Kokorycz pełna

Kokorycz pełna (Corydalis solida) – gatunek roślin z rodziny makowatych z podrodziny dymnicowych. Występuje w stanie dzikim na większości obszaru Europy, w Algierii i zachodniej Azji sięgając na wschodzie do zachodniej Syberii i Kazachstanu^[3][4]. W Polsce częsta, na wschodzie zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich, na zachodzie rzadko, na północnym zachodzie tylko jako roślina uprawiana i dziczejąca^[5].

Kokorycz pełna

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	makowate
Rodzaj	kokorycz
Gatunek	kokorycz pełna
Nazwa systematyczna
Corydalis solida (L.) Clairv. Man. herbor. Suisse 371. 1811
Synonimy
Corydalis bulbosa (L.) DC. Fumaria bulbosa L.. Fumaria bulbosa var. solida L.[3]

Pokrój w czasie kwitnienia

Morfologia

Łodyga

Delikatna, nieowłosiona, o wysokości do 20 cm, dołem pokryta łuskowatymi liśćmi.

Bulwa

Roślina posiada niedużą, kulistą, pełną bulwę. Korzystając z nagromadzonych w niej w poprzednim roku substancji zapasowych rozwija kwiaty bardzo wczesną wiosną, jeszcze przed rozwinięciem liści przez drzewa.

Liście

U dołu przeważnie z jednym listkiem i dwoma podwójnie trójdzielnymi liśćmi. Przysadki o innym kształcie niż liście – palczastowrębne lub palczastosieczne, a czasami niepodzielone.

Kwiaty

Ciemnoczerwone, rzadziej białe lub fioletowe do 2,5 cm długości, z długą, prawie prostą ostrogą. Kwiaty o długości 15–25 mm tworzą szczytowe, dość luźne grono. Wyrastają na szypułkach nieco tylko krótszych od przysadek. Dwie działki kielicha odpadają bardzo wcześnie, tak, że kielicha przeważnie brak. Korona składa się z 4 płatków, które zrośnięte są nasadami. Górny płatek tworzy ostrogę, w której wytwarzany jest nektar. Dwa środkowe płatki tworzą hełm, którego zadaniem jest ochrona wewnętrznych części kwiatu.

Owoc

Pękająca dwoma podłużnymi szwami torebka, wyrastająca na trzonku o długości 10–14 mm. Czarnej barwy nasiona o średnicy ok. 2 mm zawierają elajosom.

Gatunki podobne

Kokorycz pusta. Najłatwiej rozróżnić po przysadkach (kokorycz pusta ma niepodzielone) lub bulwach (ma puste). Podzielone przysadki ma także kokorycz drobna, ale kwiaty osadzone ma na krótkich szypułkach osiągających do ok. 2 mm długości, w czasie owocowania wydłużających się co najwyżej do 5 mm. Gatunek ten różni się także kwiatostanami składającymi się z mniej licznych kwiatów (do 6, rzadko do 9) oraz ostrogą prostą, a nie zakrzywioną^[6].

• 
  Pokrój
• 
  Przecięta bulwa
• 
  Kwiatostan kokoryczy pełnej
• 
  Kwiatostany kokoryczy pełnej (po lewej) i pustej (po prawej)
• 
  Owoce

Biologia i ekologia

Bylina, geofit^[6]. Kwitnie od marca do maja^[7]. Roślina posiada podwójne zabezpieczenie przed samozapyleniem; kwiaty są przedprątne, a ponadto jest wybitnie samopłonna – własny pyłek nie kiełkuje na tej samej roślinie. Zapylenia dokonują owady. Trzmiele często przegryzają ostrogę, by dostać się do nektaru omijając wąską gardziel kwiatu^[7]. Nasiona rozsiewane są przez mrówki^[7].

Rośnie w lasach liściastych i zaroślach. Preferuje gleby gliniaste ubogie w wapń^[7]. W górach występuje po regiel dolny.

W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia^[8].

Zmienność

Tworzy mieszańce z kokoryczą wątłą^[6].