Sorgo

Sorgo (Sorghum Moench) – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych. Obejmuje 18^[4]–20^[5] gatunków. Szczególnie dużo problemów taksonomicznych przysparza Sorghum bicolor, którego odmiany i podgatunki były powodem opisywania licznych, odrębnych gatunków^[5]. Rośliny tego rodzaju występują w strefie klimatów ciepłych i gorących Starego Świata (tylko jeden endemiczny gatunek rośnie w Meksyku)^[6], stanowiąc jedną z najważniejszych roślin zbożowych tych regionów świata. Poza Afryką różne gatunki i odmiany uprawiane są także w Indiach i Chinach. Sorgo zajmuje piąte miejsce na świecie pod względem obszaru upraw. Rośliny tego gatunku cechują się dużą odpornością na wysokie temperatury i susze. Wartość odżywcza sorgo jest porównywalna z kukurydzą^[7]. Ziarno cechuje się wysoką wartością odżywczą i może być wykorzystywane zarówno w celach konsumpcyjnych, jak i jako pasza^[8]. W Polsce uprawiane i przejściowo dziczejące są dwa gatunki – sorgo alepskie S. halepense i sorgo dwubarwne S. bicolor^[9].

Sorgo

Sorgo dwubarwne
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	sorgo
Nazwa systematyczna
Sorghum Moench Meth. 207. 4 Mai 1794
Typ nomenklatoryczny
Sorghum bicolor (L.) Moench[3]
Synonimy
Blumenbachia Koeler Vacoparis Spangler[4]

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny wiechlinowatych (Poaceae) z rzędu wiechlinowców (Poales)^[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny Panicoideae, plemienia Andropogoneae^[10].

Wykaz gatunków^[4]

• Sorghum amplum Lazarides
• Sorghum arundinaceum (Desv.) Stapf
• Sorghum bicolor (L.) Moench – sorgo dwubarwne
• Sorghum brachypodum Lazarides
• Sorghum bulbosum Lazarides
• Sorghum burmahicum Raizada
• Sorghum controversum (Steud.) Snowden
• Sorghum × drummondii (Nees ex Steud.) Millsp. & Chase
• Sorghum ecarinatum Lazarides
• Sorghum exstans Lazarides
• Sorghum grande Lazarides
• Sorghum halepense (L.) Pers. – sorgo alepskie
• Sorghum interjectum Lazarides
• Sorghum laxiflorum F.M.Bailey
• Sorghum macrospermum E.D.Garber
• Sorghum matarankense E.D.Garber & Snyder
• Sorghum nitidum (Vahl) Pers.
• Sorghum propinquum (Kunth) Hitchc.
• Sorghum virgatum (Hack.) Stapf

Zastosowanie

Największymi producentami sorgo są: USA, Nigeria, Meksyk, Indie i Chiny.

• Niektóre gatunki są bardzo wartościowymi roślinami żywieniowymi, ponieważ zawierają do 13% białka oraz witaminy z grupy B.
• Liście wykorzystuje się jako paszę dla bydła, a ziarno przerabia na kaszę i mąkę, z której robi się placki.
• Z sorgo wykonuje się napój alkoholowy podobny do piwa albo wódki (rozmaite odmiany): gaoliang.
• Sorgo dostarcza także materiału do wyrobu mioteł i szczotek (tzw. szczotek ryżowych), źdźbła służą jako opał, materiał budowlany i do stawiania płotów^[11].

Uprawa w Polsce

Sorgo zyskuje zainteresowanie w Polsce ze względu na zmianę warunków klimatycznych, które coraz bardziej sprzyjają uprawie sorgo niż kukurydzy^[12]. Okresowe susze, podatność kukurydzy na stonkę kukurydzianą, choroby grzybowe oraz uprawa na niewłaściwych glebach przekonują rolników do zmiany upraw^[13].