Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Babka (roślina)

rodzaj roślin Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Babka (roślina)
Remove ads

Babka (Plantago L.) – rodzaj roślin z rodziny babkowatych. Obejmuje około 200[4]–270[5] gatunków. Występują one na całym świecie[6]. Rośliny te zasiedlają siedliska otwarte, bezdrzewne (pustynne, wydmowe, murawowe, łąkowe i solniskowe) przystosowane są do wiatropylności (drobne kwiaty skupione w wyniesionych, sztywnych kłosach, z długimi, wystającymi pręcikami[5]. Często związane są też z siedliskami kształtowanymi przez człowieka (np. europejska babka zwyczajna P. major nazwana została przez Indian północnoamerykańskich „śladami białego człowieka”)[7]; wiele gatunków to rośliny inwazyjne i chwasty[4]. Ze względu na dużą zawartość śluzów w nasionach są one wykorzystywane leczniczo i jako dodatki do żywności (np. babka płesznik P. afra)[4]. Babka pierzasta P. coronopus w Europie Zachodniej i P. major var. asiatica w Chinach spożywane są jako warzywa[7].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Thumb
Babka piaskowa
Thumb
Babka lancetowata
Thumb
Babka średnia
Thumb
Babka nadmorska
Thumb
Babka pierzasta
Remove ads

Rozmieszczenie geograficzne

Podsumowanie
Perspektywa

Rośliny kosmopolityczne, ale najczęściej związane ze strefami klimatu umiarkowanego obu półkul, w obszarach tropikalnych często brak przedstawicieli[7]. Do obszarów o największym zróżnicowaniu gatunkowym należy Europa, gdzie rośnie 35[5]–36[4] gatunków, oraz Australia (24 gatunki) wraz z Nową Zelandią (9 gatunków)[5].

Gatunki flory Polski[8]

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[8], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)[9]

Remove ads

Morfologia

Thumb
Plantago triandra
Thumb
Plantago patagonica
Thumb
Plantago nivalis
Thumb
Plantago webbii
Thumb
Plantago sempervirens
Pokrój
Rośliny zielne (jednoroczne i wieloletnie), rzadko drewniejące półkrzewy[7]. Osiągają do 50 cm wysokości[5].
Liście
Często w przyziemnej różyczce, w innych przypadkach naprzeciwległe[5]. Liście pojedyncze, użyłkowane równoległe, blaszki rzadko pierzaste lub wcinane (babka pierzasta P. coronopus, P. palmata). Blaszka często zredukowana, a zamiast tego z rozszerzoną częścią centralną z wiązką środkową[7].
Kwiaty
Drobne, osadzone na długich, z reguły bezlistnych szypułkach, najczęściej w szczytowych kłosach. Wsparte są błoniastymi przysadkami. Działki kielicha cztery, zrośnięte u nasady. Płatki korony także cztery ze zrośnięte u nasady, często błoniaste i przejrzyste. Pręciki cztery, z długimi nitkami pozwalającymi na eksponowanie pylników na ruchy powietrza (kwiaty są w większości wiatropylne, rzadko zapylane przez owady). Zalążnia górna dwu- lub czterokomorowa, zwieńczona pojedynczą szyjką słupka[5].
Owoce
Torebka otwierająca się pęknięciem w środkowej części oddzielającym górną część w formie wieczka. Nasiona nieliczne, stosunkowo duże, z łupiną nasienną śluzowaciejącą w kontakcie z wodą[5].
Remove ads

Systematyka

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Plantago arborescens
Thumb
Plantago cylindrica
Thumb
Plantago ciliata

Rodzaj z plemienia Plantagineae z rodziny babkowatych (Plantaginaceae)[2]. W obrębie rodzaju wyróżnia się trzy sekcje (Coronopus, Plantago i Psyllium) lub pięć (dodatkowo Littorella i Bougueria) – w drugim wypadku włączając tu rośliny często wyodrębniane w osobne rodzaje[10]. O ile włączenie do Plantago wydzielanego wcześniej monotypowego rodzaju Bougueria z andyjskim gatunkiem B. nubicola (=Plantago nubicola (Decne.) Rahn) jest uzasadnione (rodzaj ten jest zagnieżdżony w obrębie drzewa filogenetycznego Plantago), o tyle pozycja rodzaju brzeżyca Littorella jest dyskusyjna – rośliny do niego włączane są siostrzane wobec Plantago sensu stricto[11].

Wykaz gatunków[9][12][13]
  • Plantago afra L. – babka płesznik
  • Plantago africana Verdc.
  • Plantago akkensis Coss. & Murb.
  • Plantago albicans L. – babka biaława
  • Plantago algarbiensis Samp.
  • Plantago alismatifolia Pilg.
  • Plantago alopecurus Decne.
  • Plantago alpestris B.G.Briggs, Carolin & Pulley
  • Plantago alpina L. – babka alpejska
  • Plantago altissima L. – babka wyniosła
  • Plantago amplexicaulis Cav.
  • Plantago anatolica Tutel & R.R.Mill
  • Plantago annua Ryding
  • Plantago antarctica Decne.
  • Plantago arachnoidea Schrenk ex Fisch. & C.A.Mey.
  • Plantago arborescens (Mirb.) Poir.
  • Plantago argentea Chaix – babka srebrzysta
  • Plantago argentina Pilg.
  • Plantago argyrea E.Morris
  • Plantago × argyrostachys Borbás
  • Plantago aristata Michx.
  • Plantago asiatica L.
  • Plantago asperrima Gand. ex Hervier
  • Plantago asphodeloides Svent.
  • Plantago atlantica Batt.
  • Plantago atrata Hoppe – babka górska
  • Plantago aucklandica Hook.f.
  • Plantago aundensis P.Royen
  • Plantago australis Lam.
  • Plantago baltistanica H.Hartmann
  • Plantago barbata G.Forst.
  • Plantago bellardii All.
  • Plantago bellidioides Decne.
  • Plantago benisnassenii Romo, Stübing & Peris
  • Plantago berroi Pilg.
  • Plantago bismarckii Niederl.
  • Plantago bradei Pilg.
  • Plantago brasiliensis Sims
  • Plantago brownii F.Dietr.
  • Plantago buchtienii Pilg.
  • Plantago cafra Decne.
  • Plantago campestris Hassemer
  • Plantago camtschatica Link – babka kamczacka
  • Plantago canescens Adams
  • Plantago caricina Decne.
  • Plantago carnosa Lam.
  • Plantago catharinea Decne.
  • Plantago cavaleriei H.Lév.
  • Plantago ciliata Desf.
  • Plantago cladarophylla B.G.Briggs, Carolin & Pulley
  • Plantago commersoniana Decne. & Barnéoud
  • Plantago cordata Lam.
  • Plantago cornuti Gouan – babka solniskowa
  • Plantago coronopus L. – babka pierzasta
  • Plantago corvensis Hassemer
  • Plantago crassifolia Forssk.
  • Plantago cretica L.
  • Plantago crypsoides Boiss.
  • Plantago cunninghamii Decne.
  • Plantago cylindrica Forssk.
  • Plantago cyrenaica E.A.Durand & Barratte
  • Plantago dardanae Rexhepi & D.Dimitrov
  • Plantago debilis R.Br.
  • Plantago densa (Pilg.) Rahn
  • Plantago depauperata Merr. & L.M.Perry
  • Plantago depressa Willd.
  • Plantago dielsiana Pilg.
  • Plantago drummondii Decne.
  • Plantago elongata Pursh
  • Plantago erecta E.Morris
  • Plantago eriopoda Torr.
  • Plantago euana Hürl.
  • Plantago euphratica Decne. ex Barnéoud
  • Plantago euryphylla B.G.Briggs, Carolin & Pulley
  • Plantago evacina Boiss.
  • Plantago exigua Murray
  • Plantago exilis Decne.
  • Plantago famarae Svent.
  • Plantago fengdouensis (Z.E.Chao & Yong Wang) Yong Wang & Z.Yu Li
  • Plantago fernandezia Bertero ex Barnéoud
  • Plantago firma Kunze ex Walp.
  • Plantago fischeri Engl.
  • Plantago floccosa Decne.
  • Plantago galapagensis Rahn
  • Plantago gaudichaudii Barnéoud
  • Plantago gentianoides Sm. – babka goryczkowa[14]
  • Plantago glabrata Hook.f.
  • Plantago glacialis B.G.Briggs, Carolin & Pulley
  • Plantago goudotiana Decne.
  • Plantago grandiflora Meyen
  • Plantago griffithii Decne.
  • Plantago guilleminiana Decne.
  • Plantago gunnii Hook.f.
  • Plantago hasskarlii Decne.
  • Plantago hatschbachiana Hassemer
  • Plantago hawaiensis (A.Gray) Pilg.
  • Plantago hedleyi Maiden
  • Plantago helleri Small
  • Plantago heterophylla Nutt.
  • Plantago himalaica Pilg.
  • Plantago hispida R.Br.
  • Plantago hispidula Ruiz & Pav.
  • Plantago hookeriana Fisch. & C.A.Mey.
  • Plantago humboldtiana Hassemer
  • Plantago incisa Hassk.
  • Plantago indica L. – babka piaskowa
  • Plantago johnstonii Pilg.
  • Plantago jujuyensis Rahn
  • Plantago jurtzevii (Tzvelev) Tzvelev
  • Plantago komarovii Pavlov
  • Plantago krascheninnikovii Serg.
  • Plantago lachnantha Bunge
  • Plantago lagocephala Bunge
  • Plantago lagopus L. – babka arktyczna
  • Plantago lamprophylla Pilg.
  • Plantago lanceolata L. – babka lancetowata
  • Plantago lanigera Hook.f.
  • Plantago laxiflora Decne.
  • Plantago leucophylla Decne.
  • Plantago libyca Bég. & A.Vacc.
  • Plantago limensis Pers.
  • Plantago linearis Kunth
  • Plantago litorea Phil.
  • Plantago loeflingii L.
  • Plantago longissima Decne.
  • Plantago lundborgii Sparre
  • Plantago macrocarpa Cham. & Schltdl.
  • Plantago maireana Hassemer
  • Plantago major L. – babka zwyczajna
  • Plantago malato-belizii Lawalrée
  • Plantago maris-mortui Eig
  • Plantago maritima L. – babka nadmorska
  • Plantago mauritanica Boiss. & Reut.
  • Plantago maxima Juss. ex Jacq.
  • Plantago media L. – babka średnia
  • Plantago minuta Pall.
  • Plantago × mixta Domin
  • Plantago mohnikei Miq.
  • Plantago monanthos d'Urv.
  • Plantago monosperma Pourr.
  • Plantago monticola Decne.
  • Plantago montisdicksonii P.Royen
  • Plantago moorei Rahn
  • Plantago muelleri Pilg.
  • Plantago multiscapa B.G.Briggs
  • Plantago myosuros Lam.
  • Plantago napiformis (Rahn) Hassemer
  • Plantago nebularis Hassemer
  • Plantago nivalis Boiss. – babka śnieżna
  • Plantago nivea Kunth
  • Plantago notata Lag.
  • Plantago novae-zelandiae L.B.Moore
  • Plantago nubicola (Decne.) Rahn
  • Plantago obconica Sykes
  • Plantago orbignyana Steinh. ex Decne.
  • Plantago orzuiensis Mohsenz., Nazeri & Mirtadz.
  • Plantago ovata Forssk. – babka jajowata
  • Plantago pachyneura Steud.
  • Plantago pachyphylla A.Gray
  • Plantago palmata Hook.f.
  • Plantago palustris L.R.Fraser & Vickery
  • Plantago papuana P.Royen
  • Plantago paradoxa Hook.f.
  • Plantago patagonica Jacq. – babka patagońska
  • Plantago peloritana Lojac.
  • Plantago penantha Griseb.
  • Plantago pentasperma Hemsl.
  • Plantago perssonii Pilg.
  • Plantago phaeostoma Boiss. & Heldr.
  • Plantago picta Colenso
  • Plantago pilgeriana Hassemer
  • Plantago podlechii Akhani
  • Plantago polita Craven
  • Plantago polysperma Kar. & Kir.
  • Plantago popovii Tzvelev
  • Plantago pretoana (Rahn) Hassemer
  • Plantago princeps Cham. & Schltdl.
  • Plantago psammophila Agnew & Chal.-Kabi
  • Plantago pusilla Nutt.
  • Plantago pyrophila Villarroel & J.R.I.Wood
  • Plantago rahniana Hassemer & R.Trevis.
  • Plantago rancaguae Steud.
  • Plantago raoulii Decne.
  • Plantago rapensis F.Br.
  • Plantago remota Lam.
  • Plantago reniformis Beck
  • Plantago rhizoxylon Emb.
  • Plantago rhodosperma Decne.
  • Plantago rigida Kunth
  • Plantago robusta Roxb.
  • Plantago rugelii Decne.
  • Plantago rupicola Pilg.
  • Plantago sabulosa Danin & Raus
  • Plantago salsa Pall.
  • Plantago schwarzenbergiana Schur
  • Plantago sempervirens Crantz – babka wieczniezielona
  • Plantago sempervivoides Dusén
  • Plantago sericea Ruiz & Pav.
  • Plantago serraria L.
  • Plantago sharifii Rech.f. & Esfand.
  • Plantago sinaica (Barnéoud) Decne.
  • Plantago sparsiflora Michx.
  • Plantago spathulata Hook.f.
  • Plantago squarrosa Murray
  • Plantago stauntonii Reichardt
  • Plantago stenophylla Merr. & L.M.Perry
  • Plantago stocksii Boiss. ex Decne.
  • Plantago stricta Schousb.
  • Plantago strictissima L. – babka wężowa
  • Plantago subnuda Pilg.
  • Plantago subspathulata Pilg.
  • Plantago subulata L. – babka szydlasta
  • Plantago tacnensis Pilg.
  • Plantago tanalensis Baker
  • Plantago tandilensis (Pilg.) Rahn
  • Plantago tasmanica Hook.f.
  • Plantago tatarica Decne.
  • Plantago tehuelcha Speg.
  • Plantago tenuiflora Waldst. & Kit.
  • Plantago tenuipala (Rahn) Rahn
  • Plantago tolucensis Pilg.
  • Plantago tomentosa Lam.
  • Plantago triandra Berggr.
  • Plantago trichophora Merr. & L.M.Perry
  • Plantago trinitatis Rahn
  • Plantago truncata Cham. & Schltdl.
  • Plantago tubulosa Decne.
  • Plantago tunetana Murb.
  • Plantago turficola Rahn
  • Plantago turrifera B.G.Briggs, Carolin & Pulley
  • Plantago tweedyi A.Gray
  • Plantago udicola Meudt & Garn.-Jones
  • Plantago unibracteata Rahn
  • Plantago urvillei Opiz
  • Plantago varia R.Br.
  • Plantago veadeirensis Hassemer
  • Plantago ventanensis Pilg.
  • Plantago venturii Pilg.
  • Plantago virginica L.
  • Plantago webbii Barnéoud
  • Plantago weddelliana Decne.
  • Plantago weldenii Rchb.
  • Plantago wrightiana Decne.
  • Plantago zoellneriana Hassemer
Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads