Amerikaanse dollar

Die Amerikaanse dollar of VSA-dollar (Engels: United States dollar of US-Dollar, Chamorro: Amerikanon Pesu, Filippyns: Dolyar ng mga Amerikano, Frans: Dollar américain, Hawais: Dala —ʻAmelika, Nederlands: Amerikaanse Dollar, Portugees: Dólar Americano, Samoaans: Amerika Tala, Spaans: Dólar estadounidense, Tetoem: Dólar amerikanu; afgekort VS$) is die amptelike geldeenheid van die Verenigde State van Amerika en sy eilandgebiede, asook van Bonaire, die Britse Maagde-eilande, Ecuador, El Salvador, Liberië, die Marshalleilande, die Gefedereerde State van Mikronesië, Oos-Timor, Palau, Panama, Saba, Sint Eustatius, die Turks- en Caicos-eilande en Zimbabwe.

Die Amerikaanse dollar se valutateken.

Die mees gebruikte geldeenhede volgens waarde
Geldeenheidverspreiding van globale
buitelandse valutamarkte volgens omset.^[1][2]

Rang	Geldeenheid	Simbool ISO 4217	% daaglikse aandeel (Des. 2015)
1	Amerikaanse dollar	USD ($)	87,0%
2	Euro	EUR (€)	33,4%
3	Japannese jen	JPY (¥)	23,0%
4	Pond sterling	GBP (£)	11,8%
5	Switserse frank	CHF (CHF)	8,6%
6	Kanadese dollar	CAD ($)	5,2%
7	Australiese dollar	AUD ($)	4,6%
8	Meksikaanse peso	MXN ($)	2,5%
9	Chinese juan	CNY (¥)	2,2%
10	Nieu-Seelandse dollar	NZD ($)	2,0%
11	Sweedse kroon	SEK (kr)	1,8%
12	Russiese roebel	RUB (₽)	1,6%
13	Hongkong-dollar	HKD ($)	1,4%
14	Noorse kroon	NOK (kr)	1,4%
15	Singapoer-dollar	SGD ($)	1,4%
16	Turkse lira	TRY (₺)	1,3%
17	Suid-Koreaanse won	KRW (₩)	1,2%
18	Suid-Afrikaanse rand	ZAR (R)	1,1%
19	Brasiliaanse real	BRL ($)	1,1%
20	Indiese roepee	INR (₹)	1,0%
Ander			6,3%
Totaal[n 1]			200%

Die VSA neem die dollar in 1792 in gebruik. Die geldeenheid word sedert die Tweede Wêreldoorlog as anker-valuta in die internasionale handel beskou. Vir die rede word die pryse van goud en olie internasionaal in dollars uitgedruk.

Munte

Nominale waarde	Algemene naam	Voorkant	Agterkant	Portret en ontwerpdatum	Agterste motief	Gewig	Deursnee	Materiaal	Rand
Cent 1¢	penny			Abraham Lincoln	Unieskild	2,5 g	19,05 mm	97,5% Zn bedek met 2,5% Cu	Glad
Vyf sent 5¢	nickel			Thomas Jefferson	Monticello	5,0 g	21,21 mm	75% Cu 25% Ni	Glad
Dime 10¢	dime			Franklin D. Roosevelt	olyftak, fakkel, eiketak	2,268 g	17,91 mm	91,67% Cu 8,33% Ni	118 riete
Kwarter dollar 25¢	quarter			George Washington	verskeie; vyf ontwerpe elke jaar	5,67 g	24,26 g	91,67% Cu 8,33% Ni	119 riete
Halwe dollar 50¢	half			John F. Kennedy	Presidensiële Seël	11,34 g	30,61 mm	91,67% Cu 8,33% Ni	150 riete
Dollarmunt $1	dollar coin, golden dollar			Profiel van Sacagawea met haar kind, Jean Baptiste Charbonneau	Amerikaanse seearend in vlug (2000–2008), verskeie; nuwe ontwerpe elke jaar	8,10 g	26,50 mm	88,5% Cu 6% Zn 3,5% Mn 2% Ni	Geletterd

Banknote

Huidige banknote van die Amerikaanse dollar.

Gebruik van Amerikaanse dollar en Euro wêreldwyd:

   Verenigde State van Amerika

   Ander lande wat die Amerikaanse dollar as geldeenheid gebruik

   Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Amerikaanse dollar

   Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Amerikaanse dollar

   Europese Ekonomiese en Monetêre Unie

   Ander lande wat die Euro as geldeenheid gebruik

   Geldeenhede met 'n vaste wisselkoers aan die Euro

   Geldeenhede met 'n smal wisselkoers aan die Euro

Benaming	Voorkant	Agterkant	Portret	Agterste motief	Eerste reeks	Jongste reeks
Een dollar			George Washington	Groot Seël van die Verenigde State	1963-reeks	2013-reeks
Twee dollar			Thomas Jefferson	Onafhanklikheidsverklaring deur John Trumbull	1976-reeks	2013-reeks
Vyf dollar			Abraham Lincoln	Lincoln-gedenksaal	2006-reeks	2013-reeks
Tien dollar			Alexander Hamilton	Amerikaanse Departement van Tesourie	2004A-reeks	2013-reeks
Twintig dollar			Andrew Jackson	Withuis	2004-reeks	2013-reeks
Vyftig dollar			Ulysses S. Grant	Capitol	2004-reeks	2013-reeks
Eenhonderd dollar			Benjamin Franklin	Onafhanklikheidssaal	2009-reeks	2013-reeks

Notas

1. Die somtotaal is 200% want elke verhandeling behels 'n geldeenheidpaar.

Verwysings

1. (en) "World's Most Traded Currencies By Value 2012". investopedia.com. Besoek op 10 Junie 2013.
2. (en) "Report on global foreign exchange market activity in 2013" (PDF). Triennial Central Bank Survey. Basel, Switserland: Bank for International Settlements. April 2013. p. 12. Besoek op 22 Oktober 2013.

Eksterne skakels

Wikimedia Commons bevat media in verband met Amerikaanse dollar.

• (en) Amptelike webwerf van die Federale Bank van die VSA
• (de) (en) (fr) Historiese en onlangse banknote van die Verenigde State van Amerika