Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

505 (klasa jachtu)

klasa jachtu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

505 (klasa jachtu)
Remove ads

International 505 – monotypowa, jednokadłubowa i dwumiejscowa łódka z symetrycznym spinakerem, wykorzystująca jeden trapez dla załoganta. Łódka o wysokich osiągach i wymagająca przy silnym wietrze. 5O5 jest wyjątkowo stabilną łódką i łatwiej ją kontrolować niż wiele mniejszych łódek z trapezem.

Szybkie fakty Konstruktor, Rok konstrukcji ...
Thumb
Proporczyk Międzynarodowej Klasy 5O5
Remove ads

Historia

Podsumowanie
Perspektywa

W 1953 roku John Westell zaprojektował łódkę „Coronet” o długości 18 stóp (5,5 m) i prawie 200 stóp kwadratowych (19 m2) żagli[2]. Projekt żaglówki startował w konkursach selekcyjnych International Yacht Racing Union (IYRU) w La Baule we Francji w 1953[3] roku na nową dwuosobową łódź na igrzyska olimpijskie. Latającym Holender już rok wcześniej został wybrany w Holandii i do prób w La Baule zostały dopuszczone dwie łódki tej klasy oraz po jednej z każdej innej. Każdy Latający Holender płynął inną stroną trasy i zazwyczaj jeden z nich był pierwszy na górnym znaku. Mimo tak dziwnej sytuacji Cornet prowadził w punktacji w bardzo wszechstronnej serii prób.

Thumb
Liczne regulacje stosowane w jachtach klasy 505 pozwalają na ustawienie takielunku i żagli w optymalny sposób w zależności od siły wiatru i fali na akwenie.

W 1954 roku Alain Cettier, prezes Stowarzyszenia Caneton (AS.PRO.CA) we Francji, poprosił Westella, w imieniu stowarzyszenia, o zmodyfikowanie jego konstrukcji Coronet, aby stworzyć dla nich pięciometrową łódkę, która spełniłaby wymagania klasy Caneton, a jednocześnie byłaby nowoczesną łódką dla dwóch zawodników średniej wagi. Westell zmniejszył powierzchnię żagla o 25 stóp kwadratowych (2,3 m2) oraz długość z 18 stóp (5,5 m) do pięciu metrów z dokładnością do jednego procenta. Stowarzyszenie Caneton zbudowało prototyp i głosowało za jego przyjęciem na dorocznym walnym zgromadzeniu. Dzięki takie postawie stowarzyszenia nowa łódka „Caneton 5O5" uzyskała status francuskiej klasy narodowej i to zanim wybudowano choć jeden egzemplarz.

W niecałe dwa lata po premierze „Caneton 5O5" osiągna sporą popularność wśród żeglarzy. Klasa uzyskała międzynarodowy status z IYRU w 1955 roku[4]. Po spełnieniu wymagania wyprodukowania 100 łodzi klasy. Od tego momentu łódka przestaje być nazywana „Caneton 5O5" i zostaje samo 5O5. Po angielsku wymawiane jako „five-o-five”.

Polskie Stowarzyszenie Klasy 505

Z inicjatywą założenia Stowarzyszenia[5] wyszedł 12 grudnia 2007 Piotr Żółtowski, który zapoczątkował dyskusję o stowarzyszeniu. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane 12 września 2008 roku w Gdyni i wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000313296.

Remove ads

Floty

Podsumowanie
Perspektywa

5O5 jest bardzo popularną międzynarodową klasą i aktywnie ścigają na niej zawodnicy w 18 krajach na całym Świecie, z największą liczbą w Niemczech, USA, Wielkiej Brytanii i Australii. Mistrzostwa świata odbywają się co roku w różnych miejscach na całym globie, na przemian w Europie, Ameryce Północnej i na półkuli południowej. Regularnie przyciągają one na start ponad 100 łódek. Na Mistrzostwach Świata w 2012 roku w La Rochelle we Francji było 188[6] łodzi. 5O5 również może pływać we flotcie mieszanej przy użyciu schematu HCP Portsmouth Yardstick. Numer Portsmouth (podawany w Wielkiej Brytanii) to 902[7] oraz D-PN (administrowane w USA) jako 79.8[8].

Nie ma zbyt wielu flot w tradycyjnym znaczeniu tego pojęcia z łódkami stojącymi obok siebie w klubie. Regularne uczestnictwo w typowych „wyścigach klubowych” nie jest raczej praktykowane. Łatwość transportu i przechowywania łódki w połączeniu z jej złożonością, która wymaga angażowania się w majsterkowanie, jak i nieco ryzykowne pozostawienie bez nadzoru na parkingu, spowodowało, że wielu właścicieli trzyma je „pod domem”. Floty to przede wszystkim kolektywy żeglarzy, którzy utrzymują kontakt i szkolą się w dogodnym miejscu, zazwyczaj zgodnie z regionalnym kalendarzem imprez 5O5, który może obejmować całoroczne cykle, regaty regionalne, krajowe czy mistrzostwa świata. W szczególności Europa ma dobrze zorganizowany kalendarz wydarzeń, który przyciąga żeglarzy z całego kontynentu, z dużym udziałem załóg z całego Świata, szczególnie w tych latach w których to w Europie rozgrywane są Mistrzostwa Świata. Najlepsze miejsca, ze względu na łatwość podróżowania, to Hyeres, Jezioro Garda, Kilonia.

W Polsce od wielu lat rozgrywany jest cykl Pucharu Polski[9] składający się z 6 regat w kilku dogodnych miejscach: Gdynia, Krynica Morska, Świnoujście, Szczecin i Zbąszyń[10]

Miejsca gdzie znajdują się ośrodki z dużą liczbą żeglujących na 5o5:

 AustraliaBrisbane, Coffs Harbour, Adelaide, Fremantle
 Stany ZjednoczoneMarblehead, Rye, Annapolis, Clearwater, San Diego, Long Beach, San Francisco/Santa Cruz, Seattle/Bellingham
 Wielka BrytaniaAnglia (sporo miejsc), Szkocja
 NiemcyKolonia, Warnemünde
 Polska[11]Szczecin, Trójmiasto, Warszawa
EuropaFinlandia, Szwecja, Dania, Francja, Włochy, Szwajcaria, Irlandia
 KanadaOttawa/Kingston, Toronto, Vancouver
 Południowa AfrykaPort Elizabeth
Remove ads

Łódka

Podsumowanie
Perspektywa

Kadłuby we wczesnych latach pięćdziesiątych XX wieku były budowane z wodoodpornej sklejki i wiele z nich nadal nadaje się do ścigania. Nowe kadłuby są budowane z zastosowaniem kompozytów: mat z włókna szklanego, włókna węglowego oraz z użyciem żywic: winyloestrowych lub epoksydowych. Rdzenie kadłubów są wypełnione pianką, balsą lub Nomexem w celu zwiększenia sztywność i wytrzymałość. Kadłuby pozostają konkurencyjne przez ponad dziesięć lat, a łodzie w tym wieku kilkakrotnie wygrywały wyścigi w dużych mistrzostwach. Drzewce tradycyjnie były stopami aluminium, ale ostatnie zmiany reguł pozwoliły na użycie włókna węglowego na bomy i spinakerbomy. Wyjątkiem są maszty, które muszą pozostać aluminiowe lub drewniane.

Kształt kadłuba i kształt żagli są ściśle kontrolowane, podczas gdy omasztowanie, płetwy oraz takielunek ruchomy pozostają dowolne. Pozwala to na różnorodne okuwanie łodzi zgodne z preferencjami żeglarza, a nie narzucone przez reguły klasowe (tak jak na przykład dla klasy Laser). Sprzęt ma ogromne możliwości regulacji, tak aby sprostać warunkom wietrznym i stanowi morza, w wyniku czego łódka może pływać we względnie szerokim zakresie prędkości wiatru i być obsługiwana przez różne załogi. Zespoły występują w wielu kombinacjach wieku i płci. Do 2009 roku wybudowano ponad 9 tysięcy egzemplarzy pięćsetpiątki, a aktualnie (czerwiec 2018) wydawane numery zaczynają się powyżej 9200. Trzeba tutaj dodać, że numery nadawane są od początku istnienia klasy po kolei, więc nie ma powtarzających się numerów narodowych (poza kilkoma drobnymi wpadkami, znane są trzy: 7772, 7847, 8556). Kadłub zmieniając kraj nie zmienia numeru, zmieniają się tylko litery na żaglu kodujące kraj.

W ciągu sześćdziesięcioletniej historii klasy łódka była produkowana przez wiele firm. Obecnie najczęściej produkują ją firmy Rondar oraz Ovington. Ta ostatnia była kiedyś podwykonawcą, który budował kadłuby dla Rondara. Aktualnie budują własne kadłuby oraz dostarczają też okute i gotowe do pływania łódki.

Lista aktualnych producentów:

Więcej informacji Budowniczy, Kraj ...

Łódka przeznaczona jest dla żeglarzy, którzy kupują nieokute kadłuby, drzewca i płetwy, a następnie okuwają swoje łodzie. W efekcie istnieje wiele różnych konfiguracji, z wyraźnymi regionalnymi preferencjami. Na przykład amerykańskie łodzie często mają tradycyjnie szoty umieszczone na noku bomu, podczas gdy w Europie to się właściwie nie zdarza. Doprowadziło to do powstania kilku firm, prowadzonych przez odnoszących sukcesy 505 żeglarzy, którzy opracowali standardowe konfiguracje olinowania i sprzedali kompletne łodzie na bazie odkrytych kadłubów pochodzących od budowniczych. Należą do nich Holger Jess z SegelsportJESS w Kilonii, Ian Pinnell z Pinnell & Bax w Northampton. Dla wielu zestawów konfiguracji opublikowano dokładne ustawienia olinowania, co podwyższa poziom regat.

Jeżeli chodzi o żagle, to rynek jest zdominowane przez kilka firm je produkujących: Pinnell & Bax w Wielkiej Brytanii, Bojsen-Møller w Europie oraz Glaser i North w Ameryce Północnej.

W Polsce do produkcji kadłubów przymierzyła się firma BlueBlue, ale po wytworzeniu 3 kadłubów nie kontynuowała ich budowy. Firma posiada kopyta potrzebne do wytworzenia kadłuba. Żagle szyje i klei firma Narval.

Remove ads

Charakterystyka żeglowania

Podsumowanie
Perspektywa

5O5 to dość duża łódka jak na standardy dinghy, z potężnym spinakerem, który został dodatkowo zwiększony w 2000 roku i wprowadzony do użycia od października 2001 roku[13]. Klasa jest uważana za klasę dla dorosłych, a załogi zazwyczaj mają łączną masę w zakresie od 150 do 185 kg. Wyjątkowo dobrze zrównoważona w czasie używania foka i grota, nawet przy dużym wietrze. Wiele łódek używa niepodnoszonej płetwy sterowej, co w przypadku startu z plaży wymaga odpłynięcia bez niego na głębszą wodę. W kursach na wiatr 5O5 wchodzi w ślizg w wietrze już od 10 węzłów. Pływanie z wiatrem jest bardzo ekscytujące, a sama łódka zachowuje się bardzo dobrze i stabilnie. Przy wiatrach powyżej 12 węzłów korzystne jest pływanie baksztagami, wykorzystując oczywiste zalety takiego kierunku względem wiatru w celu poruszania się w ciągłym ślizgu. Z dużym spinakerem i pojedynczym bomem spinakera zwrot z wiatrem to szczególnie wymagający manewr i konsekwentne definiuję się go jako „rytuał przejścia” pomiędzy nowicjuszami, a zaawansowanymi załogami. Od wielu lat to rozwiązanie jest zastępowane przez podwójny bom spinaker, który ogranicza konieczność przebywania załoganta w okolicach masztu w czasie zwrotu oraz pozwala na bezpieczniejsze i zdecydowanie szybszy zwrot przez rufę.

Nawet po sześćdziesięciu latach 5O5 pozostaje jedną z najbardziej wyrafinowanych i satysfakcjonujących żaglówek. Lista żeglarzy 5O5 obejmuje wielu najlepszych na świecie zawodowych żeglarzy, z których wielu uczestniczy w dużych imprezach. Na podium w regatach europejskich i światowych często goszczą olimpijczycy, czy uczestnicy Pucharu Ameryki.

Remove ads

Przyszłość

Klasa 5O5 bez problemu nadąża za nowinkami technologicznymi, utrzymując aktualność klasy i jej znaczenie, ale bez ryzyka wykluczenia już istniejących łodzi. Próbowano kilku eksperymentalnych modyfikacji reguł klasowych, które obejmowały utworzenie systemu podwójnych trapezów, instalację bukszprytu i użycie asymetrycznego spinakera. Do chwili obecnej nie zostały one przyjęte przez Stowarzyszenie Klasy 5O5.

Thumb
Przygotowanie do wyścigu (Mistrzostwa Świata SAP 5O5). Nazwa 505 pochodzi od długości 5,05 metra (16,5 stopy).
Remove ads

Wydarzenia

Podsumowanie
Perspektywa

Mistrzostwa świata

Mistrzostwa świata klasy 5O5 to coroczne regaty wyłaniające najlepszych żeglarzy klasy.

Więcej informacji Rok, Miejsce ...

Polacy na Mistrzostwach Świata

Więcej informacji Rok, Kraj ...

Klasyfikacja medalowa

Według zawodników

Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata kasy 505.

Więcej informacji Miejsce, Zawodnik ...
Według państw

W poniższej tabeli przedstawione zostały państwa, których reprezentanci zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata klasy 5O5.

Więcej informacji Miejsce, Państwo ...

Mistrzostwa Europy

Więcej informacji Rok, Miejsce ...

Polacy na Mistrzostwach Europy

Więcej informacji Rok, Kraj ...

Klasyfikacja medalowa

Według zawodników

Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw europy klasy 5O5.

Miejsce Zawodnik Państwo Lata[c] Złoto Srebro Brąz Razem
1. Jacob Bojsen-Møller  Dania 1979 – 2017 5 0 3 8
1. Bojsen-Møller, JørgenJørgen Bojsen-Møller  Dania 1979 – 2017 5 0 3 8
3. Holger Jess  Niemcy 1998 – 2023 4 0 2 6
4. Ian Pinnell  Wielka Brytania 1992 – 2023 2 2 1 5
5. Wolfgang Hunger  Niemcy 1998 – 2015 2 1 1 4
6. Peter Colclough  Wielka Brytania 1976 – 1985 2 1 0 3
6. Krister Bergstrom  Szwecja 1985 – 2002 2 1 0 3
8. Meike Schomaeker  Niemcy 2007 – 2015 2 0 2 4
9. Karl-Erik Nilsson  Szwecja 1981 – 1985 2 0 1 3
10. Derek Farrant  Wielka Brytania 1966 – 1969 2 0 0 2
10. Anders Kæmpe  Dania 1990 – 1994 2 0 0 2
10. Jorgen Schonherr  Dania 1990 – 1994 2 0 0 2
13. Hugh Bourn  Wielka Brytania 1971 – 1975 1 1 0 2
13. Nicolas Fedorenko  Francja 1973 – 1976 1 1 0 2
13. Nicolas Loday  Francja 1973 – 1976 1 1 0 2
13. Phil Brown  Wielka Brytania 1976 – 1979 1 1 0 2
13. Nick Powell  Wielka Brytania 1998 – 2000 1 1 0 2
13. Julien Kleiner  Niemcy 2009 – 2015 1 1 0 2
19. Christer Bath  Szwecja 1969 – 1971 1 0 2 3
19. Pelle Bath  Szwecja 1969 – 1971 1 0 2 3
21. Jan Calvert  Szwecja 1983 – 1985 1 0 1 2
22. Robin Farrant  Wielka Brytania 1966 1 0 0 1
22. Mike Fountain  Wielka Brytania 1969 1 0 0 1
22. Paul Deschamps  Wielka Brytania 1971 1 0 0 1
22. John Loveday  Wielka Brytania 1975 1 0 0 1
22. Leww Dann  Wielka Brytania 1975 1 0 0 1
22. A. Aven  Szwecja 1981 1 0 0 1
22. Harold Barnes  Wielka Brytania 1985 1 0 0 1
22. Per Anders Hallberg  Szwecja 1988 1 0 0 1
22. Mark Darling  Wielka Brytania 1992 1 0 0 1
22. Markus Bohren  Szwajcaria 1996 1 0 0 1
22. Roger Fischer  Szwajcaria 1996 1 0 0 1
22. Bill Masterman  Wielka Brytania 1998 1 0 0 1
22. Jeremy Robinson  Wielka Brytania 1998 1 0 0 1
22. Thomas Moss  Szwecja 2002 1 0 0 1
22. Erik Boothe  Stany Zjednoczone 2008 1 0 0 1
22. Ethan Bixby  Stany Zjednoczone 2008 1 0 0 1
22. Ben Mcgrane  Wielka Brytania 2019 1 0 0 1
22. Roger Gilbert  Wielka Brytania 2019 1 0 0 1
22. Skrzypulec, AgnieszkaAgnieszka Skrzypulec  Polska 2023 1 0 0 1
41. Jan Saugmann  Dania 2004 – 2015 0 4 1 5
42. Morten Ramsbæk  Dania 2007 – 2011 0 3 0 3
43. Ebbe Rosén  Szwecja 1983 – 1992 0 2 0 2
43. Olle Wenrup  Szwecja 1983 – 1992 0 2 0 2
45. Jan Eppers  Dania 1969 0 1 0 1
45. Per Gotfredsen  Dania 1969 0 1 0 1
45. Serge Guillaume  Francja 1971 0 1 0 1
45. Chouraki  Francja 1973 0 1 0 1
45. Jean-Marie Danielou  Francja 1973 0 1 0 1
45. Pusinelli  Wielka Brytania 1975 0 1 0 1
45. Krister Bergstrm  Szwecja 1981 0 1 0 1
45. P. Anders Hallberg  Szwecja 1981 0 1 0 1
45. Joakim Pettersson  Szwecja 1985 0 1 0 1
45. Dan Johnson  Wielka Brytania 1994 0 1 0 1
45. Paul Towers  Wielka Brytania 1994 0 1 0 1
45. Rasmus Damsgaard  Dania 1996 0 1 0 1
45. Søren Overbeck  Dania 1996 0 1 0 1
45. David Smithwhite  Wielka Brytania 2000 0 1 0 1
45. Neil Fulcher  Wielka Brytania 2000 0 1 0 1
45. Martin Görge  Niemcy 2002 0 1 0 1
45. Rainer Görge  Niemcy 2002 0 1 0 1
45. Morten Ramsbak  Dania 2004 0 1 0 1
45. Jens Findel  Niemcy 2008 0 1 0 1
45. Johannes Tellen  Niemcy 2008 0 1 0 1
45. Lars Dehne  Niemcy 2013 0 1 0 1
45. Morten Bogacki  Niemcy 2013 0 1 0 1
45. Nathan Batchelor  Wielka Brytania 2017 0 1 0 1
45. Sam Pascoe  Wielka Brytania 2017 0 1 0 1
45. Carl Smit  Stany Zjednoczone 2019 0 1 0 1
45. Felix Björn Brockerhoff  Niemcy 2023 0 1 0 1
45. Jan-Philipp Hofmann  Niemcy 2023 0 1 0 1
72. Howie Hamlin  Stany Zjednoczone 1994 – 2019 0 0 3 3
73. Anders Eklund  Szwecja 1979 – 1983 0 0 2 2
73. Staffan Eklund  Szwecja 1979 – 1983 0 0 2 2
73. Boll Masterman  Wielka Brytania 2000 – 2002 0 0 2 2
73. Simon Payne  Wielka Brytania 2000 – 2002 0 0 2 2
77. John Davies  Wielka Brytania 1973 0 0 1 1
77. Peter White  Wielka Brytania 1973 0 0 1 1
77. Buffet, MarcelMarcel Buffet  Francja 1975 0 0 1 1
77. Thierry Moreau-Defarges  Francja 1975 0 0 1 1
77. Jan Andersson  Szwecja 1976 0 0 1 1
77. Ulf Andersson  Szwecja 1976 0 0 1 1
77. Jørgen Schønherr  Dania 1992 0 0 1 1
77. Michael Poulsen  Dania 1992 0 0 1 1
77. Mike Martin  Stany Zjednoczone 1994 0 0 1 1
77. Carveth  Wielka Brytania 1996 0 0 1 1
77. Ian Mitchell  Wielka Brytania 1996 0 0 1 1
77. Christian Stormark  Dania 2004 0 0 1 1
77. Dario Kliba  Dania 2004 0 0 1 1
77. Rainer Gorge  Niemcy 2007 0 0 1 1
77. Andy Zinn  Stany Zjednoczone 2008 0 0 1 1
77. Jakob Karbo  Niemcy 2015 0 0 1 1
77. Frank Feller  Niemcy 2017 0 0 1 1
77. Lutz Stengel  Niemcy 2017 0 0 1 1
77. Jeff Nelson  Stany Zjednoczone 2019 0 0 1 1
77. Alex Davies  Wielka Brytania 2023 0 0 1 1
Według państw

W poniższej tabeli przedstawione zostały państwa, których reprezentanci zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw europy klasy 5O5.

Więcej informacji Miejsce, Państwo ...

Mistrzostwa Ameryki Północnej[114]

Więcej informacji Rok, Kraj ...

Klasyfikacja medalowa

Według zawodników

Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw ameryki północnej kasy 505.

Więcej informacji Miejsce, Zawodnik ...

Mistrzostwa Polski

Wyniki uwzględniają tylko miejsca zajęte przez w pełni polskie załogi.

Więcej informacji Rok, Miejsce ...

Klasyfikacja medalowa

Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw polski klasy 5O5.

Więcej informacji Miejsce, Zawodnik ...
Remove ads

Uwagi

  1. W pewnym momencie mistrzostw Belisario Perez po wypadku Chris Bruen zastąpił go na załodze.
  2. Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw świata.
  3. Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw europy.
  4. Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw ameryki północnej.
  5. Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw polski.

Przypisy

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads