Баросаурус
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Баросаурус — гигантски, со долга опашка и врат тревојаден диносаурус кој е тесно поврзан со повеќе познати Диплодокуси. Остатоци од овој вид биле пронајдени во формацијата Морисон во Јута и Јужна Дакота и истите фосили датираат од периодот на Јура. Фосилите се присутни во стратиграфските зони 2-5.[1]
Композитниот поим Баросаурус потекнува од грчките зборови barys (βαρυς) што значи „тежок“ и саурос (σαυρος) што значи „гуштер“; или во превод „тежок гуштер“.
Remove ads
Опис
Баросаурусот бил огромно животно. Некои возрасни достигнувале големина повеќе од 25-27 метри во должина и тежина од околу 12-20 метрички тони.[2][3][4] Постојат некои индикации за уште поголеми единки, главно поради откриениот огромен пршлен од примерокот BYU 9024, кој е 1,37 метри долг. Под претпоставка дека му припаѓа на Баросаурус, ова би било животно кое би било долго до 48 метри и околу 66 метрички тони тежина што го прави еден од најголемите познати диносауруси, со должина на вратот од најмалку 15 метри според Мајк Тејлор.[5] Во 2020 година, Молина-Перес и Лараменди процениле дека е малку помал на 45 метри и 60 метрички тони.[6] Баросаурусот бил различно пропорционален од неговиот близок роднина Диплодокус, со подолг врат и пократка опашка, но вкупно имал иста должина. Тој бил подолг од Апатосаурус, но неговиот скелет бил помалку робустен.[7]
Черепите на сауроподите ретко се зачувуваат, а научниците допрва треба да откријат череп на Баросаурус . Поврзаните диплодоциди како Апатосаурус и Диплподокус имаат долги, ниски черепи со заби слични на штипки ограничени на предниот дел на вилиците.[8]
Повеќето од скелетните одлики на Баросаурусот биле во пршлените, иако никогаш не е пронајден целосен ’рбетен столб. И Диплодокусот и Апатосаурусот имале по 15 вратни и 10 грбни пршлени, додека Баросаурусот има само 9 грбни. Вратните пршлени на Баросаурусот биле слични на оние на Диплоодокус, но некои биле до 50% подолги. Нервните ’рбети кои излегуваат од горниот дел на пршлените не биле толку високи или сложени кај Баросаурусот како кај Диплодокусот. За разлика од пршлените на вратот, Баросаурусот имал пократки каудални (на опашката) пршлени од Диплодокус, што резултирало со пократка опашка. Коските од шевронот кои се поставени на долната страна на опашката биле во форма на виљушки и имале изразен скок напред, слично на тесно поврзаниот Диплодокус. Опашката веројатно завршувала во форма на камшик, слично како Апатосаурус, Диплодокус и други диплодоциди, од кои некои имале до 80 пршлени на опашката.[7]
Коските на екстремитетите на Баросаурусот практично не се разликувале од оние на Диплодокусот.[7] И двата вида биле четириножни, со колонообразни екстремитети прилагодени за поддршка на огромниот дел од животните. Баросаурусот имал пропорционално подолги предни екстремитети од другите диплодоциди, иако тие сè уште биле пократки од повеќето други групи на сауроподи. Имал единствена карпална коска во зглобот, а метакарпалите биле повитки од оние на Диплодокусот .[9] Стапалата на баросаурусот никогаш не биле откриени, но како и другите сауроподи, би требало да бидат дигитиградни, со сите четири нозе со пет мали прсти. Голема канџа ја украсувала внатрешната цифра на манусот (предниот дел на стапалото), додека помалите канџи ги навлекувале внатрешните три цифри на песот (задни нозе).[8]
Дарен Наиш забележал честа грешка во книгите од крајот на XX век кои го прикажуваат Баросаурусот со кратка опашка слична на онаа на брахиосаурус и честопати ја искривува горната половина на вратот надолу во форма на латинската буква U.[10][11] Ова потекнува од цртежот на Роберт Бакер во една статија од 1968 година, во која два Баросауруси се чини дека имаат кратки опашки.
Remove ads
Класификација и систематика
Баросаурусот е член на семејството сауроподни диплодоциди, а понекогаш е сместен заедно со Диплодокусот во потсемејството диплодоциди.[12] Диплодоцидите се одликуваат со долги опашки со над 70 пршлени, пократки предни екстремитети од другите сауроподи и бројни одлики на черепот. Диплодоцидите како Баросаурус и Диплодокус имаат слаби гради и подолги вратови и опашки од Апатосаурусите.[7][8]
Подолу е кладограмот на Диплодоцина по Цоп, Матеус и Бенсон (2015).[13]
| Диплодоциди |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Систематиката (еволутивните односи) стануваат подобро воспоставени. Диплоодокусот долго време се сметал за најблизок роднина на Баросаурусот.[7][8][14] Баросаурусот е моноспецифичен, содржи само еден вид , B. lentus, додека најмалку три вида припаѓаат на родот Диплодокус. Друг диплодоциден род, Сеизмосаурус, многу палеонтолози го сметаат за помлад синоним за Диплодокус како можен четврти вид.[15] Торниерија (поранешен „Barosaurus“ africanus ) и Аустралодокус од познатите формацијата Тендагуру од Танзанија во источна Африка, исто така се класифицирани како диплодоцини.[16][17] Со своите издолжени пршлени на вратот, Торниерија можеби била особено тесно поврзана со Баросаурус. Другото потсемејство на диплодоциди е Апатосаурина, која ги вклучува Апатосаурус и Суперсаурус.[12] Почетокот на родот Suuwassea според некои е апатосаурин додека други го сметаат за основен член на натсемејството Дилодокоидеа .[18] Диплодоцидните фосили се наоѓаат во Северна Америка, Европа и Африка. Пооддалечени роднини се семејствата Дикреосауриди и Ребахисауриди, кои се наоѓаат само на јужните континенти .
Remove ads
Откривање и именување
Првите остатоци од Баросаурус биле откриени во формацијата Морисон во Јужна Дакота од страна на г-ѓа Е.Р. Елерман, пост-директорка на Потсвил и истите биле ископани од Отниел Чарлс Марш и Џон Бел Хачер од Универзитетот Јеил во 1889 година. Во тоа време биле пронајдени само шест пршлени од опашката, формирајќи примерок од типот (YPM 429) нов вид, кој Марш го нарекол Barosaurus lentus, од класичните грчки зборови βαρυς ( barys, кое во превод значи „тежок“) и σαυρος ( sauros, кое во превод значи „гуштер“), и латинскиот збор lentus („бавен“).[19] Остатокот од примерокот од типот бил оставен во земјата под заштита на земјопоседникот, г-ѓа Рејчел Хеч, сè додека не бил соберен девет години подоцна, во 1898 година, од помошникот на Марш, Џорџ Рибер Виланд. Овие нови остатоци се состојат од пршлени, ребра и коски на екстремитетите. Во 1896 година Марш го сместил Баросаурус во Атлантосауриди;[20] во 1898 година за прв пат бил класифициран како диплодоцид.[21] Во неговиот последен објавен труд пред неговата смрт, Марш именувал две помали метатарзали пронајдени од Виланд како втор вид, Barosaurus affinis,[22] но ова долго време се сметало за помлад синоним за B. lentus.[7][8][23]
По крајот на XX век, музејот за природна историја Карнеги во Питсбург го испратил ловецот на фосили Ерл Даглас во Јута за да го ископа каменоломот Карнеги во областа која денес е позната како Национален споменик на диносауруси. Четири пршлени на вратот, секој по еден метар во должина, биле собрани во 1912 година во близина на примерок од Диплодокус, но неколку години подоцна, Вилијам Јакоб Холанд сфатил дека припаѓаат на различен вид.[7] Во меѓувреме, примерокот од типот на Баросаурус конечно бил подготвен на Јеил во зимата 1917 година и бил целосно опишан од Ричард Сван Лал во 1919 година.[23] Врз основа на описот на Лул, Холанд ги упатил пршлените (SM 1198), заедно со вториот делумен скелет пронајден од Даглас во 1918 година (SM 11984), на Баросаурус. Овој втор примерок од Карнеги останал во карпестиот ѕид во Националниот споменик на Диносаурусите и не бил целосно подготвен сè до 1980-тите.
Најкомплетниот примерок на Barosaurus lentus бил ископан во каменоломот Карнеги во 1923 година од Даглас, кој работел за Универзитетот во Јута по смртта на основачот Ендру Карнеги, кој ја финансирал претходната работа на Даглас во Питсбург. Материјалот од овој примерок првично се префрлал низ три институции. Поголемиот дел од грбот на пршлените, ребрата, карлицата, задниот екстремитет и поголемиот дел од опашката останале на Универзитетот во Јута, додека пршлените на вратот, некои задни пршлени, рамениот појас и предниот екстремитет биле испратени во Националниот природен музеј во Вашингтон, и мал дел од пршлените на опашката завршиле во музејот Карнеги во Питсбург. Меѓутоа, во 1929 година, Барнум Браун организирал целиот материјал да биде испратен во Американскиот музеј на природна историја во Њујорк, каде и се наоѓа и денес. Гипсиран од овој примерок ( AMNH 6341) бил контроверзно монтиран во холот на Американскиот музеј,[13] од напаѓачки Allosaurus fragilis, кој денес е познат како Катедокус.[7]
Во поново време, повеќе пршлени и карлица биле обновени во Јужна Дакота. Овој материјал (УРТЈД 25210 и 25331) е зачуван во колекцијата на Школата за рудници и технологија во Јужна Дакота во Рапид Сити.[9]
Во 2007 година, палеонтологот Дејвид Еванс во Бедлендс открил можен скелет на Баросаурус (3670) во колекцијата на Кралскиот музеј во Торонто, каде што неодамна станал куратор. Ерл Даглас го ископал овој примерок во каменоломот Карнеги на почетокот на XX век; Музејот го стекнал во трговија со музејот Карнеги во 1962 година. Примерокот никогаш не бил изложен и останал складиран сè до неговото повторно откривање од Дејвид Еванс 45 години подоцна. Тој се вратил во Торонто и ги пребарувал местата за складирање и открил многу големи и мали фрагменти од скелетот. Сега е централно место на изложбата на диносаурусите во Кралскиот музеј во Торонто, во галеријата на ерата на диносаурусите.[24] Со должина од скоро 27,5 метри (90 стапки), примерокот е најголемиот диносаурус некогаш монтиран во Канада.[25] Примерокот е околу 40% комплетен. Бидејќи никогаш не е пронајден череп на Баросаурус, примерокот од муззејот носи глава на Диплодокус. [26] Секоја коска е поставена на посебна арматура, така што може да се извади од скелетот за проучување, а потоа да се замени без да се наруши остатокот од скелетот. (Погледнете го видеото „Работилница Дино“. ) Поради брзањето за да се конструира диносаурусот за изложба во рок од десет недели од неговото доставување до Research Casting International со 2500 парчиња, не биле монтирани сите скелетни фрагменти. Покрај тоа, уште коски обележани како 3670 сè уште се наоѓаат на складирање. Во иднина, може да се додадат повеќе на примерокот и може да се покаже дека е најкомплетниот познат. ' (Видете го видеото „Собрание на Дино“. ) [27] Примерокот има прекар „Гордо“. Џон Мекинтош верува дека скелетот е истата личност претставена од четири пршлени на вратот со етикета „CM 1198“ во колекцијата на музејот Карнеги.[7]
Откритија во Африка
Во 1907 година, германскиот палеонтолог Еберхард Фрас ги открил скелетите на два сауроподи на експедиција до формацијата Тендагуру во Германска Источна Африка (денешна Танзанија). Тој ги класифицирал двата примерока во новиот род Гигантосаурус, со тоа што секој скелет претставува нов вид ( G. africanus и G. robustus ).[28] Сепак, ова име на родот веќе им било дадено на фрагментарните остатоци од сауропод во Англија.[29] И двата вида биле преместени во нов род, Торниерија во 1911 година.[30] По понатамошно проучување на овие остатоци и многу други фосили од сауроподи од огромно продуктивната формација Тендагуру, Вернер Јаненш го преселил видот уште еднаш, овој пат во северноамериканскиот род Баросаурус.[31] Во 1991 година, Гигантосаурус robustus бил признат како титаносаурус и бил ставен во нов род, Јаненшија, како J. robusta. [32] Во меѓувреме, многу палеонтолози се сомневале дека „Barosaurus“ africanus исто така се разликува од северноамериканскиот род,[7][8] што било и потврдено кога материјалот бил препишан во 2006 година. Африканскиот вид, иако е тесно поврзан со Barosaurus lentus и Diplodocus од Северна Америка, денес е уште еднаш познат како Tornieria africana .[16] Еден вид Баросаурус, исто така, наводно бил идентификуван од формацијата Кадси во Зимбабве во 1987 година.[33] Сепак, овој материјал е слабо зачуван и фрагментарен и не било соодветно дијагностициран како таков, и затоа неговото упатување до Баросаурус е сомнително. Може да претставува Торниерија .[34]
Remove ads
Палеобиологија
Хранење
Структурата на вратените пршлени на Баросаурус овозможила значителен степен на странична флексибилност во вратот, но ограничена вертикална флексибилност. Ова сугерира поинаков стил на хранење за овој род кога ќе се спореди со другите диплодоцици.[35] Баросаурусот можел својот врат да го врти во долги лакови, до ниво на земјата кога се хранел. Ова за првпат било предложено од страна на Џон Мартин во 1987 година [36] Ограничувањето на вертикалната флексибилност сугерира дека Баросаурусот првенствено не се хранел со вегетација што била високо од земјата.
Remove ads
Палеоекологија
Остатоците од Баросаурус се ограничени на формацијата Морисон, која е широко распространета во западниот дел на САД помеѓу Големите Рамнини и Карпестите Планини .[7][8] Радиометричкото датирање се согласува со биостратиграфските и палеомагнетните студии, што укажува на тоа дека Морисон бил депониран за време на фазите на кимерџ и раниот титон во доцната јура,[37] или приближно пред 155 до 148 милиони години .[38] Фосилите од Баросаурус се наоѓаат во седиментите на крајот на кимерџ до раниот титон,[13] стар околу 150 милиони години.
Формацијата Морисон била депонирана во поплавените рамнини покрај работ на античкото Северно Поларно Море, Поради тектонското воздигнување на запад, морето се повлекувало на север и се повлекло во денешна Канада до времето на еволуцијатата на Баросаурусот. Седиментите на Морисон биле измиени од западните висорамнини, кои биле подигнати за време на претходната орогенија на Невада.[37] Многу високи атмосферски концентрации на јаглерод диоксид во доцната Јура довеле до високи температури низ целиот свет, поради ефектот на стаклена градина . Една студија, проценувајќи ја концентрацијата на CO2 од 1120 делови на милион, предвидувала просечни зимски температури во западна Северна Америка од 20 °C (68 °F) и летни температури во просек од 40–45 °C (104–113 °F) .[39] Поновата студија сугерира уште поголеми концентрации на CO2 до 3180 делови на милион.[40] Топлите температури што довеле до значително испарување во текот на целата година, заедно со можниот ефект на дожд од планините на запад,[41] довеле до полусушна клима со само сезонски врнежи од дожд.[42] Оваа формација е слична по старост со варовничката формација Солнхофен во Германија и формацијата Тендагуру во Танзанија. Во 1877 година оваа формација станала центар на Коските на војните, соперништво за собирање фосили помеѓу раните палеонтолози Отниел Чарлс Марш и Едвард Дринкер Коуп .
Формацијата Морисон бележи средина и време во кое доминираат огромни диносауруси од сауроподи, како што се Камарасаурус, Дилподокус, Апатосаурус и <i id="mwAd0">Брахиосаурус</i> . Диносауруси, кои живееле заедно со Баросаурусот биле тревојадните Камптосаурус, Дрвосаурус,, Стегосаурус и Othnielosaurus. Грабливци му биле тероподите Саурофаганакс, Торвосаурус, Цератосаурус, Маршосаурус, Стокесосаурус, Орнитолести и [43] Алосаурус, изнесувајќи 70 до 75% од тероподските примероци.[44] Другите ’рбетници кои ја делеле оваа палео-околина вклучувале зркоперки, жаби, саламанди, желки, сфенодонти, гуштери, копнени и водни крокодиломорфани и неколку видови на птеросаурус . Раните цицачи биле присутни како што се докодонти, мултитуберкулати, симетродони и триконодонти . Флората од тој период е откриена со фосили на зелени алги, габи, мов, коњска опашка, цикади, гинко и неколку семејства на четинари .
Помошникот Дејвид Еванс го монтирал примерокот ROM конзервативно, со релативно ниска глава за да му даде на диносаурусот умерен крвен притисок.[26] Екстремно долгиот врат, 10 метри (30 стапки) можеби се развил за да му овозможи на Баросаурусот да се храни на широка површина без да се движи наоколу; исто така може да им овозможи на диносаурусите да зрачат со прекумерна топлина на телото. Еванс сугерира дека сексуалната селекција можеби ги фаворизирала оние со подолг врат.[27]
Remove ads
Наводи
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads