Doasith

Doasit (Doazit en francés) qu'ei ua comuna gascona de Shalòssa, situada dens lo departament de las Lanas e la region de Navèra Aquitània, ancianament d'Aquitània. En 2018, que comptavan 857 Doasits.

Vilatge d'Occitània

Doasit Doazit
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Doasit, lo Camp de Murs.
Armas
Geografia fisica
Coordenadas	43° 41′ 29″ N, 0° 38′ 42″ O
Superfícia	22,16 km²
Altituds  · Maximala  · Mejana  · Minimala	127 m 110 m 57 m
Geografia politica
Parçan	Shalòssa Hauta
Estat	França
Region 75	Navèra Aquitània
Departament 40	Lanas
Arrondiment 401	Dacs
Canton 4014	Costalat de Shalòssa (Mugron avant 2015)
Intercom 244000717	CC de Tèrras de Shalòssa
Cònsol	Fréderic Darget (2024-2026)
Geografia umana
Populacion Populacion totala (2018)	857 ab. Evolucion de la populacion 884 ab.
Densitat	40,39 ab./km²
Autras informacions
Gentilici	Los Doasits
Còde postal	40700
Còde INSEE	40089
https://www.doazit.fr/

Geografia

Doasit que's tròba en Gasconha, au mijorn de l'Ador, en Shalòssa o tà miélher díser en plenh còr de Shalòssa Hauta. La comuna qu'es traversada per la Guauga qui's vueita dens lo Los. Las comunas tòcatocantas que son : Horsarriu, Audinhon, Banòs, Montaut, Mailís, Sent Cric de Shalòssa, Sèrraslós e Arribans, e Hagetmau.

Comunas a l'entorn.

Perimètre deu territòri

	Mont Aut	Banòs	Audinhon
	Mailís	N	Horcs Arriu
		O    Doasit    E
		S
	Sent Cric de Shalòssa	Sèrraslós e Arribans	Hagetmau

Quartièrs

• lo borg
• Aulèrs (de Auleriis^[1])
• Murs (de Muris^[2])

Toponimia

La prononciacion qu'ei [dwa'zit]. Las fòrmas ancianas que son Donagello en latin, en 933 (sic pro 988), G. de Diazid en 1242, de Doazito, en latin, en 1289, Otto de Doaset en 1294, Doasit (mapa de 1638), Doüazit (mapa de 1651), Doazin (mapa deu sègle XVIII), Doasit (mapa de 1714), Doazit (mapa de 1733) ^[3].

Per Dauzat, qui's basa sus l'atestacion de 933 (sic pro 988), lo nom que vien de *Donatiellum, derivat rare deu nom latin d'òmi Donatius e deu sufixe -ellum. Lo nom qu'ei religat dab Doason^[4].

Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'interprèta lo nom com Donatillus, tractat com *Donadillus [per explicar lo passatge a -z-]; la tombada de n intervocalica e lo passatge de -ll a -t que complètan l'evolucion. Astor, tanben citat per B. Boyrie-Fénié, que dona la medisha explicacion, en precisant que Donatillus deriva de Donatus « donat (a Diu) »^[3].

Bénédicte Boyrie-Fénié qu'accèpta lo nom Donatillus, derivat deu cognomen Donatus. La fòrma de 933 qu'ei devuda a un cambiament d'oclusiva intervocalica ^[3] (mès l'autora precisa pas s'ei fonetic o simplament grafic).

Istòria

Blason de la "vila de Doasit"^[5] : D'azur a las tres tors d'aur.

La comuna de Doasit qu’a balhat traças vielhas d’aucupacion umana, com pèirahuec talhadas, deu paleolitic inferior, tà las mei ancianas.
Lo « camp de Murs »^[6] (enclaus de terra), lo « Tucòu deu Casterar » (esperon barrat) e lo site deu borg^[7] (esperon barrat), que son tres obratges de mau datar, qui poirén estar autan plan protoistorics com miejancèrs.
Lo senhor Donat Garcia de « Donazello » (fòrma vielha de « Doasit »), que viscó au sègle X^au. Qu’avó solide, lo son castèth au bèc de la mòta lhevada a l’oèst deu borg actuau. Qu’es au pè d’aqueth « tarrèr » que, de cap a 1300, los poblants e s’amassàn en un castèthnau amainatjat sus l’esperon barrat deu borg.
Bastida au sègle XII^au, la glèisa de Sent Joan d’Aulèrs qu’estó lo sièti de l’arquiprestat de Shalòssa (avescat d’Aira), dinc a 1827^[8].
Los Foish-Candale que crompàn la baronia de Doasit au sègle XV^au, e qu’i hasón bastir lo castèth de Candale a la fin deu XVI^au.
Dinc au sègle XVII^au, qu'i avè a Doasit ua hòrta preséncia de Cagòts.
Un cronicaire deu vilatge, l’Enric de Labòrda-Pèboèr, qui viscó au sègle XVII^au, que’ns conda los hèits petits o grans d’aquera tempòra destraubiada en Shalòssa, susquetot per la « Fronde » e la revòlta contre la gabèla, miada preu Bernat Daudijòs e los « Invisibles ».

Dinc au mes d'abriu de 2015, la comuna de Doasit qu'èra restacada au canton de Mugron.

Administracion

Lista deus cònsols successius

Periòde		Identitat	Etiqueta	Qualitat
noveme de 2024	(2026)	Fréderic Darget
mai de 2020	octobre de 2024	Denis Langlade
2014	2020	Maryline Beyris	PS	agricultritz, conselhèra regionau
març de 1977	2014	Marcel Dutoya	PS	agricultor
Seguida de la lista deus maires Periòde Identitat Etiqueta Qualitat 1959 1977 Joseph-Jean Bonnefemne     mai 1945 1959 Jean-Norbert Ducau     1935 1945 Marie-Alexandre-Jean Gaillard     1909 1935 Jules-Raymond Branzeau[9]     1900 1909 Joseph-Henri Barbe     1896 1900 Gaston Lacaze     1893 1896 Arnaud Lalaude     1888 1893 Gaston Lacaze     1883 1888 Jean-Alexandre Dagès     1871 1883 Jean-Jacques Victor Brocas-Perras     1870 1871 Jean-Alexandre Dagès     1861 1870 Jean-Jacques Victor Brocas-Perras     1856 1861 Jean-Pierre Dubernet     1854 1855 Arnaud Ducamp     1837 1854 Jean-Jacques Victor Brocas-Perras     1821 1837 Jean Barbe     1808 1821 François Henri de Foix Candale     1803 1808 Jean Tachouères     1800 1803 Ambroise poysegur     1800 1800 Martin Lanevère     1799 1800 Jean Diris     1798 1799 Jean Tachouères     1797 1798 Jean Darcahute     1797 1797 Pierre Barbe     1796 1797 Jean Darcahute     1795 1796 Pierre Poységur     1793 1795 Pierre Barbe     09/05/1793   creacion de la comuna per l'aplec de las comunas de : Aulèrs Paradèra Murs Doasit (borg)

Economia

Se la cultura de la vinha e lo colonat a miejas e marcavan d’auts còps l’economia deu vilatge, uei qu’es lo milhòc qui senhoreja.
Per çò deus mestieraus, au sègle XX, Doasit que’s distingueish per mantuas enterpresas de hustatge. Mes la principau, l'enterpresa Soubaigné, qui emplegà dinc a 85 obrèrs, qu'es barrada en 2014^[10].

Demografia

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): 895, totala:
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
1 379	1 395	1 407	1 437	1 498	1 499	1 490	1 520	1 504
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
1 493	1 503	1 465	1 408	1 360	1 319	1 273	1 273	1 250
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
1 260	1 256	1 257	1 177	1 143	1 074	1 071	1 004	1 028
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
1 069	1 032	901	865	858	884	945	931	918 945
2009	2010
904 928	900 925
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE Evolucion de la populacion 1962-2008

Lòcs e monuments

• Glèisa de Sent Joan d’Aulèrs, classada Monument Istoric (8-11-2004). Absida deu sègle XII^au
• Glèisa de Sent Martin de Murs.
• Glèisa de N.-D. de l’Assompcion (glèisa deu borg)^[11].
• Castèth de Candale.
• Arenas (1976) ; 1200 plaças ; corsas de vacas.
• Estèlas discoïdaus (pèiras de cementèris) : un dotzenat que son estadas recensadas sus la comuna.

• 
  Lo camp de Murs
• 
  Glèisa de St Joan d'Aulèrs
• 
  Glèisa de St Martin de Murs
• 
  Glèisa de Nosta Dauna de l'Asompcion deu borg de Doasit
• 
  Castèth de Candale
• 
  Jean Darcet
  (Doasit 1724 - París 1801)

Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.

Personalitats ligadas a la comuna

• Jean Darcet (Doasit 1724 – París 1801) : Quimista.
• Louis Lamaignère (Doasit 1855 – Artassen 1917) ; aliàs "Vin-cent" : autor de textes e poesias en gascon.
• Raphaël Lamaignère (Doasit 1887 – Èrm 1951) ; aliàs "Jan de Junat" : autor de textes e poesias en gascon.
• Olivier Luquet (Bona Guarda 1914 – Lo Poi (Bruglòssa) 2005) ; aliàs "Jan deu Pradèu" ; curat de Doasit (1956-1996) : autor de peçòtas en gascon.

Bibliografia

• (fr) Doazit aux trois églises, per l'Abat Raphaël Lamaignère; 1941.
• (fr) Regards sur le passé, per Joseph Ferré; 1940.

Véder tanben

Sus d'autres projècte de Wikimedia:
Commons	Commons (Galariá)
Commons	Commons (Categoria) Modèl:Commonscat/categories

• Comunas de las Lanas

Ligams extèrnes

• Lo parlar de Doasit