Edingen

Edingen (Frans: Enghien) is een stad en faciliteitengemeente in de Belgische provincie Henegouwen. Het stadje ligt in het noorden van de provincie, op zo'n 30 kilometer van Brussel en 80 km van Rijsel; de stadskern ligt vlak tegen de grens met Vlaanderen. De stad telt ruim 14.000 inwoners. Naast Frans wordt er ook Nederlands en Picardisch gesproken.

De Sint-Niklaaskerk van Edingen

Edingen
Enghien

Stad in België
(Details)
Geografie
Gewest	Wallonië
Provincie	Henegouwen
Arrondissement	Aat
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	39,4 km² (2023) 78,3% 10,12% 11,58%
Coördinaten	50°41'44"NB, 4°2'28"OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkings­dichtheid	14.567 (01/01/2025) 48,76% 51,24% 369,75 inw./km²
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder	(01/01/2025) 19,66% 60,4% 19,94%
Politiek en bestuur
Burgemeester	Marc Vanderstichelen (Géneraction)
Bestuur	Géneractions, En Mouvement
Zetels Géneractions En Mouvement LB Ecolo PS	23 12 6 4 4 1
Economie
Gemiddeld inkomen	22.471 euro/inw. (2022)
Werkloosheids­graad	9,66% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode 7850 7850 7850	Deelgemeente Edingen Lettelingen Mark
Zonenummer	02
NIS-code	51067
Politiezone	Sylle et Dendre
Hulpverlenings­zone	Henegouwen-Centrum
Website	www.enghien-edingen.be
Detailkaart
Ligging binnen het arrondissement Aat in de provincie Henegouwen
Portaal    België

Geschiedenis

Edingen (Ferrariskaart, 1775)

De stad Edingen is gesitueerd aan de oude Romeinse heirbaan Bavay-Asse. Edingen behoorde in de Karolingische tijd tot de Brabantgouw. Vanaf de 12e eeuw maakte het deel uit van het graafschap Henegouwen, nadat het voor korte tijd in de invloedssfeer van het hertogdom Brabant had gelegen. Edingen was toen vooral bekend vanwege de productie van wandtapijten. Minstens vanaf 1486 had het stadje een rederijkerskamer. Kerkelijk ressorteerde het tot 1566 onder het bisdom Kamerijk.

Edingen was vroeger als leen in het bezit van het huis Edingen, na de dood van Lodewijk van Edingen in 1394 ging de baronie over in handen van Lodewijks schoonzoon Jan van Luxemburg-Ligny van het huis Luxemburg en in 1485 naar het huis Frankrijk. In de eerste helft van de 16e eeuw kwam Edingen via een huwelijk in het bezit van het huis Bourbon. Uiteindelijk verkocht koning Hendrik IV van Frankrijk de heerlijkheid in 1607 aan Karel van Arenberg en Anna van Croÿ-Chimay.

Terwijl de noordelijker gelegen Henegouwse dorpen op het einde van de 18e eeuw door de Fransen bij het Dijledepartement werden gevoegd, kwam Edingen in het departement Jemappes terecht. Dit werd in 1815 tot de Nederlandse provincie Henegouwen omgedoopt.

Tot voor de Tweede Wereldoorlog had het stadje Edingen nog een overwegend Nederlandstalige bevolking, zoals uit de officiële talentellingen blijkt. Ondanks het toekennen van taalfaciliteiten voor de oorspronkelijk Nederlandstalige bevolking in 1962, verfranste het stadje meer en meer. Vanaf het einde van de 20e eeuw kwamen Nederlandstaligen van buiten de gemeente zich vestigen in de deelgemeenten Mark en Lettelingen.

Kernen

Edingen-centrum heeft de kleinste oppervlakte; het grondgebied valt vrijwel samen met de bebouwing van de stadskern. De deelgemeenten Mark en Lettelingen hebben een groter grondgebied. Mark ligt ongeveer een kilometer ten westen van het stadscentrum, dat zich voor een stuk verder uitspreidt over deze deelgemeente. Lettelingen ligt ten oosten van Edingen-centrum.

Deelgemeenten

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2025)	Inwoners per km²	NIS-code
1	Edingen	0,69	4.090	5.898	51067A
2	Mark	20,90	3.414	163	51067B
3	Lettelingen	17,81	7.063	397	51067C

Overige kernen

Naar het zuiden toe ligt in Mark nog het gehucht Abele.

Bezienswaardigheden

Edingen biedt ondanks de kleine oppervlakte de aanblik van een echt stadje met vele oude huizen (17e, 18e en 19e eeuw).

• Het Wandtapijtenmuseum in het Huis Jonathas (16e eeuw)
• Het Kasteel van Edingen met 18e-eeuwse stallingen en gotische kapel.
• Het Kapucijnenklooster (Capucijnenstraat nr. 5) met kerk en een museum van de familie van Arenberg
• De Sint-Niklaaskerk.
• Het Begijnhof met huisjes van 1762 en een kapel van 1642.

Zie ook: Lijst van beschermd erfgoed in Edingen

Natuur en landschap

Edingen ligt op de taalgrens. Door Edingen loopt de Ruisseau de la Bourlette. De hoogte aan de kerk bedraagt 60 meter. Belangrijke natuurgebieden zijn:

• Het Park van Edingen
• Het Edingenbos (Bois d'Enghien)

Demografische ontwikkeling

Demografische ontwikkeling voor de fusie

• Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976= inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

• Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal[1]	Evolutie: 1992=index 100
1992	10.318	100,0
1993	10.437	101,2
1994	10.500	101,8
1995	10.576	102,5
1996	10.571	102,5
1997	10.602	102,8
1998	10.708	103,8
1999	10.751	104,2
2000	10.863	105,3
2001	10.982	106,4
2002	11.190	108,5
2003	11.251	109,0
2004	11.459	111,1
2005	11.714	113,5
2006	11.980	116,1
2007	12.294	119,2
2008	12.479	120,9
2009	12.568	121,8
2010	12.688	123,0
2011	13.003	126,0
2012	13.091	126,9
2013	13.286	128,8
2014	13.406	129,9
2015	13.454	130,4
2016	13.489	130,7
2017	13.563	131,4
2018	13.734	133,1
2019	13.817	133,9
2020	14.061	136,3
2021	14.155	137,2
2022	14.233	137,9
2023	14.347	139,0
2024	14.509	140,6
2025	14.567	141,2

Politiek

Burgemeesters

• 1955-1971 : José le Clement de Saint-Marcq
• 1971-1976 : Robert Plaisant
• 1977-2000 : Clément Crohain (PSC)
• 2001-2012 : Florine Pary-Mille (MR)
• 2013-2024 : Olivier Saint-Amand (Ecolo)
• 2024-heden: Marc Vanderstichelen (Les Engagés)

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij		10-10-1976[2]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006[3]		14-10-2012[4]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	19	%	21	%	21	%	21	%	21	%	21	%	23	%	23	%	23
	PS	27,78	5	29,3	6	24,44	5	19,82	4	18,45	4	20,78	4	17,02	4	12,28	2	9,03	1
	ECOLO1 / LB Ecolo2	-		-		-		-		12,371	2	15,511	3	25,31	6	33,292	9	19,622	4
	PRL1 / RDC2 / RDC-PRL3 / LB4/ MR5/ GénérationsA	23,531	4	14,381	2	14,851	2	23,482	4	25,123	5	23,964	5	23,574	6	15,325	3	47,32A	12
	PSC1 / cdH2 / Ensemble-cdH3 / Ensemble Enghien4/ GénérationsA	48,691	10	56,321	13	60,711	14	56,71	13	44,071	10	29,082	7	26,463	6	20,894	5
	PSC1 / IC-GB2											10,672	2	7,652	1	-		-
	En Mouvement	-		-		-		-		-		-		-		18,22	4	24,03	6
Totaal stemmen		6520		7084		6996		7313		7681		8567		8766		9238		9466
Opkomst %						93,76		92,66		92,7		93,83		89,94		90,84		88,24
Blanco en ongeldig %		4,56		6,35		6,25		6,52		7,26		6,15		6,95		7,16		7,24

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Verkeer en vervoer

Wegen en snelwegen

Verschillende gewestwegen doen de gemeente aan. Dit zijn:

• De N7 : Halle - Aat - Doornik - Franse grens (Rijsel).
• De N7b : Het gesplitste deel van de N7 in Edingen.
• De A8 (= E429), de autosnelweg Halle-Aat-Doornik. Het eindpunt ligt vlak bij de Franse grens, nabij Blandain. Ook Rijsel is uiteindelijk snel te bereiken langs deze autosnelweg.

Spoorwegen

Edingen beschikt ook over een treinstation. Aan het station Edingen komen spoorlijn 94 (Halle-Doornik) en spoorlijn 123 (Geraardsbergen-Edingen) samen.

Afbeeldingen

• 
  De Sint-Niklaaskerk van Edingen
• 
  De Sint-Niklaaskerk van Edingen
• 
  OLV van Mesen, in de Sint-Niklaaskerk
• 
  Christus in het graf, in de Sint-Niklaaskerk
• 
  Huis Jonathas (16e eeuw)
• 
  Huis Jonathas (16e eeuw)
• 
  het kasteel "Empain" (1913), park van Edingen
• 
  Park van Edingen

Zie ook

• Edingenbos
• Lijst van beschermd erfgoed in Edingen
• Categorie:Hertog van Enghien

Nabijgelegen kernen

Mark, Sint-Pieters-Kapelle, Herne, Kokejane, Lettelingen, Hoves

Literatuur

• Ernest Matthieu, Histoire de la ville d'Enghien, 1876, 794 p.