Loading AI tools
polski działacz komunistyczny i komunistyczny zbrodniarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Kociołek (ur. 3 maja 1933 w Warszawie, zm. 1 października 2015 tamże) – polski działacz komunistyczny i polityk, członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (1968–1971), wiceprezes Rady Ministrów, poseł na Sejm Polskiej Rzeczyspolitej Ludowej IV i V kadencji, ambasador Polskiej Rzeczyspolitej Ludowej w Belgii, Luksemburgu, Tunezji i Związku Radzieckim.
Data i miejsce urodzenia |
3 maja 1933 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 października 2015 |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 30 czerwca 1970 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Syn Jana i Marianny. Po wojnie wraz z rodziną zamieszkał na Ziemiach Odzyskanych. Ukończył szkołę powszechną i liceum w Iławie. W klasie maturalnej zrobił dodatkową specjalność nauczycielską i po zdaniu egzaminu dojrzałości został kierownikiem szkoły podstawowej w Piotrkowie. Funkcję to pełnił do 1952[1]. Z wykształcenia socjolog, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (1957). W latach 1956–1958 I sekretarz Komitetu Uczelnianego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej na UW. Profesor Julian Hochfeld proponował mu, jako wyróżniającemu się studentowi, podjęcie pracy naukowej w jego katedrze. Kociołek zdecydował się jednak na karierę polityczną[2]. W latach 1960–1963 sekretarz Komitetu Centralnego Związku Młodzieży Socjalistycznej. W latach 1963–1964 I sekretarz Komitetu Dzielnicowego PZPR Warszawa-Śródmieście. Od 1964 we władzach centralnych PZPR, od 24 lipca 1964 do grudnia 1967 był I sekretarzem Komitetu Warszawskiego PZPR[3], a od grudnia 1967 do lipca 1970 pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku. Od czerwca do grudnia 1970 był wicepremierem. Poseł na Sejm PRL IV i V kadencji (od maja 1965 do lutego 1972). W okresie od listopada 1968 do lutego 1971 członek Biura Politycznego KC PZPR – był najmłodszym członkiem tego kierowniczego gremium partii komunistycznej.
Był współodpowiedzialny za wydarzenia grudniowe 1970 na Wybrzeżu – według Klemensa Gniecha – miał wydać zgodę na strzelanie do robotników[4]. Były dyrektor Stoczni Gdańskiej Stanisław Żaczek, w 1970 członek komitetu strajkowego, zeznał przed sądem, że słyszał, jak dowodzący wojskami gen. Grzegorz Korczyński przekazuje wicepremierowi Stanisławowi Kociołkowi „dyspozycje z centrali” co do warunków użycia broni wobec demonstrujących stoczniowców. Powiedział: „Pierwszy strzał w górę, drugi pod nogi, trzeci na wprost”. Kociołek odparł: „Proszę wykonać”.
Od grudnia 1970 do lutego 1971 sekretarz Komitetu Centralnego PZPR. Na skutek tragicznych wydarzeń na Wybrzeżu w grudniu 1970 został jednak wkrótce usunięty z kierowniczych stanowisk (sekretarza KC i członka Biura Politycznego KC PZPR) i przeniesiony do pracy w służbie dyplomatycznej. Od 1971 do 1978 był ambasadorem PRL w Belgii oraz w Luksemburgu. W latach 1978–1980 był prezesem Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy. Z kolei od czerwca do listopada 1980 przez kilka miesięcy sprawował funkcję ambasadora PRL w Tunezji. W latach 1980–1982 znów pełnił stanowisko I sekretarza Komitetu Warszawskiego PZPR (na krótko powrócił do kierownictwa politycznego PZPR). W tym okresie był zwolennikiem twardego rozprawienia się z „Solidarnością”. Był uważany za czołowego przedstawiciela dogmatycznego skrzydła PZPR. W okresie 1982–1985 był ambasadorem PRL w Związku Radzieckim. W 1983 wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W 1985 zakończył działalność polityczną. W latach 1985–1989 był redaktorem naczelnym miesięcznika „Polish Perspectives”.
Od 1995 zasiadał, obok m.in. gen. Wojciecha Jaruzelskiego na ławie oskarżonych w procesie o sprawstwo kierownicze masakry na Wybrzeżu w 1970. W 2013 został nieprawomocnie uniewinniony z zarzutu kierowniczego sprawstwa zabójstwa[5]. 30 czerwca 2014 Sąd Apelacyjny w Warszawie podtrzymał decyzję sądu niższej instancji[6]. Tym samym wyrok stał się prawomocny. 16 kwietnia 2015 Sąd Najwyższy uwzględnił kasację prokuratury w tej sprawie i uchylił wyrok, przekazując jednocześnie sprawę do ponownego rozpatrzenia[7].
Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Sztandaru Pracy I klasy, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Złotą odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy” (1964)[8]. Zmarł 1 października 2015, w wieku 82 lat.
Stanisław Kociołek nazywany był niekiedy, w związku z rolą jaką odegrał podczas wydarzeń na Wybrzeżu w grudniu 1970, „katem Trójmiasta”, określenie to stworzył Krzysztof Dowgiałło – autor piosenki Ballada o Janku Wiśniewskim, w oryginalnym wykonaniu Mieczysława Cholewy.
Stanisław Kociołek został pochowany 7 października 2015 w kolumbarium na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach (kwatera B29 kolumbarium-7-7)[10]. Wzbudziło to protesty wielu organizacji patriotycznych[11]. W protestach podkreślano współodpowiedzialność za masakrę robotniczą na wybrzeżu w grudniu 1970. Uroczystości pogrzebowej towarzyszył protest środowisk prawicowych, których przedstawiciele trzymali zdjęcia ofiar grudnia 1970 rok[12][13].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.