Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
505 (klasa jachtu)
klasa jachtu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
International 505 – monotypowa, jednokadłubowa i dwumiejscowa łódka z symetrycznym spinakerem, wykorzystująca jeden trapez dla załoganta. Łódka o wysokich osiągach i wymagająca przy silnym wietrze. 5O5 jest wyjątkowo stabilną łódką i łatwiej ją kontrolować niż wiele mniejszych łódek z trapezem.

Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
W 1953 roku John Westell zaprojektował łódkę „Coronet” o długości 18 stóp (5,5 m) i prawie 200 stóp kwadratowych (19 m2) żagli[2]. Projekt żaglówki startował w konkursach selekcyjnych International Yacht Racing Union (IYRU) w La Baule we Francji w 1953[3] roku na nową dwuosobową łódź na igrzyska olimpijskie. Latającym Holender już rok wcześniej został wybrany w Holandii i do prób w La Baule zostały dopuszczone dwie łódki tej klasy oraz po jednej z każdej innej. Każdy Latający Holender płynął inną stroną trasy i zazwyczaj jeden z nich był pierwszy na górnym znaku. Mimo tak dziwnej sytuacji Cornet prowadził w punktacji w bardzo wszechstronnej serii prób.

W 1954 roku Alain Cettier, prezes Stowarzyszenia Caneton (AS.PRO.CA) we Francji, poprosił Westella, w imieniu stowarzyszenia, o zmodyfikowanie jego konstrukcji Coronet, aby stworzyć dla nich pięciometrową łódkę, która spełniłaby wymagania klasy Caneton, a jednocześnie byłaby nowoczesną łódką dla dwóch zawodników średniej wagi. Westell zmniejszył powierzchnię żagla o 25 stóp kwadratowych (2,3 m2) oraz długość z 18 stóp (5,5 m) do pięciu metrów z dokładnością do jednego procenta. Stowarzyszenie Caneton zbudowało prototyp i głosowało za jego przyjęciem na dorocznym walnym zgromadzeniu. Dzięki takie postawie stowarzyszenia nowa łódka „Caneton 5O5" uzyskała status francuskiej klasy narodowej i to zanim wybudowano choć jeden egzemplarz.
W niecałe dwa lata po premierze „Caneton 5O5" osiągna sporą popularność wśród żeglarzy. Klasa uzyskała międzynarodowy status z IYRU w 1955 roku[4]. Po spełnieniu wymagania wyprodukowania 100 łodzi klasy. Od tego momentu łódka przestaje być nazywana „Caneton 5O5" i zostaje samo 5O5. Po angielsku wymawiane jako „five-o-five”.
Polskie Stowarzyszenie Klasy 505
Z inicjatywą założenia Stowarzyszenia[5] wyszedł 12 grudnia 2007 Piotr Żółtowski, który zapoczątkował dyskusję o stowarzyszeniu. Stowarzyszenie zostało zarejestrowane 12 września 2008 roku w Gdyni i wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000313296.
Remove ads
Floty
Podsumowanie
Perspektywa
5O5 jest bardzo popularną międzynarodową klasą i aktywnie ścigają na niej zawodnicy w 18 krajach na całym Świecie, z największą liczbą w Niemczech, USA, Wielkiej Brytanii i Australii. Mistrzostwa świata odbywają się co roku w różnych miejscach na całym globie, na przemian w Europie, Ameryce Północnej i na półkuli południowej. Regularnie przyciągają one na start ponad 100 łódek. Na Mistrzostwach Świata w 2012 roku w La Rochelle we Francji było 188[6] łodzi. 5O5 również może pływać we flotcie mieszanej przy użyciu schematu HCP Portsmouth Yardstick. Numer Portsmouth (podawany w Wielkiej Brytanii) to 902[7] oraz D-PN (administrowane w USA) jako 79.8[8].
Nie ma zbyt wielu flot w tradycyjnym znaczeniu tego pojęcia z łódkami stojącymi obok siebie w klubie. Regularne uczestnictwo w typowych „wyścigach klubowych” nie jest raczej praktykowane. Łatwość transportu i przechowywania łódki w połączeniu z jej złożonością, która wymaga angażowania się w majsterkowanie, jak i nieco ryzykowne pozostawienie bez nadzoru na parkingu, spowodowało, że wielu właścicieli trzyma je „pod domem”. Floty to przede wszystkim kolektywy żeglarzy, którzy utrzymują kontakt i szkolą się w dogodnym miejscu, zazwyczaj zgodnie z regionalnym kalendarzem imprez 5O5, który może obejmować całoroczne cykle, regaty regionalne, krajowe czy mistrzostwa świata. W szczególności Europa ma dobrze zorganizowany kalendarz wydarzeń, który przyciąga żeglarzy z całego kontynentu, z dużym udziałem załóg z całego Świata, szczególnie w tych latach w których to w Europie rozgrywane są Mistrzostwa Świata. Najlepsze miejsca, ze względu na łatwość podróżowania, to Hyeres, Jezioro Garda, Kilonia.
W Polsce od wielu lat rozgrywany jest cykl Pucharu Polski[9] składający się z 6 regat w kilku dogodnych miejscach: Gdynia, Krynica Morska, Świnoujście, Szczecin i Zbąszyń[10]
Miejsca gdzie znajdują się ośrodki z dużą liczbą żeglujących na 5o5:
![]() | Brisbane, Coffs Harbour, Adelaide, Fremantle |
![]() | Marblehead, Rye, Annapolis, Clearwater, San Diego, Long Beach, San Francisco/Santa Cruz, Seattle/Bellingham |
![]() | Anglia (sporo miejsc), Szkocja |
![]() | Kolonia, Warnemünde |
![]() | Szczecin, Trójmiasto, Warszawa |
Europa | Finlandia, Szwecja, Dania, Francja, Włochy, Szwajcaria, Irlandia |
![]() | Ottawa/Kingston, Toronto, Vancouver |
![]() | Port Elizabeth |
Remove ads
Łódka
Podsumowanie
Perspektywa
Kadłuby we wczesnych latach pięćdziesiątych XX wieku były budowane z wodoodpornej sklejki i wiele z nich nadal nadaje się do ścigania. Nowe kadłuby są budowane z zastosowaniem kompozytów: mat z włókna szklanego, włókna węglowego oraz z użyciem żywic: winyloestrowych lub epoksydowych. Rdzenie kadłubów są wypełnione pianką, balsą lub Nomexem w celu zwiększenia sztywność i wytrzymałość. Kadłuby pozostają konkurencyjne przez ponad dziesięć lat, a łodzie w tym wieku kilkakrotnie wygrywały wyścigi w dużych mistrzostwach. Drzewce tradycyjnie były stopami aluminium, ale ostatnie zmiany reguł pozwoliły na użycie włókna węglowego na bomy i spinakerbomy. Wyjątkiem są maszty, które muszą pozostać aluminiowe lub drewniane.
Kształt kadłuba i kształt żagli są ściśle kontrolowane, podczas gdy omasztowanie, płetwy oraz takielunek ruchomy pozostają dowolne. Pozwala to na różnorodne okuwanie łodzi zgodne z preferencjami żeglarza, a nie narzucone przez reguły klasowe (tak jak na przykład dla klasy Laser). Sprzęt ma ogromne możliwości regulacji, tak aby sprostać warunkom wietrznym i stanowi morza, w wyniku czego łódka może pływać we względnie szerokim zakresie prędkości wiatru i być obsługiwana przez różne załogi. Zespoły występują w wielu kombinacjach wieku i płci. Do 2009 roku wybudowano ponad 9 tysięcy egzemplarzy pięćsetpiątki, a aktualnie (czerwiec 2018) wydawane numery zaczynają się powyżej 9200. Trzeba tutaj dodać, że numery nadawane są od początku istnienia klasy po kolei, więc nie ma powtarzających się numerów narodowych (poza kilkoma drobnymi wpadkami, znane są trzy: 7772, 7847, 8556). Kadłub zmieniając kraj nie zmienia numeru, zmieniają się tylko litery na żaglu kodujące kraj.
W ciągu sześćdziesięcioletniej historii klasy łódka była produkowana przez wiele firm. Obecnie najczęściej produkują ją firmy Rondar oraz Ovington. Ta ostatnia była kiedyś podwykonawcą, który budował kadłuby dla Rondara. Aktualnie budują własne kadłuby oraz dostarczają też okute i gotowe do pływania łódki.
Lista aktualnych producentów:
Łódka przeznaczona jest dla żeglarzy, którzy kupują nieokute kadłuby, drzewca i płetwy, a następnie okuwają swoje łodzie. W efekcie istnieje wiele różnych konfiguracji, z wyraźnymi regionalnymi preferencjami. Na przykład amerykańskie łodzie często mają tradycyjnie szoty umieszczone na noku bomu, podczas gdy w Europie to się właściwie nie zdarza. Doprowadziło to do powstania kilku firm, prowadzonych przez odnoszących sukcesy 505 żeglarzy, którzy opracowali standardowe konfiguracje olinowania i sprzedali kompletne łodzie na bazie odkrytych kadłubów pochodzących od budowniczych. Należą do nich Holger Jess z SegelsportJESS w Kilonii, Ian Pinnell z Pinnell & Bax w Northampton. Dla wielu zestawów konfiguracji opublikowano dokładne ustawienia olinowania, co podwyższa poziom regat.
Jeżeli chodzi o żagle, to rynek jest zdominowane przez kilka firm je produkujących: Pinnell & Bax w Wielkiej Brytanii, Bojsen-Møller w Europie oraz Glaser i North w Ameryce Północnej.
W Polsce do produkcji kadłubów przymierzyła się firma BlueBlue, ale po wytworzeniu 3 kadłubów nie kontynuowała ich budowy. Firma posiada kopyta potrzebne do wytworzenia kadłuba. Żagle szyje i klei firma Narval.
Remove ads
Charakterystyka żeglowania
Podsumowanie
Perspektywa
5O5 to dość duża łódka jak na standardy dinghy, z potężnym spinakerem, który został dodatkowo zwiększony w 2000 roku i wprowadzony do użycia od października 2001 roku[13]. Klasa jest uważana za klasę dla dorosłych, a załogi zazwyczaj mają łączną masę w zakresie od 150 do 185 kg. Wyjątkowo dobrze zrównoważona w czasie używania foka i grota, nawet przy dużym wietrze. Wiele łódek używa niepodnoszonej płetwy sterowej, co w przypadku startu z plaży wymaga odpłynięcia bez niego na głębszą wodę. W kursach na wiatr 5O5 wchodzi w ślizg w wietrze już od 10 węzłów. Pływanie z wiatrem jest bardzo ekscytujące, a sama łódka zachowuje się bardzo dobrze i stabilnie. Przy wiatrach powyżej 12 węzłów korzystne jest pływanie baksztagami, wykorzystując oczywiste zalety takiego kierunku względem wiatru w celu poruszania się w ciągłym ślizgu. Z dużym spinakerem i pojedynczym bomem spinakera zwrot z wiatrem to szczególnie wymagający manewr i konsekwentne definiuję się go jako „rytuał przejścia” pomiędzy nowicjuszami, a zaawansowanymi załogami. Od wielu lat to rozwiązanie jest zastępowane przez podwójny bom spinaker, który ogranicza konieczność przebywania załoganta w okolicach masztu w czasie zwrotu oraz pozwala na bezpieczniejsze i zdecydowanie szybszy zwrot przez rufę.
Nawet po sześćdziesięciu latach 5O5 pozostaje jedną z najbardziej wyrafinowanych i satysfakcjonujących żaglówek. Lista żeglarzy 5O5 obejmuje wielu najlepszych na świecie zawodowych żeglarzy, z których wielu uczestniczy w dużych imprezach. Na podium w regatach europejskich i światowych często goszczą olimpijczycy, czy uczestnicy Pucharu Ameryki.
Remove ads
Przyszłość
Klasa 5O5 bez problemu nadąża za nowinkami technologicznymi, utrzymując aktualność klasy i jej znaczenie, ale bez ryzyka wykluczenia już istniejących łodzi. Próbowano kilku eksperymentalnych modyfikacji reguł klasowych, które obejmowały utworzenie systemu podwójnych trapezów, instalację bukszprytu i użycie asymetrycznego spinakera. Do chwili obecnej nie zostały one przyjęte przez Stowarzyszenie Klasy 5O5.
Remove ads
Wydarzenia
Podsumowanie
Perspektywa
Mistrzostwa świata
Mistrzostwa świata klasy 5O5 to coroczne regaty wyłaniające najlepszych żeglarzy klasy.
Polacy na Mistrzostwach Świata
Klasyfikacja medalowa
Według zawodników
Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata kasy 505.
Według państw
W poniższej tabeli przedstawione zostały państwa, których reprezentanci zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw świata klasy 5O5.
Mistrzostwa Europy
Polacy na Mistrzostwach Europy
Klasyfikacja medalowa
Według zawodników
Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw europy klasy 5O5.
Miejsce | Zawodnik | Państwo | Lata[c] | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | Jacob Bojsen-Møller | ![]() |
1979 – 2017 | 5 | 0 | 3 | 8 |
1. | Jørgen Bojsen-Møller | ![]() |
1979 – 2017 | 5 | 0 | 3 | 8 |
3. | Holger Jess | ![]() |
1998 – 2023 | 4 | 0 | 2 | 6 |
4. | Ian Pinnell | ![]() |
1992 – 2023 | 2 | 2 | 1 | 5 |
5. | Wolfgang Hunger | ![]() |
1998 – 2015 | 2 | 1 | 1 | 4 |
6. | Peter Colclough | ![]() |
1976 – 1985 | 2 | 1 | 0 | 3 |
6. | Krister Bergstrom | ![]() |
1985 – 2002 | 2 | 1 | 0 | 3 |
8. | Meike Schomaeker | ![]() |
2007 – 2015 | 2 | 0 | 2 | 4 |
9. | Karl-Erik Nilsson | ![]() |
1981 – 1985 | 2 | 0 | 1 | 3 |
10. | Derek Farrant | ![]() |
1966 – 1969 | 2 | 0 | 0 | 2 |
10. | Anders Kæmpe | ![]() |
1990 – 1994 | 2 | 0 | 0 | 2 |
10. | Jorgen Schonherr | ![]() |
1990 – 1994 | 2 | 0 | 0 | 2 |
13. | Hugh Bourn | ![]() |
1971 – 1975 | 1 | 1 | 0 | 2 |
13. | Nicolas Fedorenko | ![]() |
1973 – 1976 | 1 | 1 | 0 | 2 |
13. | Nicolas Loday | ![]() |
1973 – 1976 | 1 | 1 | 0 | 2 |
13. | Phil Brown | ![]() |
1976 – 1979 | 1 | 1 | 0 | 2 |
13. | Nick Powell | ![]() |
1998 – 2000 | 1 | 1 | 0 | 2 |
13. | Julien Kleiner | ![]() |
2009 – 2015 | 1 | 1 | 0 | 2 |
19. | Christer Bath | ![]() |
1969 – 1971 | 1 | 0 | 2 | 3 |
19. | Pelle Bath | ![]() |
1969 – 1971 | 1 | 0 | 2 | 3 |
21. | Jan Calvert | ![]() |
1983 – 1985 | 1 | 0 | 1 | 2 |
22. | Robin Farrant | ![]() |
1966 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Mike Fountain | ![]() |
1969 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Paul Deschamps | ![]() |
1971 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | John Loveday | ![]() |
1975 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Leww Dann | ![]() |
1975 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | A. Aven | ![]() |
1981 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Harold Barnes | ![]() |
1985 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Per Anders Hallberg | ![]() |
1988 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Mark Darling | ![]() |
1992 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Markus Bohren | ![]() |
1996 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Roger Fischer | ![]() |
1996 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Bill Masterman | ![]() |
1998 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Jeremy Robinson | ![]() |
1998 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Thomas Moss | ![]() |
2002 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Erik Boothe | ![]() |
2008 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Ethan Bixby | ![]() |
2008 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Ben Mcgrane | ![]() |
2019 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Roger Gilbert | ![]() |
2019 | 1 | 0 | 0 | 1 |
22. | Agnieszka Skrzypulec | ![]() |
2023 | 1 | 0 | 0 | 1 |
41. | Jan Saugmann | ![]() |
2004 – 2015 | 0 | 4 | 1 | 5 |
42. | Morten Ramsbæk | ![]() |
2007 – 2011 | 0 | 3 | 0 | 3 |
43. | Ebbe Rosén | ![]() |
1983 – 1992 | 0 | 2 | 0 | 2 |
43. | Olle Wenrup | ![]() |
1983 – 1992 | 0 | 2 | 0 | 2 |
45. | Jan Eppers | ![]() |
1969 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Per Gotfredsen | ![]() |
1969 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Serge Guillaume | ![]() |
1971 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Chouraki | ![]() |
1973 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Jean-Marie Danielou | ![]() |
1973 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Pusinelli | ![]() |
1975 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Krister Bergstrm | ![]() |
1981 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | P. Anders Hallberg | ![]() |
1981 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Joakim Pettersson | ![]() |
1985 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Dan Johnson | ![]() |
1994 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Paul Towers | ![]() |
1994 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Rasmus Damsgaard | ![]() |
1996 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Søren Overbeck | ![]() |
1996 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | David Smithwhite | ![]() |
2000 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Neil Fulcher | ![]() |
2000 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Martin Görge | ![]() |
2002 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Rainer Görge | ![]() |
2002 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Morten Ramsbak | ![]() |
2004 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Jens Findel | ![]() |
2008 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Johannes Tellen | ![]() |
2008 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Lars Dehne | ![]() |
2013 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Morten Bogacki | ![]() |
2013 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Nathan Batchelor | ![]() |
2017 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Sam Pascoe | ![]() |
2017 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Carl Smit | ![]() |
2019 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Felix Björn Brockerhoff | ![]() |
2023 | 0 | 1 | 0 | 1 |
45. | Jan-Philipp Hofmann | ![]() |
2023 | 0 | 1 | 0 | 1 |
72. | Howie Hamlin | ![]() |
1994 – 2019 | 0 | 0 | 3 | 3 |
73. | Anders Eklund | ![]() |
1979 – 1983 | 0 | 0 | 2 | 2 |
73. | Staffan Eklund | ![]() |
1979 – 1983 | 0 | 0 | 2 | 2 |
73. | Boll Masterman | ![]() |
2000 – 2002 | 0 | 0 | 2 | 2 |
73. | Simon Payne | ![]() |
2000 – 2002 | 0 | 0 | 2 | 2 |
77. | John Davies | ![]() |
1973 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Peter White | ![]() |
1973 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Marcel Buffet | ![]() |
1975 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Thierry Moreau-Defarges | ![]() |
1975 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Jan Andersson | ![]() |
1976 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Ulf Andersson | ![]() |
1976 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Jørgen Schønherr | ![]() |
1992 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Michael Poulsen | ![]() |
1992 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Mike Martin | ![]() |
1994 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Carveth | ![]() |
1996 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Ian Mitchell | ![]() |
1996 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Christian Stormark | ![]() |
2004 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Dario Kliba | ![]() |
2004 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Rainer Gorge | ![]() |
2007 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Andy Zinn | ![]() |
2008 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Jakob Karbo | ![]() |
2015 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Frank Feller | ![]() |
2017 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Lutz Stengel | ![]() |
2017 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Jeff Nelson | ![]() |
2019 | 0 | 0 | 1 | 1 |
77. | Alex Davies | ![]() |
2023 | 0 | 0 | 1 | 1 |
Według państw
W poniższej tabeli przedstawione zostały państwa, których reprezentanci zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw europy klasy 5O5.
Mistrzostwa Ameryki Północnej[114]
Klasyfikacja medalowa
Według zawodników
Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw ameryki północnej kasy 505.
Mistrzostwa Polski
Wyniki uwzględniają tylko miejsca zajęte przez w pełni polskie załogi.
Klasyfikacja medalowa
Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal mistrzostw polski klasy 5O5.
Remove ads
Uwagi
- W pewnym momencie mistrzostw Belisario Perez po wypadku Chris Bruen zastąpił go na załodze.
- Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw świata.
- Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw europy.
- Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw ameryki północnej.
- Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale mistrzostw polski.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads