Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Poziewnik
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Poziewnik (Galeopsis L.) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 10 gatunków[3][5]. Rośliny te występują w strefie umiarkowanej Eurazji – w niemal całej Europie, bez jej południowych i północnych krańców, oraz w środkowej, północnej i wschodniej Azji po Japonię na wschodzie i Himalaje na południu[3]. Centrum zróżnicowania stanowi Europa, w której rośnie 9 gatunków[6]. W Polsce występują cztery gatunki rodzime: poziewnik dwudzielny G. bifida, miękkowłosy G. pubescens, pstry G. speciosa i szorstki G. tetrahit, dwa są introdukowane i zadomowione (poziewnik wąskolistny G. angustifolia i polny G. ladanum), a jeden przejściowo dziczejący (poziewnik piaskowy G. segetum)[7], aczkolwiek ostatni bywa też uznawany za lokalnie już zadomowionego[8].
Poziewnik szorstki był pierwszym allotetraploidem, którego udało się uzyskać eksperymentalnie w wyniku krzyżowania poziewnika pstrego i miękkowłosego[6].
Remove ads
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny roczne[9][5], o pędach prosto wzniesionych lub podnoszących się, rozłożyście się rozgałęziających[5], nagich, miękko lub szorstko owłosionych, czasem gruczołowatych, zgrubiałych lub nie w węzłach[9].
- Liście
- Naprzeciwległe, ogonkowe, o blaszce jajowatej lub lancetowatej, ząbkowanej, rzadko całobrzegiej[9].
- Kwiaty
- Siedzące, zebrane w okółkach w liczbie od 6 do wielu. Okółki gęsto stłoczone na szczycie pędu lub luźno wzdłuż niego rozmieszczone (zwłaszcza w dolnej części kwiatostanu). Przysadki są drobne – równowąskie do lancetowatych. Kielich rurkowaty do dzwonkowatego, z 5 ząbkami na szczycie i 5 lub 10 wiązkami przewodzącymi[5]. Ząbki zwykle szydlaste, podobnej długości, tworzą słabo zaznaczone dwie wargi[9]. Korona lejkowata, zakończona dwiema wargami, bez pierścienia włosków wewnątrz. Górna warga jajowata, hełmiasto wysklepiona, na brzegu drobno ząbkowana lub całobrzega, owłosiona od zewnątrz. Dolna warga tworzona jest z trzech łatek, z których środkowa jest najszersza, u nasady z dwoma rożkowatymi wyrostkami. Cztery pręciki ułożone w linii pod wargą górną, przy czym środkowe są krótsze od brzeżnych. Pylniki pękają poprzecznie[5][9]. Szyjka słupka z rozwidlonym i szydlastym znamieniem o ramionach podobnej długości[5].
- Owoce
- Czterodzielne rozłupnie, rozpadające się na cztery gładkie[5], trójgraniaste, na szczycie zaokrąglone rozłupki[9].
Remove ads
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), a w jej obrębie z podrodziny Lamioideae[10].
- Wykaz gatunków[3]
- Galeopsis × acuminata Rchb.
- Galeopsis angustifolia Ehrh. ex Hoffm. – poziewnik wąskolistny
- Galeopsis bifida Boenn. – poziewnik dwudzielny
- Galeopsis × carinthiaca Porsch ex Fiori
- Galeopsis × haussknechtii Ludw.
- Galeopsis ladanum L. – poziewnik polny
- Galeopsis × ludwigii Hausskn.
- Galeopsis nana Otsch.
- Galeopsis × polychroma Beck
- Galeopsis pubescens Besser – poziewnik miękkowłosy
- Galeopsis pyrenaica Bartl.
- Galeopsis reuteri Rchb.f.
- Galeopsis segetum Neck. – poziewnik piaskowy
- Galeopsis speciosa Mill. – poziewnik pstry
- Galeopsis × sulfurea Druce
- Galeopsis tetrahit L. – poziewnik szorstki
Remove ads
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads