From Wikipedia, the free encyclopedia
Las lengas oficialas de l'Union europèa (UE) son las lengas de comunicacion oficialas de las institucions de l'Union europèa. Al nombre de quatre a l'origina de las Comunautats europèas e d'onze a de creacion de l'UE, son uèi al nombre de vint e quatre.
En 1993, a la creacion de l'Union europèa, onze lengas èran reconegudas coma oficialas: l'alemand, l'anglés, lo danés, l'espanhòl, lo francés, lo finés[1], lo grèc, l'italian, lo neerlandés, lo portugués e lo suedés[1]. Nòu lengas s'apondèron a l'escasença de l'alargament dle 1èr de mai de 2004: l'estonian, l'ongrés, lo maltés, lo leton, lo lituanian, lo polonés, lo chèc, l'eslovac e l'eslovèn. Lo 1èr de genièr de 2007, l'apond de l'irlandés (gaelic), qu'aviá fins alara l'estatut de « lenga dels tractats », e del bulgar e del romanés, lengas oficialas dels dos novèls aderents a l'UE, aucèron a vint e tres lo nombre de lengas oficialas de l'Union[2]. Lo novèl estatut de l'irlandés li aviá estat balhat lo 13 de junh de 2005 pel Conselh[3]. Lo 1èr de julhet de 2013, lo croat ven la vint e quatrena lenga oficiala de l'Union.
български (bălgarski) | bulgar | bg |
čeština | chèc | cs |
dansk | danés | da |
Deutsch | alemand | de |
eesti | estonian | et |
ελληνικά (ellinika) | grèc | el |
English | anglés | en |
español (castellano) | espanhòl | es |
français | francés | fr |
Gaeilge | irlandés | ga |
hrvatski | croat | hr |
italiano | italian | it |
latviešu | leton | lv |
lietuvių | lituanian | lt |
magyar | ongrés | hu |
malti | maltés | mt |
Nederlands | neerlandés | nl |
polski | polonés | pl |
português | portugués | pt |
română | romanés | ro |
slovenčina | eslovac | sk |
slovenščina | eslovèn | sl |
suomi | finés | fi |
svenska | suedés | sv |
Per un exemple d'utilizacion de totas aquelas lengas dins l'Union europèa, vejatz« In varietate concordia », la devisa de l'Union, que foguèt adaptada dins caduna de las lengas oficialas de l'Union.
Se cal pas confondre las 24 lengas oficialas de l'Union europèas amb las lengas oficialas dels Estats membres. En efièch, lo luxemborgés, lenga oficiala al Luxemborg, e lo turc, oficial à Chipre, son pasmens pas de lengas oficialas de l'Union.
Estat(s) membre(s) | |||
---|---|---|---|
български (bălgarski) | bg | bulgar | Bulgaria |
čeština | cs | chèc | Republica Chèca |
dansk | da | danes | Danemarc |
Deutsch | de | alemand | Alemanha, Àustria, Belgica, Luxemborg |
eesti | et | estonian | Estònia |
ελληνικά (ellinika) | el | grèc | Chipre, Grècia |
English | en | anglés | Irlanda, Malta, Reialme Unit |
espanhòl | es | espanhòl | Espanha |
francés | fr | francés | Belgica, França, Luxemborg |
Gaeilge | ga | irlandés | Irlanda |
hrvatski | hr | croat | Croàcia |
italiano | it | italian | Itàlia |
latviešu | lv | leton | Letònia |
Lëtzebuergesch | lb | luxemborgés | Luxemborg |
lietuvių | lt | lituanian | Lituània |
magyar | hu | ongrés | Ongria |
malti | mt | maltes | Malta |
Nederlands | nl | neerlandés | Belgica, Païses Basses |
polski | pl | polonés | Polonha |
português | pt | portugués | Portugal |
română | ro | romanés | Romania |
slovenčina | sk | eslovac | Eslovaquia |
slovenščina | sl | eslovèn | Eslovènia |
suomi | fi | finés | Finlàndia |
svenska | sv | suedes | Finlàndia, Suècia |
Türkçe | tr | turc | Chipre |
Las institucions de l'Union europèa an diferentas politicas linguisticas[4].
Tres des lengas officialas de l'Union son utilizadas coma lengas de trabalh al sen de la Comission l'anglés, lo francés e l'alemand[5].
Los deliberats de la Cort de justícia de l’Union europèa se fan en francés, mas los arrèsts son obligatòriament publicats dins la version de l'afar[6].
Lo Parlament europèu se deu de realizar un multilenguisme integral per l’ensemble de las sesilhas del plen, de las reunions dels organs parlementaris, de las commissions parlementàriass e dels grops politics. Las autras reunions i sontpas obligadas. Dins los fachs, aquel principi s'aplica pas que pels documents escrichs que son sistematicament traduichs dins 23 o 24 lengas. Lo gaelic irlandés es pas jamai utilizat a l'oral. Las 23 autras lengas son subretot utilizadas a l'oral per las sesilha de plen. Per las reunions de comissions al plen, las traduccions oralas se fan al mai dins 11 lengas. Per las conferéncias de premsa, lo nombre de lengas es sovent limitat a tres: lo francés, l'anglés e la lenga de l'orator (o alara l'alemand). Amb 24 lengas oficialas, 552 combinasons linguisticas son possiblas (o 276 parelhs de lengas diferentas), que cada laenga se pòt traduire dins 23 autras lengas. L'Union europèa dispausa de dos servicis per las comunicacions interlengas:
Los documents publicats per la Cort dels comptes europèa o son dins totas las lengas oficialas. Pasmens, la lenga de trabalh es majoritàriament lo francés, e dins una mendra mesura l'anglée e l'alemand[4].
La Banca centrala europèa fonciona sonque en anglés[7], dempuèi sa creacion[8].
Las lengas oficialas de l'Union europèa fan l'objècte d'una decision especifica, sus basa dels vòts dels Estats membres. Unes païses demandan que caduna de lor lengas nacionalas siá lenga oficiala de l'Union, d'autres aquelas mai en usatge. Que que siá, al mens una lenga nacionala es lenga oficiala.
La legislation de l'Union europèa s'aplica dirèctament als ciutadans dels Estats membres, alara que la politica linguistica de l'Union europèa demanda una reconeissénca simbolica de caduda d'aquela lengas, çò qu'mplica una causida mai larga que las lengas de trabalh de l'Union.
A son adesion, l'Irlanda òpta pas lo gaelic, pasmens sa primièra langa nacionala. Un estatut especial prevei unas utilizacons, coma la traduccion dels tractats. En 2007, lo gaelic ven lenga oficiala, quitament se en 2015, las directivas son pas traduchas dins aquela lenga.
Tanben, l luxemborgés, lo catalan, lo basc o lo galician son pas des lengas oficialas.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.