Спанци
село во Леринско, Егејска Македонија From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Спанци (грчки: Φανός, Фанос; до 1926 г. Σπάντσα, Спанца или Σπάντσι, Спанци[2]) — село во Леринско, Егејска Македонија, денес во општината Суровичево на Леринскиот округ во областа Западна Македонија, Грција. Населението брои 87 жители (2011).
Remove ads
Географија
Селото е сместено 32 км југоисточно од Лерин, 7 км западно од Суровичево и 3 км од Горно Врбени. Лежи во областа Сариѓол, во подножјето на планината Вич.
Историја
Праисторија
На 3 км јустоисточно од селото во месноста Ливада има остатоци од праисториска населба од неолитот и раното бакарно време. На рид половина километар источно од Спанци има и другоаа праисториска населба, исто така од бакарно време. Во месноста Тумба Ливада стојат остатоци од градба од византиско време.
Во Отоманското Царство
Во минатото селото било населено исклучиво со Македонци.[3] Кон крајот на XVIII век Али-паша Јанински во Спанци и соседното Гулинци почнал да населува Турци-Јуруци кои со време го истиснале домородното македонско население. На крајот од XIX век Спанци е забележано како турско-ромско муслиманско село. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Спанци (Spantzi) имало 25 домаќинства со 67 жители Македонци,[4][5] што е веројатно погрешен или мошне стар податок, од времето пред иселувањето на Македонците.
Во 1889 г. Стефан Верковиќ напишал за Спанци:
| „ | Село Спанче со 50 муслимански куќи, од кои се зема 7.250 пијастри данок. Сместено е во рамницата. Жителите се занимаваат со земјоделство.[6] | “ |
Според Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“), Спанци во 1900 г. имало 120 Турци и 60 Роми.[7] Во следниот период во селото се доселиле две македонски семејства. Според српскиот географ Боривое Милоевиќ, пред Балканските војни Спанци се состоело од 25 турски и 2 македонски куќи.[3]
На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Спанци се води како мешано македонско-турско село во Леринската каза на Битолскиот санџак со 38 куќи.[8]
Во Грција
По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Истата година во селото живееле 162 лица, кои во 1920 г. броеле 142.[3] Во 1920-тите турското население е иселено во Турција по сила на Лозанскиот договор, а на нивно место се доведени грчки колонисти од Кавказ и Власи од Влашка Блаца, Кајларско. Подоцна во Спанци се доселиле уште македонски семејства од околните села. Во 1926 г. селото е преименувано во Фанос.[9] Така, во 1928 г. Спанци повторно станало мешана населба, овојпат со македонско, влашко и грчко доселеничко население — вкупно 122 жители.[3]
Remove ads
Население
Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:
- Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
Стопанство
Селото произведува жито, тутун и грозје, а делумно и сточарски преработки.[3]
Личности
- Починати во Спанци
- Доне Липитков (1875 – 1905) — револуционер
Поврзано
Наводи
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads