Nobelprys vir Letterkunde

Die Nobelprys vir Letterkunde (Sweeds: Nobelpriset i litteratur) is ’n jaarlikse prys wat deur die Sweedse Akademie toegeken word aan mense wat wêreldwyd die uitmuntendste bydraes op die gebied van letterkunde gelewer het. Dit is een van vyf pryse waarvoor Alfred Nobel in sy testament voorsiening gemaak en sedert 1901 toegeken word; die ander is die Nobelpryse vir chemie, fisika, fisiologie of geneeskunde en vrede.

Hoofgebou van die Sweedse Akademie in Stockholm

Nobelprys vir Letterkunde
Die Sweedse chemikus Alfred Nobel, wat in sy testament voorsiening vir die Nobelprys gemaak het.
Toegeken vir	Uitstaande bydraes vir die mensdom in letterkunde
Borg	Sweedse Akademie
Land	Swede
Datum	10 Desember
Eerste toekenning	10 Desember 1901 (1901-12-10) (123 jaar oud)
Webtuiste	nobelprize.org

Die akademie kondig die naam van die Nobelpryswenners jaarliks vroeg in Oktober aan,^[1] met die Nobelprys vir Letterkunde tradisioneel vierde en op 'n Donderdag. Die prys word jaarliks in Stockholm, Swede, toegeken op 10 Desember, die herdenking van Nobel se dood. Tot en met 2024 is die prys aan altesaam 121 individue toegeken.^[2] Nog 18 vroue het dit gekry.^[3]

Toe die 1958-Nobelprys vir Letterkunde aan hom toegeken is, is die Russiesgebore Boris Pasternak onder druk van die regering van die Sowjetunie gedwing om die toekenning in die openbaar te verwerp. In 1964 het die Franse Jean-Paul Sartre bekendgemaak dat hy die Nobelprys vir Letterkunde nie wou aanvaar nie,^[4] aangesien hy al die amptelike eerbewyse in die verlede konsekwent geweier het.^[5] Die Nobelpryskomitee erken egter nie weiering nie, en sluit Pasternak en Sartre in sy lys van Nobelpryswenners in.^[6]

Die 2024-Nobelprys vir Letterkunde is toegeken aan Han Kang "vir haar intense poëtiese prosa wat historiese traumas konfronteer en die broosheid van die menslike lewe blootlê".^[7]

Die pryse, wat 'n bedrag geld (SEK9 miljoen, omtrent VSA$1 miljoen per pryskategorie, wat dan gelykop onder die Bekroondes verdeel word),^[8] 'n goue medalje en 'n diploma insluit, word op 10 Desember, die herdenking van Nobel se sterfdag in 1896, tydens 'n seremonie deur die Sweedse koning, tans Carl XVI Gustaf van Swede, in die Stockholmse Konsertsaal uitgedeel.

Hieronder volg 'n lys van die ontvangers van die Nobelprys vir Letterkunde vanaf 1901 tot op hede. In 1914, 1918, 1935 en 1940–1943 is die prys nie toegeken nie; die toekennings van 1915, 1919, 1925–1927, 1936, 1949 en 2018 is in die volgende jaar toegeken.

1900's – 1910's – 1920's – 1930's – 1940's – 1950's – 1960's – 1970's – 1980's – 1990's – 2000's – 2010's – 2020's – Vroue – Nooit dié prys ontvang nie

1900's

Nobelprys vir Letterkunde, 1900's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1901[9]		Sully Prudhomme	Frankryk	Frans	"in spesiale erkenning van sy poëtiese samestelling, wat bewys lewer van verhoogde idealisme, artistieke perfeksie en 'n seldsame kombinasie van die eienskappe van beide hart en intellek"	poësie, essay
1902[10]		Theodor Mommsen	Duitse Keiserryk	Duits	"die grootste lewende meester van die kuns van geskiedskrywing, met spesifieke verwysing na sy monumentale werk, Romeinse geskiedenis"	geskiedenis, reg
1903[11]		Bjørnstjerne Bjørnson	Noorweë	Noors	"as 'n huldeblyk aan sy edele, pragtige en veelsydige poësie, wat nog altyd onderskei is aan beide die varsheid van sy inspirasie en die skaars suiwerheid van sy gees"	poësie, roman, drama
1904[12]		Frédéric Mistral	Frankryk	Provensaals	"ter erkenning van die vars oorspronklikheid en ware inspirasie van sy poëtiese produksie, wat die natuur en inheemse gees van sy volk getrou weerspieël, en ook sy beduidende werk as 'n Provensaalse filoloog"	poësie, filologie
		José Echegaray y Eizaguirre	Spanje	Spaans	"ter erkenning van die talle en briljante komposisies wat op individuele en oorspronklike wyse die groot tradisies van die Spaanse drama herleef het"	drama
1905[13]		Henryk Sienkiewicz	Pole	Pools	"as gevolg van sy uitstaande verdienste as 'n epiese skrywer"	roman
1906[14]		Giosuè Carducci	Italië	Italiaans	"nie net in die oorweging van sy diep leer en kritiese navorsing nie, maar bowenal as 'n huldeblyk aan die kreatiewe energie, varsheid van styl, en liriese krag wat sy poëtiese meesterstukke kenmerk"	poësie
1907[15]		Rudyard Kipling	Verenigde Koninkryk	Engels	"in oorweging van die krag van waarneming, oorspronklikheid van verbeelding, idealiteit van idees en merkwaardige talent vir vertelling wat die skeppings van hierdie wêreldberoemde skrywer kenmerk"	roman, kortverhaal, poësie
1908[16]		Rudolf Christoph Eucken	Duitse Keiserryk	Duits	"ter erkenning van sy ernstige soek na die waarheid, sy indringende gedagtegang, sy wye verskeidenheid van visie en die warmte en sterkte in die aanbieding waarmee hy in sy talle werke 'n idealistiese lewensfilosofie bewys het"	filosofie
1909[17]		Selma Lagerlöf	Swede	Sweeds	"in waardering van die verhewe idealisme, lewendige verbeelding en geestelike persepsie wat haar geskrifte kenmerk"	roman, kortverhaal

1910's

Nobelprys vir Letterkunde, 1910's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1910[18]		Paul Johann Ludwig Heyse	Duitse Keiserryk	Duits	"as 'n huldeblyk aan die volkome kunstenaarskap, deurdring met idealisme, wat hy tydens sy lang produktiewe loopbaan as 'n liriese digter, dramaturg en skrywer van wêreldbekende kortverhale gedemonstreer het"	poësie, drama, roman, kortverhaal
1911[19]		Maurice Maeterlinck	België	Frans	"in waardering van sy veelsydige literêre aktiwiteite, en veral van sy dramatiese werke, wat onderskei word deur 'n rykdom aan verbeelding en deur 'n poëtiese fantasie, wat soms, in die verhemelte van 'n sprokie, 'n diep inspirasie toon, terwyl hy in 'n geheimsinnige manier aan sy lesers se eie gevoelens appelleer en hul verbeelding stimuleer"	drama, poësie, essay
1912[20]		Gerhart Hauptmann	Duitse Keiserryk	Duits	"hoofsaaklik ter erkenning van sy vrugbare, gevarieerde en uitstaande produksie in die koninkryk van dramatiese kuns"	drama, roman
1913[21]		Sir Rabindranath Tagore (রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর)	Brits-Indië	Bengaals	"as gevolg van sy diep sensitiewe, vars en pragtige vers, waardeur hy met sy volmaakte vaardighede sy poëtiese denke, uitgedruk in sy eie Engelse woorde, 'n deel van die letterkunde van die Weste gemaak het"	poësie, roman, drama, kortverhaal, musiek
1915[22]		Romain Rolland	Frankryk	Frans	"as 'n huldeblyk aan die verhewe idealisme van sy literêre produksie en die simpatie en liefde van die waarheid waarmee hy verskillende tipes mense beskryf het"	roman
1916[23]		Carl Gustaf Verner von Heidenstam	Swede	Sweeds	"ter erkenning van sy betekenis as die voorste verteenwoordiger van 'n nuwe era in ons literatuur"	poësie, roman
1917[24]		Karl Adolph Gjellerup	Denemarke	Deens	"vir sy gevarieerde en ryk poësie, wat deur hoë idees geïnspireer word"	poësie
		Henrik Pontoppidan			"vir sy outentieke beskrywings van die hedendaagse lewe in Denemarke"	roman
1919[25]		Carl Spitteler	Switserland	Duits	"in spesiale waardering van sy epiese Olimpiese lente"	poësie

1920's

Nobelprys vir Letterkunde, 1920's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1920[26]		Knut Hamsun	Noorweë	Noors	"vir sy monumentale werk, Groei van die grond"	roman
1921[27]		Anatole France	Frankryk	Frans	"ter erkenning van sy briljante literêre prestasies, wat gekenmerk word deur 'n adellike styl, 'n diep menslike simpatie, genade en 'n ware Galliese temperament"	roman, poësie
1922[28]		Jacinto Benavente	Spanje	Spaans	"vir die gelukkige manier waarop hy die illustere tradisies van die Spaanse drama voortgesit het"	drama
1923[29]		William Butler Yeats	Ierland	Engels	"vir sy altyd geïnspireerde poësie, wat in 'n hoogs artistieke vorm uitdrukking gee aan die gees van 'n hele volk"	poësie
1924[30]		Władysław Reymont	Pole	Pools	"vir sy groot nasionale epiek, Die boere"	roman
1925[31]		George Bernard Shaw	Ierland	Engels	"vir sy werk wat gekenmerk word deur beide idealisme en menslikheid, word sy stimulerende satire dikwels met 'n enkelvoudige poëtiese skoonheid toegedien"	drama, literêre kritiek
1926[32]		Grazia Deledda	Italië	Italiaans	"vir haar idealisties geïnspireerde skryfwerk, wat met plastiese duidelikheid die lewe op haar plaaslike eiland uitbeeld en met diepte en simpatie handel oor menslike probleme in die algemeen"	poësie, roman
1927[33]		Henri Bergson	Frankryk	Frans	"ter erkenning van sy ryk en vitaliserende idees en die briljante vaardigheid waarmee hulle aangebied is"	filosofie
1928[34]		Sigrid Undset	Noorweë	Noors	"hoofsaaklik vir haar kragtige beskrywings van die Noordelike lewe gedurende die Middeleeue"	roman
1929[35]		Thomas Mann	Republiek van Weimar	Duits	"hoofsaaklik vir sy groot roman, Buddenbrooks, wat geleidelik die erkenning as een van die klassieke werke van kontemporêre literatuur gewen het"	roman, kortverhaal, essay

1930's

Nobelprys vir Letterkunde, 1930's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1930[36]		Sinclair Lewis	Verenigde State	Engels	"vir sy kragtige en grafiese kuns van beskrywing en sy vermoë om nuwe karakters met geestigheid en humor te skep"	roman, kortverhaal, drama
1931[37]		Erik Axel Karlfeldt	Swede	Sweeds	"Die poësie van Erik Axel Karlfeldt"	poësie
1932[38]		John Galsworthy	Verenigde Koninkryk	Engels	"vir sy vooraanstaande kuns van vertelling, wat sy hoogste vorm in The Forsyte Saga neem"	roman
1933[39]		Iwan Boenin (Иван Алексеевич Бунин)	Frankryk	Russies	"vir die streng kunswerke waarmee hy die klassieke Russiese tradisies in prosakryfwerk gedra het"	kortverhaal, poësie, roman
1934[40]		Luigi Pirandello	Italië	Italiaans	"vir sy dapper en geniale herlewing van dramatiese en toneelkuns"	drama, roman, kortverhaal
1936[41]		Eugene O'Neill	Verenigde State	Engels	"vir die krag, eerlikheid en diep gevoel van sy dramatiese werke, wat 'n oorspronklike konsep van tragedie beliggaam"	drama
1937[42]		Roger Martin du Gard	Frankryk	Frans	"vir die artistieke krag en waarheid waarmee hy menslike konflik uitgebeeld het, asook enkele fundamentele aspekte van kontemporêre lewe in sy roman Les Thibault"	roman
1938[43]		Pearl S. Buck	Verenigde State	Engels	"vir haar ryk en werklik epiese beskrywings van die boerelewe in China en vir haar biografiese meesterstukke"	roman, biografie
1939[44]		Frans Eemil Sillanpää	Finland	Fins	"vir sy diep begrip van sy land se boere en die pragtige kuns waarmee hy hul lewenswyse en hul verhouding met die natuur uitgebeeld het"	roman

1940's

Nobelprys vir Letterkunde, 1940's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1944[45]		Johannes Vilhelm Jensen	Denemarke	Deens	"vir die seldsame krag en vrugbaarheid van sy poëtiese verbeelding waarmee 'n intellektuele nuuskierigheid van wye omvang en 'n breë, vars kreatiewe styl gekombineer het"	roman, kortverhaal
1945[46]		Gabriela Mistral	Chili	Spaans	"vir haar liriese poësie, wat geïnspireer is deur kragtige emosies, wat haar naam 'n simbool van die idealistiese verwagtinge van die hele Latyns-Amerikaanse wêreld gemaak het"	poësie
1946[47]		Hermann Hesse	Switserland	Duits	"vir sy geïnspireerde geskrifte wat, terwyl hulle in vrymoedigheid en penetrasie groei, die klassieke humanitêre idees en hoë eienskappe van styl illustreer"	roman, poësie
1947[48]		André Gide	Frankryk	Frans	"vir sy omvattende en artistiek beduidende skryfwerk waarin menslike probleme en toestande uitgebeeld word met 'n vreeslose liefde vir die waarheid en skerp sielkundige insig"	roman, essay
1948[49]		T.S. Eliot	Verenigde Koninkryk	Engels	"vir sy uitstaande, baanbrekende bydrae tot die hedendaagse poësie"	poësie
1949[50]		William Faulkner	Verenigde State	Engels	"vir sy kragtige en artistiek unieke bydrae tot die moderne Amerikaanse roman"	roman, kortverhaal

1950's

Nobelprys vir Letterkunde, 1950's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1950[51]		Bertrand Russell	Verenigde Koninkryk	Engels	"in erkenning van sy gevarieerde en betekenisvolle skryfwerk waarin hy humanitêre idees en vryheid van denke bekamp"	filosofie
1951[52]		Pär Lagerkvist	Swede	Sweeds	"vir die artistieke krag en ware onafhanklikheid van verstand waarmee hy in sy poësie poog om antwoorde te vind op die ewige vrae wat die mensdom konfronteer"	poësie, roman, kortverhaal, drama
1952[53]		François Mauriac	Frankryk	Frans	"vir die diep geestelike insig en die artistieke intensiteit waarmee hy in sy romans die drama van die menslike lewe binnegedring het"	roman, kortverhaal
1953[54]		Sir Winston Churchill	Verenigde Koninkryk	Engels	"vir sy bemeestering van historiese en biografiese beskrywing sowel as vir briljante veroordelings om die verhewe menslike waardes te verdedig"	geskiedenis, essay, memoires
1954[55]		Ernest Hemingway	Verenigde State	Engels	"vir sy bekwaamheid van die kuns van vertelling, wat onlangs in die Ou man en die see gedemonstreer is en vir die invloed wat hy op kontemporêre styl uitgeoefen het"	roman, kortverhaal, draaiboek
1955[56]		Halldór Laxness	Ysland	Yslands	"vir sy lewendige epiese krag, wat die groot verhaalkuns van Ysland hernu het"	roman, kortverhaal, drama, poësie
1956[57]		Juan Ramón Jiménez	Spanje	Spaans	"vir sy liriese poësie, wat in die Spaanse taal 'n voorbeeld van hoë gees en artistieke suiwerheid vorm"	poësie
1957[58]		Albert Camus	Frankryk	Frans	"vir sy belangrike literêre produksie, wat met duidelike erns die probleme van die menslike gewete in ons tyd verlig"	roman, kortverhaal, drama, filosofie, essay
1958[59]		Boris Pasternak (Борис Пастернак)	Sowjetunie	Russies	"vir sy belangrike prestasie, beide in kontemporêre liriese poësie en in die veld van die groot Russiese epiese tradisie"	roman, poësie, vertaling
1959[60]		Salvatore Quasimodo	Italië	Italiaans	"vir sy liriese poësie, wat met klassieke vuur die tragiese ervaring van die lewe in ons eie tye uitdruk"	poësie

1960's

Nobelprys vir Letterkunde, 1960's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1960[61]		Saint-John Perse	Frankryk	Frans	"vir die stygende vlug en die aantreklike beeld van sy poësie, wat op 'n visioenêre wyse die toestande van ons tyd weerspieël"	poësie
1961[62]		Ivo Andrić	Joego-Slawië	Serwo-Kroaties	"vir die epiese krag waarmee hy temas opgespoor en menslike bestemmings uit die geskiedenis van sy land uitgebeeld het"	roman, kortverhaal
1962[63]		John Steinbeck	Verenigde State	Engels	"vir sy realistiese en verbeeldingryke skryfwerk met die kombinasie van simpatieke humor en fyn sosiale persepsie"	roman, kortverhaal, draaiboek
1963[64]		Giorgos Seferis (Γιώργος Σεφέρης)	Griekeland	Grieks	"vir sy voortreflike liriese skryfkuns, geïnspireer deur 'n diep gevoel vir die Hellenistiese wêreld van kultuur"	poësie, essay, memoires
1964[65]		Jean-Paul Sartre (wys die prys van die hand)	Frankryk	Frans	"want sy werk, ryk aan idees en gevul met die gees van vryheid en die soeke na die waarheid, het 'n verreikende invloed op ons ouderdom uitgeoefen"	roman, filosofie, drama, literêre kritiek, draaiboek
1965[66]		Michail Sjolokhof (Михаил Шолохов)	Sowjetunie	Russies	"vir die artistieke krag en integriteit waarmee hy in sy epos van die Don uitdrukking gegee het aan 'n historiese fase in die lewe van die Russiese volk"	roman
1966[67]		Shmuel Yosef Agnon (שמואל יוסף עגנון)	Israel	Hebreeus	"vir sy diepgaande kenmerkende verhaalkuns met motiewe uit die lewe van die Joodse volk"	roman, kortverhaal
		Nelly Sachs	Swede	Duits	"vir haar uitstaande liriese en dramatiese skryfwerk, wat Israel se lot interpreteer met roerende krag"	poësie, drama
1967[68]		Miguel Ángel Asturias	Guatemala	Spaans	"vir sy lewendige literêre prestasie, diepgewortel in die nasionale eienskappe en tradisies van die Indiese volke van Latyns-Amerika"	roman, poësie
1968[69]		Yasunari Kawabata (川端 康成)	Japan	Japannees	"vir sy narratiewe meesterskap, wat met groot sensitiwiteit die essensie van die Japannese verstand uitdruk"	roman, kortverhaal
1969[70]		Samuel Beckett	Ierland	Engels en Frans	"vir sy skryfwerk wat – in 'n nuwe vorm vir die roman en drama – in die nood van die moderne mens sy hoogte verkry"	roman, drama, poësie

1970's

Nobelprys vir Letterkunde, 1970's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1970[71]		Aleksandr Solzhenitsyn (Александр Солженицын)	Sowjetunie	Russies	"vir die etiese krag waarmee hy die onontbeerlike tradisies van die Russiese letterkunde nagestreef het"	roman
1971[72]		Pablo Neruda	Chili	Spaans	"vir 'n poësie wat met die optrede van 'n elementêre krag 'n vasteland se lot en drome lewend maak"	poësie
1972[73]		Heinrich Böll	Wes-Duitsland	Duits	"vir sy skryfwerk wat deur sy kombinasie van 'n breë perspektief op sy tyd en 'n sensitiewe vaardigheid in karakterisering bygedra het tot die vernuwing van die Duitse letterkunde"	roman, kortverhaal
1973[74]		Patrick White	Australië	Engels	"vir 'n epiese en sielkundige verhalende kuns wat 'n nuwe vasteland in die literatuur ingestel het"	roman, kortverhaal, drama
1974[75]		Eyvind Johnson	Swede	Sweeds	"vir 'n verhalende kuns, vergesel in lande en eeue, in diens van vryheid"	roman
		Harry Martinson			"vir geskrifte wat die doudruppel vang en die kosmos weerspieël"	poësie, roman, drama
1975[76]		Eugenio Montale	Italië	Italiaans	"vir sy kenmerkende digkuns wat met groot artistieke sensitiwiteit menslike waardes geïnterpreteer het onder die teken van 'n vooruitsig op die lewe sonder illusies"	poësie
1976[77]		Saul Bellow	Verenigde State	Engels	"vir die menslike begrip en subtiele analise van kontemporêre kultuur wat in sy werk gekombineer word"	roman, kortverhaal
1977[78]		Vicente Aleixandre	Spanje	Spaans	"vir 'n kreatiewe poëtiese skryfwerk wat die mens se toestand in die kosmos en in die hedendaagse samelewing verlig, en tegelykertyd die groot vernuwing van die tradisies van die Spaanse poësie tussen die oorloë verteenwoordig"	poësie
1978[79]		Isaac Bashevis Singer	Verenigde State  Pole	Jiddisj	"vir sy gepassioneerde verhaalkuns wat met wortels in 'n Pools-Joodse kulturele tradisie universele menslike toestande tot lewe bring"	roman, kortverhaal, memoires
1979[80]		Odysseas Elytis (Οδυσσέας Ελύτης)	Griekeland	Grieks	"vir sy poësie wat teen die agtergrond van die Griekse tradisie met sensuele krag en intellektuele sigbaarheid uitbeeld, die moderne man se stryd vir vryheid en kreatiwiteit"	poësie, essay

1980's

Nobelprys vir Letterkunde, 1980's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1980[81]		Czesław Miłosz	Pole	Pools	"wie met onopvallende duidelike gesig die mens se blootgestelde toestand in 'n wêreld van erge konflikte bespreek"	poësie, essay
1981[82]		Elias Canetti	Verenigde Koninkryk	Engels	"vir geskrifte wat gekenmerk word deur 'n breë uitkyk, 'n magdom idees en artistieke krag"	roman, drama, memoires, essay
1982[83]		Gabriel García Márquez	Colombia	Spaans	"vir sy romans en kortverhale, waarin die fantastiese en die realistiese in 'n ryk saamgestelde wêreld van verbeelding gekombineer word, wat 'n vasteland se lewe en konflikte weerspieël"	roman, kortverhaal, draaiboek
1983[84]		William Golding	Verenigde Koninkryk	Engels	"vir sy romans, wat met die perspektief van realistiese verhaalkuns en die diversiteit en universaliteit van die mite die menslike toestand in die wêreld van vandag verlig"	roman, poësie, drama
1984[85]		Jaroslav Seifert	Tsjeggo-Slowakye	Tsjeggies	"vir sy poësie, wat toegerus is met varsheid, en 'n ryk vindingrykheid bied 'n bevrydende beeld van die onvermydelike gees en veelsydigheid van die mens"	poësie
1985[86]		Claude Simon	Frankryk	Frans	"wat in sy roman die digter se kreatiwiteit en die skilder s'n kombineer met 'n verdiepte bewustheid van tyd in die uitbeelding van die menslike toestand"	roman
1986[87]		Wole Soyinka	Nigerië	Engels	"wat in 'n wye kulturele perspektief en met poëtiese oortones die drama van bestaan uitoefen"	drama, roman, poësie
1987[88]		Joseph Brodsky	Verenigde State	Russies en Engels	"vir 'n allesomvattende outeurskap, gevul met duidelike denke en poëtiese intensiteit"	poësie, essay
1988[89]		Naguib Mahfouz	Egipte	Arabies	"wat deur middel van werke wat ryk is aan nuanses – soms duidelik gesien realisties, soms evolusioneel dubbelsinnig – 'n Arabiese verhaalkuns gevorm het wat van toepassing is op die hele mensdom"	roman
1989[90]		Camilo José Cela	Spanje	Spaans	"vir 'n ryk en intensiewe prosa, wat met ingewikkelde deernis 'n uitdagende visie van die mens se kwesbaarheid vorm"	roman, kortverhaal

1990's

Nobelprys vir Letterkunde, 1990's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
1990[91]		Octavio Paz	Meksiko	Spaans	"vir passiewe skryfwerk met wye horisonte, gekenmerk deur sensuele intelligensie en humanistiese integriteit"	poësie, essay
1991[92]		Nadine Gordimer	Suid-Afrika	Engels	"wat deur haar pragtige epiese skryfwerk – in die woorde van Alfred Nobel – van 'n baie groot voordeel vir die mensdom was"	roman, kortverhaal, essay
1992[93]		Derek Walcott	St. Lucia	Engels	"vir 'n poëtiese oeuvre van groot helderheid, wat deur 'n historiese visie, die uitkoms van 'n multikulturele verbintenis, voortgesit word"	poësie, drama
1993[94]		Toni Morrison	Verenigde State	Engels	"wat in haar romans gekenmerk word deur visioenêre krag en poëtiese invoer, wat lewe gee aan 'n noodsaaklike aspek van die Amerikaanse realiteit"	roman
1994[95]		Kenzaburō Ōe (大江 健三郎)	Japan	Japannees	"wie met poëtiese krag 'n verbeelde wêreld skep, waar lewe en mite kondenseer om 'n ontstellende beeld van die hedendaagse menslike moeilikheid te vorm"	roman, kortverhaal
1995[96]		Seamus Heaney	Ierland	Engels	"vir werke van liriese skoonheid en etiese diepte, wat daaglikse wonderwerke en die lewende verlede verhef"	poësie
1996[97]		Wisława Szymborska	Pole	Pools	"vir die poësie wat met ironiese presisie die historiese en biologiese konteks in die fragmente van die menslike realiteit aan die lig laat kom"	poësie
1997[98]		Dario Fo	Italië	Italiaans	"wat die hofnarre van die Middeleeue in skuurowerheid naboots in die handhawing van die waardigheid van die vertrapte"	drama
1998[99]		José Saramago	Portugal	Portugees	"wie met gelykenisse wat deur verbeelding, meegevoel en ironie voortgesit word, ons voortdurend in staat stel om weer 'n ontwykende werklikheid te begryp"	roman, drama, poësie
1999[100]		Günter Grass	Duitsland	Duits	"wie se vrolike swart fabels die vergete gesig van die geskiedenis uitbeeld"	roman, drama, poësie

2000's

Nobelprys vir Letterkunde, 2000's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
2000[101]		Gao Xingjian (高行健)	Volksrepubliek China  Frankryk	Chinees	"vir 'n oeuvre van universele geldigheid, bitter insigte en taalkundige vindingrykheid, wat nuwe paaie vir die Chinese roman en drama oopgemaak het"	roman, drama, literêre kritiek
2001[102]		Vidiadhar Surajprasad Naipaul	Verenigde Koninkryk	Engels	"vir die feit dat die persepsiewe vertelling en onverganklike ondersoek in werke verenig is wat ons dwing om die teenwoordigheid van onderdrukte geskiedenis te sien"	roman, essay
2002[103]		Imre Kertész	Hongarye	Hongaars	"vir skryfwerk wat die breekbare ervaring van die individu teen die barbaarse willekeur van die geskiedenis handhaaf"	roman
2003[104]		John Maxwell Coetzee	Australië  Suid-Afrika	Engels	"wat in ontelbare omstandighede die verrassende betrokkenheid van die buitestaander uitbeeld"	roman, essay, vertaling
2004[105]		Elfriede Jelinek	Oostenryk	Duits	"vir haar musikale vloei van stemme en teenstemme in romans wat met buitengewone taalkundige ywer die absurditeit van die samelewing se clichés en hul onderdrukkende krag openbaar"	roman, drama
2005[106]		Harold Pinter	Verenigde Koninkryk	Engels	"wat in sy toneelstukke die neerslag onder die alledaagse besetting ontdek en die toegang tot onderdrukking se geslote kamers binnedring"	drama, draaiboek
2006[107]		Orhan Pamuk	Turkye	Turks	"wie in die soek na die melancholiese siel van sy geboortestad nuwe simbole vir die botsing en ineenvlegting van kulture ontdek het"	roman, draaiboek, essay
2007[108]		Doris Lessing	Verenigde Koninkryk  Zimbabwe	Engels	"daardie epikus van die vroulike ervaring wat met skeptisisme, vuur en visioenêre mag 'n verdeelde beskawing onder die loep geneem het"	roman, drama, poësie, kortverhaal, memoires
2008[109]		Jean-Marie Gustave Le Clézio	Frankryk  Mauritius	Frans	"skrywer van nuwe afwykings, poëtiese avontuur en sensuele ekstase, ontdekkingsreisiger van 'n mensdom buite en onder die heersende beskawing"	roman, kortverhaal, essay, vertaling
2009[110]		Herta Müller	Duitsland	Duits	"wie, met die konsentrasie van die poësie en die vrymoedigheid van die prosa, die landskap van die beseerdes uitbeeld"	roman, poësie

2010's

Nobelprys vir Letterkunde, 2010's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
2010[111]		Mario Vargas Llosa	Peru  Spanje	Spaans	"vir sy kartografie van kragstrukture en sy verwoestende beelde van die individu se weerstand, opstand en nederlaag"	roman, kortverhaal, essay, drama, memoires
2011[112]		Tomas Tranströmer	Swede	Sweeds	"omdat hy deur sy gekondenseerde deurskynende beelde ons 'n vars toegang tot die werklikheid gee"	poësie, vertaling
2012[113]		Mo Yan (莫言)	Volksrepubliek China	Chinees	"wie met hallusinatoriese realisme volksverhale, geskiedenis en die kontemporêre saamsmelt"	roman, kortverhaal
2013[114]		Alice Munro	Kanada	Engels	"meester van die kontemporêre kortverhaal"	kortverhaal
2014[115]		Patrick Modiano	Frankryk	Frans	"vir die kuns van herinnering waarmee hy die mees ondeurdringbare menslike lotgevalle ontlok en die lewenswêreld van die beroep ontbloot het"	roman
2015[116]		Swetlana Alexijewitsj Святлана Алексіевіч	Belarus	Russies	"vir haar meerstemmige skryfwerk, 'n monument vir lyding en moed in ons tyd"	geskiedenis, essay
2016[117]		Bob Dylan	Verenigde State	Engels	"omdat hy nuwe poëtiese uitdrukkings binne die groot Amerikaanse liederetradisie geskep het"	poësie, liedjieskryf
2017[118]		Kazuo Ishiguro	Verenigde Koninkryk	Engels	"wat in romans van groot emosionele krag die afgrond onder ons illusie van verbintenis met die wêreld ontbloot het"	roman
2018[119]		Olga Tokarczuk	Pole	Pools	"vir 'n narratiewe verbeelding wat met ensiklopediese passie die oorsteek van grense as 'n lewensvorm voorstel"	roman, poësie, essay
2019[120]		Peter Handke	Oostenryk	Duits	"vir 'n invloedryke werk wat met 'n taalkundige vindingrykheid die periferie en spesifisiteit van menslike ervaring ondersoek het"	roman, drama

2020's

Nobelprys vir Letterkunde, 2020's

Jaar	Naam		Land	Taal	Beweegrede	Genre
2020[121]		Louise Glück	Verenigde State	Engels	"vir haar onmiskenbare digterlike stem wat met strenge skoonheid die individuele bestaan universeel maak"	poësie, essay
2021[122]		Abdulrazak Gurnah	Verenigde Koninkryk	Engels	"vir sy kompromislose en deernisvolle deurdringing van die gevolge van kolonialisme en die lot van die vlugteling in die kloof tussen kulture en kontinente"	roman, kortverhaal, essay
2022[123]		Annie Ernaux	Frankryk	Frans	"vir die moed en kliniese skerpte waarmee sy die wortels, vervreemdings en kollektiewe beperkings van persoonlike geheue ontbloot"	outobiografie, roman
2023[124]		Jon Fosse	Noorweë	Noors	"vir sy vernuwende dramas en prosa wat 'n stem gee aan die onsegbare"	drama, roman, poësie, essay
2024[7]		Han Kang (한강)	Suid-Korea	Koreaans	"vir haar intense poëtiese prosa wat historiese traumas konfronteer en die broosheid van die menslike lewe blootlê"	roman, poësie

Notas

Vroue

Die vroue wat die Nobelprys vir Letterkunde ontvang het, is:

• Selma Lagerlöf
• Grazia Deledda
• Sigrid Undset
• Pearl S. Buck
• Gabriela Mistral
• Nelly Sachs
• Nadine Gordimer
• Toni Morrison
• Wisława Szymborska
• Elfriede Jelinek
• Herta Müller
• Doris Lessing
• Alice Munro
• Swetlana Alexijewitsj
• Olga Tokarczuk
• Louise Glück
• Annie Ernaux
• Han Kang

Nooit dié prys ontvang nie

Die Nobelprys is nie die enigste maatstaf van literêre uitmuntendheid en volgehoue waarde nie. Om dit te illustreer, het die volgende persone byvoorbeeld nooit dié prys ontvang nie:

Suid-Afrikaanse/Afrikaanse skrywers

• Breyten Breytenbach
• André P. Brink
• T.T. Cloete
• Elisabeth Eybers
• Etienne van Heerden
• Etienne Leroux
• N.P. van Wyk Louw
• D.J. Opperman
• Karel Schoeman
• Wilma Stockenström

Ander skrywers

• Jorge Luis Borges
• Bertolt Brecht
• Anton Tsjechof
• Jacques Derrida
• Graham Greene
• Aldous Huxley
• Henrik Ibsen
• James Joyce
• Franz Kafka
• Alberto Moravia
• Vladimir Nabokov
• George Orwell
• Marcel Proust
• Oswald Spengler
• J.R.R. Tolkien
• Leo Tolstoi
• Arnold J. Toynbee
• Jules Supervielle (Hy is drie keer benoem vir die prys)
• Fernando Pessoa
• Jorge Amado
• Julio Cortázar
• Lion Feuchtwanger

Sien ook

• Nobelprys vir Chemie
• Nobelprys vir Ekonomiese Wetenskappe
• Nobelprys vir fisika
• Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde
• Nobelprys vir Vrede