Moczarka

Moczarka (Elodea Michx.) – rodzaj roślin słodkowodnych należących do rodziny żabiściekowatych (Hydrocharitaceae). Wyróżnia się 5 gatunków^[3], spośród których typowym jest moczarka kanadyjska (Elodea canadensis Michx.)^[4]. Moczarki pochodzą z Ameryki Północnej i Południowej, jednak jako rośliny inwazyjne rozprzestrzeniły się w Europie, Azji i Australii. W Polsce występują dwa gatunki – moczarka kanadyjska E. canadensis i delikatna E. nuttallii^[5][6].

Moczarka

Moczarka kanadyjska
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	żabiściekowate
Rodzaj	moczarka
Nazwa systematyczna
Elodea Michx. Fl. Bor.-Amer. 1: 20. 19 Mar 1803

Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny akwariowe. Masowo występujące rośliny bywają także wykorzystywane jako zielony nawóz^[7].

Mianem „moczarki” określa się zwyczajowo w Polsce także przedstawicieli rodzaju moczarnica Egeria (moczarnica argentyńska Egeria densa nazywana jest „moczarką argentyńską”)^[8].

Morfologia

Rośliny zwykle ulistnione okółkowo. Liście w węzłach zazwyczaj z dwoma małymi, całobrzegimi łuskami. Moczarki są dwupienne (np. moczarka kanadyjska w Polsce reprezentowana jest wyłącznie przez osobniki żeńskie) lub wykształcają kwiaty obupłciowe. Kwiaty wyrastają na długich szypułkach, sięgając powierzchni wody. U niektórych gatunków dodatkowo wydłuża się rurkowato także sam kwiat i szyjka słupka (np. u Elodea bifoliata do 50 cm)^[7].

Spokrewnione rodzaje roślin bywają bardzo podobne, np. z występujących lub uprawianych w Europie Środkowej mylić się z moczarkami mogą przedstawiciele rodzaju moczarnica Egeria i przesiąkra (Hydrilla).

Nazewnictwo i systematyka

Homonimy taksonomiczne^[4]

Elodea L. C. Richard, Elodea J. Saint-Hilaire

Synonimy taksonomiczne^[4]

Philotria Rafinesque, Udora Nuttall

Systematyka według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jeden z 7 rodzajów wyróżnianych w obrębie podrodziny Anacharidoideae wchodzącej w skład rodziny żabiściekowatych (Hydrocharitaceae), która należy z kolei do rzędu żabieńcowców (Alismatales)^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa żabieńcowe (Alismatidae Takht.), nadrząd Alismatanae Takht., rząd żabiściekowce (Hydrocharitales Dumort.), podrząd Alismatineae Engl., rodzina żabiściekowate (Hydrocharitaceae Juss.), rodzaj moczarka (Elodea Michx.)^[9].

Wykaz gatunków^[10]

• Elodea callitrichides (Rich.) Caspary (syn. Elodea ernstiae H. St. John) – moczarka rzęślowata
• Elodea bifoliata H. St. John (syn. Elodea longivaginata H. St. John)
• Elodea canadensis Michx. – moczarka kanadyjska
• Elodea granatensis Humb. & Bonpl.
• Elodea nuttallii (Planch.) St. John – moczarka delikatna
• Elodea potamogeton (Bertero) Espinosa