Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Wieczornik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wieczornik
Remove ads

Wieczornik (Hesperis L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 25[5][6][7]–50[8][9][4] gatunków roślin pochodzących z basenu Morza Śródziemnego oraz terenów Azji o umiarkowanym klimacie[8]. Rośliny te rosną w lasach, na terenach skalistych, także na siedliskach ruderalnych. Wieczornik damski jest popularną rośliną ozdobną sadzoną w ogrodach[5].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Thumb
Kwiaty wieczornika damskiego
Thumb
Wieczornik żałobny
Thumb
Hesperis theophrasti
Remove ads

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj najbardziej zróżnicowany w południowo-wschodniej Europie (tu rośnie 14 gatunków[5]), w centralnej i południowo-zachodniej Azji[7], obecny także w północnej Afryce[6]. Jeden gatunek (wieczornik damski Hesperis matronalis) jest rośliną inwazyjną rozprzestrzenioną w Ameryce Północnej, w Argentynie i Chile w Ameryce Południowej[6] i Azji wschodniej[7].

W Polsce rosną dwa gatunki rodzime i dwa obce, przejściowo dziczejące[10].

Gatunki flory Polski

Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej[10], druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)[4]

  • wieczornik damski Hesperis matronalis L.
  • wieczornik śnieżny Hesperis nivea Baumg.Hesperis matronalis subsp. nivea (Baumg.) E.P.Perrier
  • wieczornik leśny Hesperis sylvestris Crantzefemerofit
  • wieczornik żałobny Hesperis tristis L. – efemerofit
Remove ads

Morfologia

Pokrój
Rośliny dwuletnie i byliny osiągające do 0,9 m wysokości. U różnych gatunków pędy w różnym stopniu owłosione[5]. U gatunków owłosionych włoski rozwidlone, często zmieszane z jednokomórkowymi gruczołkami. Pęd prosto wzniesione, zwykle nierozgałęziony, rzadziej rozgałęziający się[6][7].
Liście
Łodygowe i odziomkowe podobne do siebie, ogonkowe[7], zwykle zwężone u nasady[5]. Blaszka całobrzega lub ząbkowana, czasem pierzasto wcinana[6][7].
Kwiaty
Zebrane w groniasty, wydłużający się podczas owocowania kwiatostan. Działki kielicha cztery, wewnętrzna para woreczkowato rozszerzona. Płatki korony także cztery, białe, różowe lub w odcieniach czerwieni, żółte lub pomarańczowe[5][7]. Płatki w górnej części zaokrąglone, w dolnej wyciągnięte w paznokieć, znacznie dłuższe od działek kielicha. Pręcików 6, z czego dwa dłuższe. Pylniki podługowate do równowąskich, na szczycie tępe. U nasady pręcików dwa miodniki. Słupek krótki, ze znamieniem stożkowatym, rozwidlonym[6][7].
Owoce
Silnie wydłużone, wielonasienne łuszczyny[5] czterokanciaste lub zaokrąglone na przekroju[6][7].
Remove ads

Biologia

Rośliny obcopylne, zapylane przez owady, zwłaszcza motyle[5].

Systematyka

Podsumowanie
Perspektywa
Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales)[2][11]. W obrębie rodziny należy do plemienia Hesperideae[12].

Wykaz gatunków[9]
  • Hesperis anatolica A.Duran
  • Hesperis armena Boiss.
  • Hesperis balansae E.Fourn.
  • Hesperis bicuspidata (Willd.) Poir.
  • Hesperis blakelockii F.Dvořák
  • Hesperis boissieriana Bornm.
  • Hesperis borbasii F.Dvořák
  • Hesperis bottae E.Fourn.
  • Hesperis breviscapa Boiss.
  • Hesperis buschiana Tzvelev
  • Hesperis cilicica (Siehe ex Bornm.) A.Duran
  • Hesperis ciscaucasica F.Dvořák & V.I.Dorof.
  • Hesperis dinarica Beck
  • Hesperis dvorakii D.A.German
  • Hesperis hamzaoglui A.Duran
  • Hesperis hedgei P.H.Davis & Kit Tan
  • Hesperis hirsutissima (N.Busch) Tzvelev
  • Hesperis hyrcana Bornm. & Gauba
  • Hesperis inodora L.
  • Hesperis isatidea (Boiss.) D.A.German & Al-Shehbaz
  • Hesperis kitiana P.H.Davis
  • Hesperis kotschyi Boiss.
  • Hesperis kuerschneri Parolly & Kit Tan
  • Hesperis kurdica F.Dvořák & Hadač
  • Hesperis laciniata All.
  • Hesperis luristanica F.Dvořák
  • Hesperis matronalis L.wieczornik damski
  • Hesperis microcalyx E.Fourn.
  • Hesperis multicaulis Boiss.
  • Hesperis nivalis Boiss. & Hausskn.
  • Hesperis novakii F.Dvořák
  • Hesperis odorata F.Dvořák
  • Hesperis ozcelikii A.Duran
  • Hesperis pendula DC.
  • Hesperis persica Boiss.
  • Hesperis pisidica Hub.-Mor.
  • Hesperis podocarpa Boiss.
  • Hesperis sibirica L.
  • Hesperis slovaca (F.Dvořák) F.Dvořák
  • Hesperis steveniana DC.
  • Hesperis straussii Bornm.
  • Hesperis sylvestris Crantzwieczornik leśny
  • Hesperis syriaca (DC.) F.Dvořák
  • Hesperis theophrasti Borbás
  • Hesperis thyrsoidea Boiss.
  • Hesperis tosyaensis A.Duran
  • Hesperis tristis L.wieczornik żałobny
  • Hesperis turkmendaghensis A.Duran & Ocak
Remove ads

Zastosowanie

Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne.

Przypisy

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads