Wezembeek-Oppem

Wezembeek-Oppem is een faciliteitengemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant. De gemeente is een samensmelting van het vroegere Oppem en Wezembeek en telt ruim 14.000 inwoners. Net als buurgemeente Kraainem is Wezembeek-Oppem vergroeid met de Brusselse agglomeratie, en bijgevolg ook sterk verstedelijkt en verfranst. Het is de enige faciliteitengemeente in de Brusselse Rand die niet aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest grenst, al ligt de Brusselse gemeente Sint-Pieters-Woluwe op sommige plaatsen maar een paar honderd meter verwijderd. Tussen beide gemeenten ligt een smalle strook die tot het grondgebied van Kraainem behoort.

Wezembeek-Oppem

Gemeente in België
(Details) (Details)
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Vlaams-Brabant
Arrondissement	Halle-Vilvoorde
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	6,86 km² (2023) 28,85% 45,41% 25,74%
Coördinaten	50° 50' NB, 4° 30' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkings­dichtheid	14.760 (01/01/2025) 48,17% 51,83% 2150,37 inw./km²
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder	(01/01/2025) 22,7% 56,46% 20,83%
Buitenlanders	24,09% (01/01/2025)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Nicolas Celis (Horizon)
Bestuur	Horizon
Zetels Horizon LB Wezembeek WOplus	23 12 10 1
Economie
Gemiddeld inkomen	26.822 euro/inw. (2022)
Werkloosheids­graad	6,37% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode 1970	Deelgemeente Wezembeek-Oppem
Zonenummer	02
NIS-code	23103
Politiezone	WOKRA
Hulpverlenings­zone	Vlaams-Brabant West
Website	www.wezembeek-oppem.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Halle-Vilvoorde in de provincie Vlaams-Brabant
Portaal    België

Geschiedenis

Oppem ontstond als gehucht aan de noordkant van de latere steenweg tussen Mechelen en Tervuren, hogerop in de vallei van de Wezembeek. De kern van Wezembeek ontstond tussen de kernen van Sterrebeek, Kraainem en Oppem, direct verbonden met de nabijgelegen kern van Kraainem en de vallei van de Woluwe via wat nu de Alfons Lenaertsstraat is. Op de Ferrariskaart vindt men Oppem terug als deel van de parochie van Wezembeek. In die tijd waren Wezembeek en Oppem ook met Stokkel verbonden via een landweg.

Onder het ancien régime waren Wezembeek en Oppem, hoewel ze één parochie vormden, twee verschillende heerlijkheden. Ze vielen juridisch onder de meierij van Vilvoorde (in het kwartier van Brussel van het hertogdom Brabant).^[1] De heerlijkheid Oppem was in 1234 door de heren van Dongelberg aan de abdij van Villers geschonken, en bleef tot het einde van het ancien régime tot de bezittingen van de abdij behoren. Wezembeek daarentegen werd van de 12e tot de 14e eeuw bestuurd door de gelijknamige familie ‘van Wezembeek’.^[2] Nadat de heerlijkheid enkele keren van eigenaar veranderd was, kwam ze in 1695 door Gaspar de Burbure verworven. Zijn nazaten bestuurden Wezembeek tot het einde van het ancien régime en heten tot op vandaag ‘de Burbure de Wesembeek’.

Na 1796, de tijd van de annexatie bij Frankrijk, werd Wezembeek-Oppem als gemeente bij het kanton Sint-Stevens-Woluwe van het Dijledepartement ingedeeld.^[1] Het blijft tot op vandaag een onafhankelijke gemeente, die nu bij de provincie Vlaams-Brabant ingedeeld is. Net als de andere faciliteitengemeenten werd het buiten de fusiegolf van 1976-1977 gehouden.

Bezienswaardigheden

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Wezembeek-Oppem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

• De Sint-Pieterskerk in Wezembeek, met een romaanse westertoren en een gotisch koor en een kerkorgel van Adrianus Rochet uit Nijvel (1793).
• Het Sint-Pietersplein (beschermd sinds 1982 als dorpsgezicht), met enkele huizen met een 17e- of 18e-eeuwse kern en de voormalige pastorie.
• De Sint-Jozefskerk (1959), ontworpen door architect Robert Schuiten.
• De Heilig Hartkerk (1959)
• De neogotische Sint-Michaël en Sint-Jozefskerk (1910) in Oppem, staat naast het passionistenklooster.
• Het Kasteel en het Domein de Burbure, een waterkasteel dat in 1902 gedeeltelijk uitbrandde en door architect Fernand Symons werd heropgebouwd.
• Het Kasteel van Oppem, vandaag beter bekend als Kasteel de Grunne, met het omliggende kasteelpark (U-vormig kasteel met neorococoversiering uit 1870-1880).
• Witgekalkte hoeve de Kam, een 17e-eeuwse brouwerij, die tussen 1982 en 1992 tot Cultureel Centrum van de Vlaamse Gemeenschap verbouwd werd.

Natuur en landschap

Het sterk verstedelijkte Wezembeek-Oppem ligt op het Brabants Plateau op een hoogte van 47-102 meter. De bebouwing is vastgegroeid aan de Brusselse agglomeratie en slechts de omgeving van Kasteel de Burbure toont nog enkele waterlopen.

Demografische ontwikkeling

• Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal[3]	Evolutie: 1992=index 100
1992	13.261	100,0
1993	13.336	100,6
1994	13.432	101,3
1995	13.613	102,7
1996	13.623	102,7
1997	13.680	103,2
1998	13.674	103,1
1999	13.571	102,3
2000	13.622	102,7
2001	13.689	103,2
2002	13.644	102,9
2003	13.510	101,9
2004	13.469	101,6
2005	13.475	101,6
2006	13.504	101,8
2007	13.496	101,8
2008	13.500	101,8
2009	13.637	102,8
2010	13.682	103,2
2011	13.705	103,3
2012	13.830	104,3
2013	13.924	105,0
2014	13.894	104,8
2015	14.032	105,8
2016	14.095	106,3
2017	14.044	105,9
2018	14.021	105,7
2019	14.258	107,5
2020	14.269	107,6
2021	14.254	107,5
2022	14.488	109,3
2023	14.608	110,2
2024	14.742	111,2
2025	14.760	111,3

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij	10-10-1976[4]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006[5]		14-10-20122[6]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels	%	21	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23	%	23
WEB-UBW1 / Gemeentelijke Eendracht-Entente communale2 / LB3	66,191	14	26,212	7	39,593	9	38,753	9	19,622	4	-		-		-		-
ADF1 / UF2 / LB-UFA / LB-UnionB	-		-		34,581	8	41,742	10	57,81A	16	75,97B	18	77,68B	19	76,7B	18	43,6B	10
Democraten Wezembeek-Oppem1 / OPENC / WO PlusD	33,811	7	28,631	8	25,831	6	19,511	4	17,01	3	24,03C	5	22,32D	4	23,3D	5	9,1D	1
Horizon	-		-		-		-		-		-		-		-		47,4	12
Alliance-Wezembeek-Bruxelles	-		25,39	6	-		-		-		-		-		-		-
UDF	-		12,55	2	-		-		-		-		-		-		-
ECOLEV	-		-		-		-		5,57	0	-		-		-		-
JRWO	-		2,3	0	-		-		-		-		-		-		-
UDRT	-		4,92	0	-		-		-		-		-		-		-
Totaal stemmen	7619		7737		7910		7739		7720		7953		7472		7868		6264
Opkomst %					91,7		91,69		90,03		92,35		89,04		88,9		68,9
Blanco en ongeldig %	8,7		3,93		3,73		4,37		4,21		3,04		4,08		6,8		2,7

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

Burgemeesters

• 1926-1940: Eugène de Hemricourt de Grunne
• ...
• 1947-1995: Baudouin de Hemricourt de Grunne^[7] (Gemeentelijke Eendracht - Entente communale)
• 1995-2013: François van Hoobrouck d'Aspre (LB Union)
  (Vanaf 2007 niet benoemd door de Vlaamse Regering omdat hij de taalwetgeving niet respecteerde)
• 2013-2024: Frédéric Petit (LB Union)
  (Wel benoemd door de Vlaamse Regering)
• 2024-heden: Nicolas Celis (Horizon)

Cultuur

Taal

Zie ook resultaten van de talentelling per faciliteitengemeente

Net als buurgemeente Kraainem kent Wezembeek-Oppem een sterke verfransing. Het is de enige faciliteitengemeente in de rand rond Brussel die niet aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest grenst, al ligt de Brusselse gemeente Sint-Pieters-Woluwe op sommige plaatsen maar een paar honderd meter verwijderd. Tussen beide gemeenten ligt een smalle strook die tot het grondgebied van Kraainem behoort.

Mobiliteit

Openbaar vervoer

Er is een tramlijn van de MIVB naar Brussel. Tram 39 vertrekt aan de halte Ban Eik, genoemd naar de gelijknamige wijk, en rijdt tot het Montgomeryplein in Sint-Pieters-Woluwe. Ook zijn er twee MIVB-buslijnen (76 en 77) die de gemeente verbinden met het metrostation Kraainem. Met De Lijn kun je met buslijnen de 830 en 410 zowel naar de luchthaven in Zaventem als naar Leuven, Brussel Noord en de druivenstreek reizen.

Wegennet

• De Brusselse Ring R0 heeft een afrit ter hoogte van Wezembeek-Oppem.

Onderwijs

Kleuter- en lager onderwijs

• De gemeentelijke Nederlandstalige basisschool De Letterbijter
• De gemeentelijke Franstalige basisschool La Fermette
• Twee Franstalige katholieke basisscholen: École Notre-Dame de la Trinité en Institut Saint-Georges
• De kleuterschool en lagere school van het Heilig-Hartcollege
• De Internationale Duitse School van Brussel (iDSB)

Secundair onderwijs

• Het Heilig-Hartcollege
• De Internationale Duitse School van Brussel (iDSB)