Westerlauwers Fries

Westerlauwers Fries (kortweg Fries, in het Fries: Frysk) is het Fries dat gesproken wordt in de Nederlandse provincie Friesland en in enkele dorpen van het Westerkwartier van de provincie Groningen. Deze taal wordt doorgaans Fries genoemd en ook in dit artikel wordt hiermee de Westerlauwerse variant bedoeld. Tot in de late middeleeuwen werd een oudere vorm van het Westerlauwers Fries ook in delen van Noord-Holland gesproken: op Texel en Wieringen, in West-Friesland en in Waterland. De tegenhanger van het Westerlauwers Fries is het Oosterlauwers Fries, dat tot aan het einde van de middeleeuwen in de Groninger Ommelanden en in Oost-Friesland werd gesproken. De enige daarvan resterende variant, het Saterfries, wordt nog gebruikt in enkele vroeger geïsoleerde dorpen in de gemeente Saterland (tussen Leer en Oldenburg).

Quick facts: Fries Frysk, Gesproken in, Vitaliteit, ... ▼

Fries Frysk
Gesproken in	Friesland, Groningen
Vitaliteit	4. Onveilig
Taalfamilie	Indo-Europees Germaans West-Germaans Ingveoons (Anglo-Fries) Fries Westerlauwers Fries
Dialecten	Kleifries (in de Kleistreek) Woudfries (in de Friese Wouden) Zuidwesthoeks (in de Zuidwesthoek) Hindeloopers (in Hindeloopen) Aasters en Westers (op resp. Oost- en West-Terschelling) Schiermonnikoogs of Eilanders (op Schiermonnikoog) Appelskyster Frys rondom Appelscha: met als basis het Fries van de 19e-eeuwse veenarbeiders: met een 'harde'g, ao in plaats van oa-klank
Creoolse talen	Stadsfries
Alfabet	Latijns
Officiële status
Officieel in	Nederland (Friesland)
Taalorganisatie	wetenschappelijk instituut Fryske Akademy, cursusinstituut en uitgeverij AFûK, dokumentatiearchief Tresoar
Taalcodes
ISO 639-1	fy
ISO 639-2	fry
ISO 639-3	fry
Portaal    Taal

Van het Fries bestaat een variant die wordt of werd gesproken langs de Noordzeekust en op de eilanden in de Duitse Bocht tot aan de grens tussen Duitsland en Denemarken. Deze variant staat bekend als het Noord-Fries en valt uiteen in een groot aantal sterk verschillende dialecten die in kleine regio's worden of werden gesproken doordat de gemeenschappen in dit gebied vroeger ten opzichte van elkaar geïsoleerd waren en weinig onderling contact onderhielden.

Het huidige Fries stamt af van het Oudfries, dat een sterke overeenkomst vertoonde met het Oudengels, waarvan enkele overeenkomsten met het Engels nog steeds zijn terug te vinden in het moderne Fries. Het Oudfries en het Oudengels behoren samen met het Oudsaksisch tot de groep Ingveoonse talen. Het Oudfries en het Oudengels vertonen binnen de Ingveoonse talen een dermate sterke gelijkenis dat soms van een Anglo-Friese subgroep wordt gesproken.[1]