1714.

Godina 1714 (MDCCXIV) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u četvrtak po 11 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

Ovo je članak o godini 1714.

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija:	1680-e  1690-e  1700-e  – 1710-e –  1720-e  1730-e  1740-e
Godine:	1711 1712 1713 – 1714 – 1715 1716 1717

Evropa 1714.

1714.. po kalendarima

Gregorijanski	1714.. (MDCCXIV)
Ab urbe condita	2467.
Islamski	1125–1126.
Iranski	1092–1093.
Hebrejski	5474–5475.
Bizantski	7222–7223.
Koptski	1430–1431.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1769–1770.
• Shaka Samvat	1636–1637.
• Kali Yuga	4815–4816.
Kineski
• Kontinualno	4350–4351.
• 60 godina	Yang Drvo Konj (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11714.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Događaji

• januar - Pećki patrijarh Mojsije Rajović je posetio Sarajevo - "nevoljno" je primljen^[1]. Melentije Milenković je novi mitropolit dabrobosanski (do 1740/41).
  • Patrijarh je ove godine bio u srpskim naseljima oko Knina, molio je za pomoć od karlovačke mitropolije za otkup patrijaršijske zemlje koju su zauzeli Albanci.^[2]
• 2. 3. - Veliki severni rat: bitka kod Storkyra je velika ruska pobeda nakon koje okupiraju Finsku (period poznat kao Veći gnev).
• 7. 3. - Rastattski ugovor je mir između Francuske i Austrije nakon Rata za špansko nasleđe: Austrija dobija španske posede Napulj, Milano i Sardiniju, kao i južnu Nizozemsku, a od Francuske Freiburg itd.
• april - Vlaški knez Constantin Brâncoveanu svrgnut od Turaka, a postavljen Ștefan Cantacuzino (do 1716); Brâncoveanu će u avgustu biti pogubljen sa četvoricom sinova u Carigradu.
• april - Patrijarh Mojsije Rajović u poseti Dalmaciji; prošao kroz Sarajevo^[3], iz Hercegovine šalje pismo na Cetinje kojim osuđuje hajdučke napade na Boku, Dubrovnik i Hercegovinu^[4].
• 8. 6. - Sofija Hanoverska, naslednica britanske kraljice Ane, umire u 84. godini.
• jul - Britanski parlament nudi Nagradu za longitudu onome ko bi pronašao način za precizno određivanje geografske dužine.
• leto - Patrijarh Mojsije Rajović odlučio od crkve sarajevsku opštinu i mitropolita - nije dobio zahtevani novac (Pećka patrijarhija je pritisnuta od albanskih paša i begova). Odnosi popravljeni 1720, u međuvremenu su i Turci globili srpsku crkvu.
• 7. 8. - Veliki severni rat: Bitka kod Ganguta je prva značajna pobeda ruske mornarice nad Šveđanima, na ruskoj strani se istakao Matija Zmajević.
• 12. 8. (1. 8. po j.k.) - Umrla britanska kraljica Anne. Hanoverski knez Georg postaje George I, kralj Velike Britanije i Irske (do 1727) - prvi iz Kuće Hanover.
• 7. 9. - Badenski ugovor formalno okončava rat Francuske i Svetog Rimskog Carstva.
• 11. 9. - Opsada Barcelone okončana nakon 14 meseci pobedom novog burbonskog kralja Španije Filipa V koji time zauzima Kataloniju i okončava Rat za špansko nasleđe (Nacionalni dan u današnjoj Kataloniji).
• oktobar - Bosanski paša Numan-paša Ćuprilić u invaziji Crne Gore nanosi teške gubitke ("drugi rasip Jerusalima" po vladici Savi), vladika Danilo s izbeglicama odlazi na mletačku teritoriju^[5][6][7][8]; posljednji odred branilaca se 17. listopada prebacio na mletački teritorij^[9], vladika zatim odlazi u Rusiju po pomoć.
  • Numan-paša Ćuprilić sa 15.000 vojnika, hercegovački sandžakbeg Ebu Bećir-paša sa 5.000, skadarski sandžakbeg Ahmed-paša sa 8-10.000. Ubijeno je možda 2.000 Crnogoraca i zarobljeno 3.000, najviše je stradala Katunska nahija. Nešto je preseljeno na Glasinac i okolinu.^[10]
• 11. 11. - Posle 15 dana jahanja (i pet godina pritvora u Osmanskom carstvu), švedski kralj Karl XII stiže u Švedsku Pomeraniju.
• 10. 12. - Osmansko Carstvo objavljuje rat Mletačkoj Republici - Mletačko-otomanski rat 1714.-1718., poznat kao Drugi morejski rat ili, u Hrvatskoj, Sinjski rat - povod je neizručivanje crnogorskih izbeglica i neki incidenti na moru^[11].
• 23. 12. - Moćna kraljevska komornica Marie Anne de La Trémoille proterana iz Španije po želji nove kraljice Elisabette Farnese.
• 24. 12. - Španski kralj Filip V se oženio Elizabetom Farneze iz Parme.
• krajem godine - Crnogorski vladika Danilo je krenuo u Rusiju.^[12]

Kroz godinu

• Gligorije je prvi poznati episkop Ariljsko-užičke eparhije (poznate i kao Valjevska).
• Smijenjen ohridski arhiepiskop Dionisije jer je prethodniku mitom i pritiskom uzeo položaj^[13].
• U Liku i Krbavu upućen kapucin Kazimir kao poseban misionar za preveravanje "šizmatika" - neke grupe pravoslavnih su prevedene u Katoličanstvo.^[14]
• Beogradski muhafiz Halil-paša Ćosa stradao u borbi sa korumpiranim vojnim starešinama.^[15]
• Jedan primer "separacije" u Vojnoj granici: "suvišni, prekobrojni" graničari su izdvojeni i upućeni u unutrašnjost na komorske i spahijske posede.^[16]
• Henry Mill patentirao pisaću mašinu (ali bez opisa aparata).
• Daniel Gabriel Fahrenheit definirao skalu temperature (de wiki).

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1714.

• 25. 2. - René Nicolas Charles Augustin de Maupeou, kancelar Francuske († 1792)
• 6. 6. - José I "Reformator", kralj Portugala († 1777)
• 2. 7. - Christoph Willibald Gluck, kompozitor († 1787)
• 17. 7. - Alexander Gottlieb Baumgarten, njemački filozof († 1762)
• 26. 10. - Benedikt Stay Stojković, svećenik, pjesnik († 1801)
• 3. 11. - Anica Bošković, pjesnikinja, Ruđerova sestra († 1804)
• 2. 12. - Jeremijaš Šoštarić, književnik († 1770)
• 18. 12. - Nikola Josip Esterházy "Veličanstveni" († 1790)
• 1714-15 - Bogomir Palković, književnik († 1778)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1714.

• 14. 2. - María Luisa Gabriela de Saboya, kraljica-supružnica Španije (* 1688)
• 8. 6. - Sofija Hanoverska, naslednica britanske krune (* 1630)
• 12. 8. (1. 8. po j.k.) - Anne, kraljica Velike Britanije i Irske (* 1665)
• 15. 8.? - Constantin Brâncoveanu, knez Vlaške (* 1654)
• 29. 11. - Jerolim Kavanjin, pjesnik (* 1641)