Rzepik pospolity (Agrimonia eupatoriaL.) – gatunek rośliny z rodzinyróżowatych (Rosaceae). Zasięg naturalny obejmuje kraje basenu Morza Śródziemnego, całą Europę i zachodnią Azję po region autonomiczny Sinciang w zachodnich Chinach[3]. W całej Polsce gatunek pospolity[4].
Łodyga zielona, lub częściej czerwonawa, walcowata, słabo rozgałęziona, pokryta długimi, prostymi oraz krótszymi, pogiętymi włoskami[5][6]. Wysokość 30-100 (150) cm[6].
Liście złożone nieparzystopierzaście z 3 lub 6 naprzeciwległymi param listków, pomiędzy którymi występują 2 lub 3 mniejsze listki. Listki są głęboko ząbkowane lub piłkowane na całej długości, ciemnozielone na górnej powierzchni, szarawo lub białawo i gęsto owłosione na powierzchni dolnej[5][6] (rzadziej zielone w przypadku roślin rosnących w miejscach cienistych). Listki są w połowie najszersze[6].
Drobne kwiaty tworzą zwężający się ku szczytowi, kłosowato groniasty kwiatostan. Są one pięciokrotne i wyrastają w kątach owłosionych przylistków. Kielichy są ciasno otoczone przez liczne szczytowe haczykowate kolce, które występują na obrzeżu owłosionego dna kwiatowego. Złotożółte płatki korony są wolne, łatwo opadające[5].
Typu niełupki zamknięte w hypancjum osiągającym 6–12 mm długości, dłuższym niż szerszym, na szczycie z kolcami wzniesionymi lub odgiętymi pod kątem prostym, ale nie odgięte w dół[6].
Gatunki podobne
Rzepik wonnyA. procera ma łodygę pokrytą sztywnymi, długimi włoskami i krótkimi gruczołkami (brak krótkich, cienkich i zwykle pogiętych włosków); spód liści jest jasnozielony (nie kutnerowaty); hypancja są szersze niż dłuższe, bruzdowane tylko na części długości, z kolcami częściowo odgiętymi także do dołu. Rzepik szczeciniastyA. pilosa ma listki w nasadzie klinowate i w dole całobrzegie; kwiaty bladożółte, hypancjum tylko do 4–5 mm długości na szczycie z kolcami stulonymi[6].
Pokrój
Bylina, hemikryptofit. Występuje na przydrożach, zboczach, świeżych łąkach, pastwiskach i miedzach[6]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla zespołu zbiorowisk (All.) Trifolion medii i słabo dla zespołu roślinności (Ass.) Trifolio-Agrimonietum[7]. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a czasami do października[6].
Od czerwca do sierpnia zbiera się kwitnące ziele przed zawiązaniem owoców. Ścina się je kilka centymetrów nad powierzchnią ziemi i suszy rozpostarte cienką warstwą w miejscu przewiewnym i zacienionym lub w suszarni w temperaturze do 40°C.[potrzebnyprzypis]
Napar, po rozcieńczeniu etanolem stosowany jest do oczyszczania skóry tłustej, skłonnej do trądziku, o rozszerzonych porach. Napar połączony z torfem używany jest do maseczek kosmetycznych[9].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
Adam Zając, Maria Zając (red.):Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce.Kraków:Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego,2001. ISBN83-915161-1-3. Brak numerów stron w książce
WładysławMatuszkiewicz:Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski.Warszawa:Wyd. Naukowe PWN,2006. ISBN83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce
.jpg)
.jpg)
