Loading AI tools
polski duchowny katolicki, biskup Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Bernard Szlaga (ur. 24 maja 1940 w Gdyni, zm. 25 kwietnia 2012 w Starogardzie Gdańskim) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, biskup pomocniczy chełmiński w latach 1988–1992, biskup diecezjalny pelpliński w latach 1992–2012.
Jan Bernard Szlaga w sanktuarium św. Jakuba w Lęborku (2011) | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
24 maja 1940 | ||
Data i miejsce śmierci |
25 kwietnia 2012 | ||
Miejsce pochówku |
bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie | ||
Biskup diecezjalny pelpliński | |||
Okres sprawowania |
1992–2012 | ||
Biskup pomocniczy chełmiński | |||
Okres sprawowania |
1988–1992 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Diakonat |
9 marca 1963 | ||
Prezbiterat |
2 czerwca 1963 | ||
Nominacja biskupia |
13 czerwca 1988 | ||
Sakra biskupia |
25 czerwca 1988 | ||
Odznaczenia | |||
Data konsekracji |
25 czerwca 1988 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
Pelplin | ||||||
Miejsce | |||||||
Konsekrator | |||||||
Współkonsekratorzy | |||||||
|
Urodził się 24 maja 1940 w Gdyni. W zakresie szkoły średniej kształcił się w Collegium Leoninum w Wejherowie (1953–1955) i w Collegium Marianum w Pelplinie (1955–1957). W 1957 uzyskał maturę prywatną, egzamin państwowy zdał natomiast w 1959 w Korespondencyjnym Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku. W latach 1957–1963 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie. 22 grudnia 1962 otrzymał święcenia subdiakonatu przez posługę Kazimierza Kowalskiego, biskupa diecezjalnego chełmińskiego, który 9 marca 1963 udzielił mu również święceń diakonatu. Ten sam biskup 2 czerwca 1963 wyświęcił go na prezbitera[1].
W latach 1965–1969 kontynuował studia na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1968 uzyskał magisterium-licencjat, a w 1970 w Instytucie Nauk Biblijnych na podstawie dysertacji Symbolika fundamentu w Nowym Testamencie otrzymał doktorat z nauk teologicznych w zakresie biblistyki. W latach 1972–1973 odbył studia specjalistyczne w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, które ukończył w 1974 ze stopniem licencjata nauk biblijnych. W 1976 na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego uzyskał habilitację na podstawie rozprawy Nowość przymierza Chrystusowego według «Listu od Hebrajczyków»[1]. W 1983 otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego[2].
Po przyjęciu święceń kapłańskich pracował jako wikariusz w parafiach: Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Łęgu (1963) i św. Wojciecha w Jabłonowie Pomorskim (1963–1965)[1].
W 1984 otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości[1].
W latach 1969–1995 był pracownikiem Instytutu Nauk Biblijnych Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, zajmując kolejne stanowiska od asystenta do profesora. W latach 1975–1983 pełnił funkcję wicedyrektora, a w latach 1983–1988 dyrektora konwiktu księży studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1979 został kierownikiem Katedry Egzegezy Ksiąg Narracyjnych Nowego Testamentu na Wydziale Teologicznym. W latach 1979–1981 sprawował urząd prodziekana, a w latach 1981–1984 dziekana Wydziału Teologicznego. W latach 1984–1988 był prorektorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[1]. Ponadto pełnił funkcję sekretarza generalnego Towarzystwa Przyjaciół KUL i uczestniczył w pracach komisji uniwersyteckich, m.in. przewodnicząc komisji stypendialnej, komisji kontrolnej i komisjom rekrutacyjnym[3].
W latach 1975–1978 prowadził zajęcia z historii zbawienia, wstępu do Pisma Świętego oraz języka hebrajskiego w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie[4]. W Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie objął w 1977 wykłady z egzegezy Nowego Testamentu, a po uzyskaniu sakry biskupiej rozszerzył zakres prowadzonych wykładów o wstęp do Ewangelii, Nowy Testament, język łaciński i seminarium naukowe[2]. W latach 1991–2001 podjął wykłady zlecone z symboliki biblijnej na Wydziale Filologiczno-Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego[3].
W 1971 został członkiem Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (od 1983 członek czynny), a w 1985 Studiorum Novi Testamenti Societas[5]. Należał także do Stowarzyszenia Biblistów Polskich (od 2007 jako członek honorowy)[2].
W 1987 pogłębiał specjalizację podczas stypendium na Katolickim Uniwersytecie w Louvain[2].
Publikował prace naukowe z zakresu biblistyki[6]. Brał udział w przygotowaniu Encyklopedii katolickiej jako autor haseł i członek zespołu merytoryczno-leksykograficznego (1969–1988), kierownik działu archeologii biblijnej (1980–1996) oraz członek redakcji naczelnej (1981–1988)[1]. W 1988 zasiadał w kolegium redakcyjnym „Ethosu”, wydawanego przez Instytut Jana Pawła II KUL[5].
Był promotorem 4 i recenzentem 15 rozpraw doktorskich. Brał udział w 7 przewodach habilitacyjnych i 1 przewodzie profesorskim[2].
13 czerwca 1988 został prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji chełmińskiej ze stolicą tytularną Mascula. Święcenia biskupie otrzymał 25 czerwca 1988 w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, któremu asystowali arcybiskup Francesco Colasuonno, nuncjusz apostolski, i Marian Przykucki, biskup diecezjalny chełmiński[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Parare vias Domini” (Przygotować drogi dla Pana)[4]. W latach 1988–1992 sprawował urząd wikariusza generalnego diecezji. W kurii biskupiej był przewodniczącym wydziału katechetycznego i wydziału nauki katolickiej, wiceprzewodniczącym wydziału duszpasterstwa ogólnego oraz rady kurialnej, a także członkiem wydziału personalnego. Należał do rady kapłańskiej, kolegium konsultorów, rady duszpasterskiej, a także przewodniczył radzie ekonomicznej[1] i radzie programowej Wydawnictwa Diecezjalnego[3]. Kierował diecezjalnymi zespołami podczas II Polskiego Synodu Plenarnego[3]. W latach 1988–1992 był prepozytem kapituły katedralnej[1].
25 marca 1992, po reorganizacji struktur Kościoła katolickiego w Polsce, został ustanowiony biskupem diecezjalnym diecezji pelplińskiej[7]. 29 marca 1992 kanonicznie objął diecezję, a 24 maja 1992 odbył ingres do katedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Pelplinie[1]. Przeprowadził I synod diecezjalny (1994–2000)[1][2] i diecezjalne kongresy: eucharystyczny (1993), trzeźwości (1994) i różańcowy (1998)[3]. Ustanowił w diecezji instytucję nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej. W 1999 gościł w Pelplinie papieża Jana Pawła II[3]. Powołał sanktuaria: św. Wojciecha w Gorzędzieju (1995)[8], Matki Bożej Fatimskiej w Chojnicach (1997), Matki Bożej Pocieszenia w Lubiszewie (1997), Matki Bożej Kościerskiej Królowej Rodzin (1998)[3] i św. Jakuba w Lęborku (2010)[9]. Przyczynił się do uzyskania tytułu bazyliki mniejszej dla kościoła farnego Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach i kolegiaty koronowskiej[10], a także zatwierdzenia patronatów dla miast: Chojnic (św. Jana Chrzciciela), Lęborka (św. Jakuba Apostoła), Kościerzyny (Matki Bożej Królowej Rodzin), Starogardu Gdańskiego (św. Wojciecha), Brus (bł. Józefa Jankowskiego) i Kartuz (św. Brunona)[2]. Zreorganizował diecezjalną sieć dekanatów, erygował nowe parafie[3]. Ustanowił kapituły kolegiackie w Kartuzach (1992) i w Koronowie (2002)[3][7]. Pod jego patronatem przeprowadzono renowację katedry, za którą Kapituła Konserwatorów Wojewódzkich przyznała mu tytuł Conservator Ecclesiae[3]. Erygował domy dla księży emerytów w Pelplinie w 1996 i w Chojnicach w 2011[10]. W 1994 założył Radio Głos[11], a w 1998 Wydawnictwo Diecezjalne i Wydawnictwo Wyższego Seminarium Duchownego „Bernardinum” połączył w Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej „Bernardinum”[3]. Dbał o formację kapłanów i przygotowanie kadry dydaktycznej w pelplińskim seminarium[5]. Przekształcił Instytut Duszpasterstwa Sakramentalnego w Instytut Formacji Kapłańskiej[11]. Działał na rzecz poszerzenia współpracy Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie z wydziałami teologicznymi Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Przeniósł studium teologiczne z Gdyni do Tczewa, przemianowując je na Instytut Teologiczny Diecezji Pelplińskiej. Utworzył kolegia teologiczne kształcące katechetów. Powołał licea katolickie w Tczewie, Lęborku, Chojnicach, Kartuzach i Świeciu, a także przeprowadził odbudowę Collegium Marianum w Pelplinie. Ustanowił uniwersytety ludowe w Chojnicach, Starogardzie Gdańskim i Karolewie. W 1997 powołał Chrześcijańską Szkołę pod Żaglami i został jej patronem. Pisał artykuły i felietony do „Pielgrzyma”, „Inspiracji” i „Mszy świętej”. Na antenie Radia Głos wygłaszał w formie konferencji refleksje biblijno-liturgiczne, które zostały wydane w czterotomowej publikacji Przy stole słowa Bożego. Zbiór jego artykułów dotyczących problemów związanych z Pismem Świętym, opublikowanych wcześniej w „Pielgrzymie”, został wydany w książce Powtórka z Biblii[3].
W latach 1996–2001 był przewodniczącym Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. W tym czasie zostały uregulowane kwestie dotyczące nadawania i zatwierdzania stopni i tytułów naukowych na uczelniach kościelnych[2]. W ramach KEP zasiadał w Komisji Duszpasterstwa Rodzin, Komisji Duszpasterstwa Akademickiego, Komisji ds. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Komisji (Rady) ds. Ekumenizmu, Komisji ds. Dialogu między Konferencją Episkopatu Polski a Polską Radą Ekumeniczną[3] i Komisji ds. Liturgii (przewodnicząc sekcji służby liturgicznej)[11]. Był także członkiem Rady Programowej Radia Maryja[10]. W 1994 uczestniczył w sesji Synodu Biskupów w Rzymie[1] poświęconej życiu konsekrowanemu[3]. W 1991 z ramienia Episkopatu Polski brał udział w sesji ekumenicznej w Santiago de Compostela[11]. Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa diecezjalnego Campo Maior Edwarda Zielskiego (2000) i biskupa diecezjalnego włocławskiego Wiesława Meringa (2003)[12].
21 kwietnia 2012 miał dokonać konsekracji biskupa pomocniczego pelplińskiego Wiesława Śmigla, lecz z powodu złego stanu zdrowia nie uczestniczył w liturgii[13]. Zmarł kilka dni później, 25 kwietnia 2012, w Kociewskim Centrum Zdrowia (szpitalu św. Jana) w Starogardzie Gdańskim[14]. Został pochowany 28 kwietnia 2012 w katedrze pelplińskiej[15].
Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 27 kwietnia 2009 „za wybitne osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej, za zasługi w działalności duszpasterskiej i zaangażowanie w niesieniu pomocy ludziom potrzebującym” został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[16].
Został wyróżniony Medalem Komisji Edukacji Narodowej[10].
Nadano mu honorowe obywatelstwo: Chojnic (1994)[17], Tczewa (2002)[18], Kościerzyny (2003)[19], gminy Pelplin (2003)[20], Łeby (2007)[21], Starogardu Gdańskiego (2007)[22], Człuchowa (2008)[23], Gdyni (2008)[24], gminy Brusy (2008)[25], a także Tucholi i gminy Zblewo[26]. Przyznano mu medal „Zasłużony dla Miasta i Gminy Pelplin” (2001)[27], tytuł „Zasłużony dla Gminy Skarszewy” (2006)[26], a także Honorowe Wyróżnienie za Zasługi dla Województwa Pomorskiego (2009)[28].
W 2014 jego imieniem została nazwana jedna z ulic w Gdyni w dzielnicy Mały Kack (ul. ks. bpa Jana Bernarda Szlagi)[29][30].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.