Melonowcowate (Caricaceae Dumort) – rodzina roślin należąca do rzędu kapustowców (Brassicales). Należy tu 6 rodzajów z 34[2]–35[3] gatunkami. Występują głównie w tropikalnej części Ameryki Południowej i Środkowej, tylko jeden rodzaj (Cylicomorpha) w tropikalnej Afryce[2][3]. Owoce wszystkich przedstawicieli są jadalne i lokalnie spożywane, jednak tylko melonowiec właściwy ma znaczenie ekonomiczne. Gatunek ten został szeroko rozprzestrzeniony w tropikach. Z rośliny tej pozyskuje się papainę – enzym powodujący rozkład białek. Wykorzystywany jest on w medycynie oraz w kuchni – do zmiękczania i nadawania kruchości daniom mięsnym[3].
 Melonowiec właściwy (Carica papaja) | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina |
melonowcowate |
| Nazwa systematyczna | |
| Caricaceae Dumort. Anal. Fam. Pl.: 37, 42. 1829, nom. cons. | |
Morfologia
_Solms_by_Pato_Novoa_-_004.jpg)
.jpg)
- Pokrój
- Drzewa i krzewy o często zgrubiałych i uzbrojonych w ciernie łodygach, rzadko pnącza (Jarilla). Pędy zawierają mleczny lub żółty sok mleczny. Pędy Horovitzia cnidoscoloides pokryte są kolącymi włoskami[3].
- Liście
- Skrętoległe, skupione na końcach pędów. Blaszka pojedyncza lub dłoniasto podzielona, całobrzega lub głęboko wcinana[3].
- Kwiaty
- Zwykle jednopłciowe (rośliny najczęściej dwupienne, rzadziej jednopienne). Wolnych działek kielicha jest 5. W kwiatach męskich korona powstaje z 5 płatków zrośniętych w wąską rurkę. U jej nasadę znajdują się miodniki. Pręcików jest 10, w dwóch okółkach. Często występują także płonne prątniczki. Korona kwiatów żeńskich składa się z pięciu szeroko rozpostartych płatków. Zalążnia górna zbudowana jest z 5 owocolistków tworzących pięć komór. Słupek zwieńczony jest rozgałęzionym znamieniem[3].
- Owoce
- Soczyste jagody z licznymi nasionami ułożonymi w 5 rzędach[3].
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzina siostrzana w stosunku do moringowatych w obrębie rzędu kapustowców.
| kapustowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz rodzajów[4]
- Carica L. – melonowiec
- Cylicomorpha Urb.
- Horovitzia V. M. Badillo
- Jacaratia A.DC.
- Jarilla Rusby
- Vasconcellea A. St-Hilaire
- Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Violanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd melonowce (Caricales L.D. Benson), rodzina melonowcowate (Caricaceae Dumort.)[5].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
