480	501	494	508	385	151	77	47	42	9

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[7]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[8]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[9]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[10]

Родови

Рудник е македонско село.

Според истражувањата од 1929 година, родови во селото се:

• Староседелци: Станковци кои се делат на Мерџовци (1 к.), Ѓуровци (2 к.), Бурчевци (4 к.), Грковци (9 к.) и Павлевци (2 к.), потоа, Чакаревци (2 к.), Шарковци (5 к.), Гоговци (2 к.), Бошковци (4 к.), Мишевци (1 к.), Бучуковци (1 к.) и Мечови (1к)
• Доселеници: Анчевци (3 к.) потекнуваат од домазет доселен од селото Каласлари; Басаровци (4 к.) доселени се од селото Сопот; Шумантевци (2 к.) доселени се од селото Иванковци; Шабановци (6 к.) доселени се од Крушје; Кушевци или Србиновци (1 к.) доселени се од Иванковци; Петковци (1 к.) доселени се од некое село во Овче Поле; Домазетовци (1 к.) доселени се од селото Лугунци; Дамчевци (1 к.) потекнуваат од домазет кој дошол во 1918 година од селото Злести во Дебрца. Овде влегол во родот Шабановци.^[11]

Општествени установи

• Црква „Св. Никола“

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2190 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на објект сопственост на здравковиќ росанда. Во ова избирачко место е опфатено и селото Ветерско и Лугунци.^[12]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 31 гласач.^[13]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[14]

• Гумења — населба од римско време
• Каменица — населба и топилница од доцноантичко време

Редовни настани

Личности

Родени во Рудник

• Панче Бурчевски (? - 14 септември 1942) - македонски борец
• Перо Грковски (? - 14 септември 1942) - македонски борец
• Андреја Басаровски (? - 14 септември 1942) - македонски борец
• Атанас Димовски (? - 14 септември 1942) - македонски борец
• Душан Димитриевски (? - 14 септември 1942) - македонски борец
• Јован Басаровски (15 август 1922 — 21 март 1943 во Скопје) — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.

Починати во Рудник

• Камка Тоцинова од Велес (? - 14 септември 1942) - македонски борец
• Амед Лојков од с. Иванковци (? - 14 септември 1942) - македонски борец

Култура и спорт

Иселеништво