Figowiec pagodowy

Figowiec pagodowy (Ficus religiosa) – gatunek roślin z rodziny morwowatych (Moraceae). Pochodzi z tropikalnych obszarów Azji (Bangladesz, Indie, Nepal, Pakistan, Indochiny)^[4].

Figowiec pagodowy

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	morwowate
Rodzaj	figowiec
Gatunek	figowiec pagodowy
Nazwa systematyczna
Ficus religiosa L. Sp. pl. 2:1059. 1753
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski

Młode liście są czerwonobrązowe

Morfologia

Jest szybko rosnącym drzewem z korzeniami powietrznymi, może osiągnąć wysokość do 30 metrów. W porównaniu do innych gatunków figowca ma bardzo miękkie liście. Podobne są kształtem do liści topoli. Uprawiany jako roślina doniczkowa figowiec pagodowy jest wyjątkowo podatny na zarażenie przędziorkiem owocowcem. Pochodzi z Półwyspu Indyjskiego i Sri Lanki.

Znaczenie w hinduizmie

• W hinduizmie to drzewo jest symbolem wiedzy duchowej, wszechświata i trimurti^[5]: korzeniom patronuje Brahma, pniowi Wisznu a gałęziom i liściom Śiwa^[6].
• Literatura wedyjska uznaje to drzewo jako jadźńawrykszas, czyli za jeden z jedenastu gatunków drzew indyjskich, odpowiednich do wyrobu przyrządów stosowanych w trakcie ceremonii ogniowych jadźńa^[7].
• Drzewo arasu (pipal) powiązane jest też z kultem Narajana, Dźanardany i pitrów^[8]. Drzewa te są obiektami kultu i intencjonalnych okrążeń zwanych w hinduizmie aswattanarajanapradakszina przez pragnących potomstwa hindusów^[9].
• Na trasie religijnej pielgrzymki hinduistycznej pańćakrośi wokół Varanasi, stare drzewo Ficus religiosa o znaczeniu kultowym znajduje się w obrębie murów świątyni Bhimaćandi Dewi w miejscowości Bhimachandi. Jest poświęcone bogowi Śiwie^[10].
• Drzewo Ficus religiosa jest siedzibą bogini o imieniu Dasamata. W dni jej świąt kobiety miejskie, wiejskie jak i pochodzenia plemiennego gromadzą się przy takich drzewach, by odprawiać kolejno ceremonie pudźi^[11]. Celem jest zapewnienie pomyślności mężowi i braciom a w dalszej kolejności całej rodzinie^[12].

Znaczenie w buddyzmie

• Przedstawicielem tego gatunku jest święte drzewo buddyzmu: Drzewo Bodhi, pod którym Budda miał osiągnąć oświecenie.
• Nagardżuna tantryk, mistrz buddyzmu Diamentowej Drogi żyjący w VIII w n.e., wielbiąc przez 12 lat jakszini zamieszkującą drzewo figowca, zyskał objawienie wiedzy o alchemii i nieśmiertelności^[13].