Chadwick Boseman

Chadwick Aaron „Chad” Boseman (ur. 29 listopada 1976 w Anderson^[1], zm. 28 sierpnia 2020 w Los Angeles^[2]) – amerykański aktor i scenarzysta. Wystąpił w roli Jackiego Robinsona w biograficznym filmie sportowym Briana Helgelanda 42 – Prawdziwa historia amerykańskiej legendy (2013), Jamesa Browna w dramacie muzycznym Tate’a Taylora Get on Up: Historia Jamesa Browna (2014) i Thurgooda Marshalla w dramacie sądowym Marshall (2017). Grał także superbohatera Czarną Panterę w filmach Filmowego Uniwersum Marvela: Czarna Pantera (2018), za który otrzymał NAACP Image Awards i Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych^[3], Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016), Avengers: Wojna bez granic (2018) i Avengers: Koniec gry (2019).

Chadwick Boseman

Chadwick Boseman (2017)
Imię i nazwisko	Chadwick Aaron Boseman
Data i miejsce urodzenia	29 listopada 1976 Anderson
Data i miejsce śmierci	28 sierpnia 2020 Los Angeles
Zawód	aktor, scenarzysta
Współmałżonek	Taylor Simone Ledward
Lata aktywności	2003–2020

Chadwick Boseman i Danai Gurira (2016)

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Anderson w Karolinie Południowej jako syn Carolyn z domu Mattress, pielęgniarki, i Leroya Bosemana, pracownika fabryki^[1]. Jego przodkowie pochodzili z ludu Limba zamieszkującego obszar Sierra Leone^[4]. Jako dziecko był sportowcem; był związany z Little League Baseball, jednak głównie grał w koszykówkę^[5]. W 1995 ukończył T.L. Hanna High School^[6]. W 2000 otrzymał dyplom ukończenia wydziału reżyserii na Howard University w Waszyngtonie^[7], następnie kształcił się w British American Drama Academy^[8]. Przez kilka lat pracował jako instruktor aktorstwa w Schomburg Center for Research in Black Culture^[9].

Kariera

Występował na scenie w przedstawieniach takich jak Pełnia życia Williama Nicholsona, Romeo i Julia, Bootleg Blues, Zooman i Willy’s Cut and Shine^[10]. W 2002 zdobył nagrodę AUDELCO (Audience Development Committee) za rolę nastoletniego E.J. w sztuce Rona Milnera Urban Transitions: Loose Blossoms o problemach afroamerykańskiej rodziny skuszonej perspektywą szybkiego zarobku^[10]. Pracował także w ramach Hip Hop Theatre Festival, napisał scenariusze spektakli teatralnych – Hieroglyphic Graffiti, Deep Azure i Rhyme Deferred^[10]. Ponadto wyreżyserował szereg produkcji teatralnych na off-Broadwayu, a także film krótkometrażowy Blood Over a Broken Pawn (2008)^[10]. Za przedstawienie Deep Azure wystawione w Congo Square Theatre Company w Chicago był nominowany do nagrody Joseph Jefferson Award^[11].

W 2003 po raz pierwszy trafił przed kamery telewizyjne jako David Wafer w jednym z odcinków serialu NBC Brygada ratunkowa^[12] zatytułowanym In Lieu of Johnson, a także otrzymał rolę Reggiego Portera w operze mydlanej ABC Wszystkie moje dzieci. W serialu ABC Family Lincoln Heights (2008–2009) występował jako Nathaniel „Nate” Ray. W dramacie sportowym Ekspres – bohater futbolu (2008) z Robem Brownem i Dennisem Quaidem zagrał postać Floyda Little’a, byłego zawodnika futbolu amerykańskiego.

Chadwick Boseman na premierze filmu Bogowie Egiptu w Nowym Jorku (2016)

W trzynastoodcinkowej produkcji NBC Persons Unknown (2010) wcielił się w sierżanta Grahama McNaira^[13]. W dreszczowcu sensacyjnym The Kill Hole (2012) u boku Billy’ego Zane’a wystąpił w roli porucznika Samuela Drake’a, nawiedzonego weterana wojny w Iraku, pracującego na nocnej zmianie jako taksówkarz w Portland. W biograficznym filmie sportowym Briana Helgelanda 42 – Prawdziwa historia amerykańskiej legendy (2013) z udziałem Harrisona Forda zagrał Jackiego Robinsona, pierwszego czarnoskórego baseballistę, który występował w MLB. W dramacie sportowym Ivana Reitmana Ostatni gwizdek (2014) z Kevinem Costnerem i Jennifer Garner wystąpił jako Vontae Mack, czołowy kandydat w nadchodzącej klasie draftu National Football League, który wcześniej grał jako linebacker na Uniwersytecie Stanu Ohio. W biograficznym dramacie muzycznym Tate’a Taylora Get on Up: Historia Jamesa Browna (2014), wyprodukowanym m.in. przez Micka Jaggera, wcielił się w Jamesa Browna.

W 2014 wytwórnia filmowa Marvel Studios zakontraktowała go do roli Czarnej Pantery^[4] w filmach Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016), Czarna Pantera (2018), Avengers: Wojna bez granic (2018) i Avengers: Koniec gry (2019).

W 2021 za rolę w filmie Ma Rainey: Matka bluesa pośmiertnie wyróżniony Złotym Globem dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym^[14], a także nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego^[15]. Rola ta przyniosła mu także nagrody dla najlepszego aktora przyznawane przez amerykańskie stowarzyszenia krytyków filmowych^[16][17][18].

Życie prywatne

W 2019 zaręczył się z piosenkarką Taylor Simone Ledward, z którą później zawarł związek małżeński^[19]. Zmarł 28 sierpnia 2020 w Los Angeles w wieku 43 lat. Przyczyną śmierci był nowotwór okrężnicy, z którym zmagał się od 2016^[20].

Filmografia

Jako aktor

Filmy
Rok	Tytuł oryginalny	Tytuł polski	Rola	Uwagi	Źródła
2008	The Express: The Ernie Davis Story	Ekspres – bohater futbolu	Floyd Little	debiut kinowy	[21][22]
2012	The Kill Hole	–	porucznik Samuel Drake		[21][23][24]
2013	42	42 – Prawdziwa historia amerykańskiej legendy	Jackie Robinson		[21][22][23]
2014	Draft Day	Ostatni gwizdek	Vontae Mack		[21][23][25]
	Get On Up	Get on Up: Historia Jamesa Browna	James Brown		[21][22][23]
2016	Gods of Egypt	Bogowie Egiptu	Thoth		[21][22][23][26]
	Captain America: Civil War	Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów	T’Challa / Czarna Pantera		[21][23][27]
	Message from the King	–	Jacob King	także producent wykonawczy	[21][23][28]
2017	Marshall	–	Thurgood Marshall	także koproducent	[21][23][29]
2018	Black Panther	Czarna Pantera	T’Challa / Czarna Pantera		[21][23][30][31]
	Avengers: Infinity War	Avengers: Wojna bez granic			[21][23][32]
2019	Avengers: Endgame	Avengers: Koniec gry			[21][23][33]
	21 Bridges	21 mostów	Andre Davis	także producent	[21][23][34]
2020	Da 5 Bloods	Pięciu braci	Norman Earl „Stormin’ Norm” Holloway		[21][23][35]
	Ma Rainey’s Black Bottom	Ma Rainey: Matka bluesa	Levee Green	film wydany po śmierci aktora	[21][23][36]
2022	Black Panther: Wakanda Forever	Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu	T’Challa / Czarna Pantera	materiały archiwalne; film wydany po śmierci aktora, dedykowany jego pamięci	[21][23][37]

Produkcje telewizyjne
Rok	Tytuł oryginalny	Tytuł polski	Rola	Uwagi	Źródła
2003	All My Children	Wszystkie moje dzieci	Reggie Porter		[21][38]
	Third Watch	Brygada ratunkowa	David Wafer	odcinek: „In Lieu of Johnson”	[21][39]
2004	Law & Order	Prawo i porządek	Foster Keyes	odcinek: „Can I Get a Witness?”	[21][23][39]
2006	CSI: NY	CSI: Kryminalne zagadki Nowego Jorku	Rondo	odcinek: „Heroes”	[21][23][40]
2008	ER	Ostry dyżur	Derek Taylor	odcinek: „Oh, Brother”	[21][39]
	Cold Case	Dowody zbrodni	Dexter Collins	odcinek: „Street Money”	[21][23][39]
2008–2009	Lincoln Heights	–	Nathaniel „Nate” Ray	9 odcinków	[21][23][41]
2009	Lie to Me	Magia kłamstwa	Cabe McNeil	odcinek: „Truth or Consequences”	[21][23][42]
2010	Persons Unknown	–	sierżant Graham McNair	rola główna, 13 odcinków	[21][23][40]
	The Glades	Zbrodnie Palm Glade	Michael Richmond	odcinek: „Honey”	[21][43]
2011	Castle	–	Chuck Russell	odcinek: „Poof, You’re Dead”	[21][23][40]
	Detroit 1-8-7	–	Tommy Westin	odcinek: „Beaten/Cover Letter”	[21][23][44]
	Justified	Justified: Bez przebaczenia	Ralph Beeman	odcinek: „For Blood or Money”	[21][23][40]
	Fringe	Fringe: Na granicy światów	Mark Little / Cameron James	odcinek: „Subject 9”	[21][45]
2018	Saturday Night Live	–	(w roli samego siebie) (gospodarz)	odcinek: „Chadwick Boseman/Cardi B”	[21][23][46]
2021	What If...?	A gdyby…?	Star Lord T’Challa / T’Challa / Czarna Pantera (głos)	4 odcinki, wydane po śmierci aktora	[21][47][48][49]

Jako reżyser

Filmy
Rok	Tytuł oryginalny	Tytuł polski	Uwagi	Źródła
2008	Blood Over a Broken Pawn	–	film krótkometrażowy	[21]
2013	Heaven	–	film krótkometrażowy	[21][50]