Myszak kaktusowy[18] (Peromyscus eremicus) – gatunek ssaka z podrodziny nowików (Neotominae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Myszak kaktusowy
Peromyscus eremicus[1] |
(S.F. Baird, 1858) |
|
|
Systematyka
|
Domena
|
eukarionty |
Królestwo
|
zwierzęta |
Typ |
strunowce |
Podtyp |
kręgowce |
Gromada |
ssaki |
Podgromada |
żyworodne |
Infragromada |
łożyskowce |
Rząd |
gryzonie |
Podrząd |
Supramyomorpha |
Infrarząd |
myszokształtne |
Nadrodzina |
myszowe |
Rodzina |
chomikowate |
Podrodzina |
nowiki |
Plemię |
Reithrodontomyini |
Rodzaj |
myszak |
Gatunek |
myszak kaktusowy |
Synonimy |
- Hesperomys eremicus S.F. Baird, 1857[2]
- Hesperomys (Vesperimus) anthonyi Merriam, 1887[3]
- Peromyscus eremicus arenarius Mearns, 1896[4]
- Peromyscus tiburonensis Mearns, 1897[5]
- Peromyscus cedrosensis J.A. Allen, 1898[6]
- Peromyscus collatus Burt, 1932[7]
|
|
Podgatunki |
- P. e. eremicus (S.F. Baird, 1857)
- P. e. alcorni S. Anderson, 1972[8]
- P. e. anthonyi (Merriam, 1887)
- P. e. avius Osgood, 1909[9]
- P. e. cedrosensis J.A. Allen, 1898
- P. e. cinereus Hall, 1931[10]
- P. e. collatus Burt, 1932
- P. e. insulicola Osgood, 1909[11]
- P. e. papagensis E.A. Goldman, 1917[12]
- P. e. phaeurus Osgood, 1904[13]
- P. e. polypolius Osgood, 1909[14]
- P. e. pullus Blossom, 1933[15]
- P. e. sinaloensis S. Anderson, 1972[16]
- P. e. tiburonensis Mearns, 1897
|
|
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[17] |
|
Zasięg występowania |
|
|
|
Zamknij
Myszak kaktusowy występuje w północno-zachodniej Ameryce Północnej zamieszkując w zależności od podgatunku[19]:
- P. eremicus eremicus – od południowej Nevady i południowo-zachodniego Utah, Stany Zjednoczone, od południowego i południowo-wschodniego do północno-zachodniego i północno-środkowego Meksyku.
- P. eremicus alcorni – znany tylko z miejsca typowego i okolic w północno-środkowej Chihuahua, Meksyk.
- P. eremicus anthonyi – południowo-wschodnia Arizona i południowo-zachodni Nowy Meksyk, Stany Zjednoczone oraz północno-wschodnia Sonora i północno-wschodnia Chihuahua, Meksyk.
- P. eremicus avius – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Cerralvo, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
- P. eremicus cedrosensis – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Cedros, Kalifornia Dolna, Meksyk.
- P. eremicus cinereus – znany tylko z miejsca typowego na południowo-zachodniej części wyspy San José, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
- P. eremicus collatus – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Turner, Sonora, Meksyk.
- P. eremicus insulicola – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Espiritu Santo, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
- P. eremicus papagensis – znany tylko z miejsca typowego i okolic w południowo-zachodniej Arizonie, Stany Zjednoczone i północno-zachodniej Sonorze, Meksyk.
- P. eremicus phaeurus – wschodnia Coahuila, północno-wschodnie Zacatecas, zachodnie Nuevo León i północne San Luis Potosí, Meksyk.
- P. eremicus polypolius – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Margarita, Kalifornia Dolna Południowa, Meksyk.
- P. eremicus pullus – znany tylko z miejsca typowego w środkowo-południowej Arizonie, Stany Zjednoczone.
- P. eremicus sinaloensis – wschodnia i południowa Sonora, południowo-zachodnia Chihuahua i Sinaloa, Meksyk.
- P. eremicus tiburonensis – znany tylko z miejsca typowego na wyspie Tiburón, Sonora, Meksyk.
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1857 roku amerykański ornitolog Spencer Fullerton Baird nadając mu nazwę Peromyscus eremicus[2]. Holotyp pochodził ze starego Fortu Yuma, nad rzeką Kolorado naprzeciwko Yumy w Arizonie, w Hrabstwie Imperial, w Kalifornii, w Stanach Zjednoczonych[20].
P. eremicus należy do grupy gatunkowej eremicus[19]. Ostatnio P. eremicus podzielono na dwa gatunki, przypisując P. fraterculus do populacji na zachód od rzeki Kolorado a P. eremicus do populacji na wschód od tej rzeki[19]. Podział na podgatunki jest nieco niejasny[19]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają czternaście podgatunków[19].
Etymologia
- Peromyscus: gr. πηρα pēra „torba”; μυσκος muskos „myszka”, od zdrobnienia μυς mus, μυος muos „mysz”[21].
- eremicus: gr. ερημικος erēmikos „żyjący na pustyni”, od ερημια erēmia „pustynia”[22].
- alcorni: Joseph Ray Alcorn (1911–1998), amerykański biolog[23].
- anthonyi: Alfred Webster Anthony (1865–1939), amerykański inżynier górnictwa, ornitolog, kolekcjoner[24].
- avius: łac. avius „opustoszały, na uboczu, samotny”[25].
- cedrosensis: wyspa Cedros, Meksyk[26].
- cinereus: łac. cinereus „popielatoszary, koloru popiołu”, od cinis, cineris „proch”[22].
- collatus: łac. conlatus lub collatus „zebrane”, od conferre „zebrać”[22].
- insulicola: łac. insula, insulae „wyspa”; -cola „mieszkaniec”, od colere „mieszkać”[22].
- papagensis: Papago, rdzenna ludność zamieszkująca Arizonę w Stanach Zjednoczonych i północny Meksyk[12][26].
- phaeurus: gr. φαιος phaios „ciemny, brązowy”[27]; ουρα oura „ogon”[28].
- polypolius:gr. πολυς polus „więcej”[29]; πολιος polios „szary”[29].
- pullus: łac. pullus „ciemnego koloru, czarniawy”[22].
- sinaloensis: Sinaloa, zachodni Meksyk[22].
- tiburonensis: Isla Tiburón, Zatoka Kalifornijska, Sonora, Meksyk[22].
Długość ciała (bez ogona) 77–100 mm, długość ogona 92–118 mm, długość ucha 13–18 mm, długość tylnej stopy 18–22 mm; masa ciała 13–18 g[30]. Kolor sierści jest zróżnicowany - od żółtawego do czarnego. Brzuch biały. Na ogonie sierść rzadsza niż na reszcie ciała, jest to nietypowa cecha w rodzaju Peromyscus.
Żyją na suchych terenach, zwykle na stepach i półpustyniach. Występują także na skalistych terenach u podnóży gór. Prowadzą nocny tryb życia, dzień spędzają w wykopanych przez siebie norach. Są wszystkożerne, zjadają ziarna, kwiaty krzewów, owoce, liście, owady. Prawdopodobnie podczas najgorętszych dni lata zapadają w torpor.
Rozmnażanie
Myszaki kaktusowe rozmnażają się kilka razy w roku. Po trwającej 20-25 dni ciąży samica rodzi 1-4 młode, ważące nieco ponad 2 gramy. Małe mają zamknięte oczy i uszy. Uszy otwierają się w pierwszym dniu życia, oczy po 11-15 dniach. Długość okresu karmienia mlekiem nie jest znana, ale dwumiesięczne myszaki są już samodzielne i gotowe do rozrodu. Zwierzęta żyją średnio 1 rok.
Zagrożenia
Myszak kaktusowy jest częstym składnikiem diety drapieżników. Polują na niego m.in. sowy, grzechotniki i lisy. Myszaki najczęściej jako obronę stosują ucieczkę - potrafią biegać z prędkością ok. 13 km/h.
Myszak kaktusowy jest często hodowany jako zwierzę laboratoryjne.
T.T. Lacher T.T., R. Timm & S.T.R.T.& S.T. Álvarez-Castañeda R. Timm & S.T.R.T.& S.T., Peromyscus eremicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-09] (ang.).
Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 241. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Peromyscus eremicus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-09].
The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 378. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- W.H. Osgood. A revision of the mice of the American genus Peromyscus. „North American Fauna”. 28, s. 1–285, 1909. (ang.).
- Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).
- S. Anderson. Mammals of Chihuahua: taxonomy and distribution. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 148 (2), s. 151–410, 1972. (ang.).
- B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 1–567. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- A.A. Myers A.A., ''Peromyscus eremicus'' cactus mouse [online], Animal Diversity Web [dostęp 2021-12-09] (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne
(
takson):