Вільгельм Кубш
польскі каталіцкі капэлян From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Вільгельм Францішак Карлавіч Кубш (1911, цяпер Глівіцы, Сылескае ваяводзтва, Польшча — 1978, Яленя Гура, цяпер Ніжнесылескае ваяводзтва, Польшча) — польскі каталіцкі сьвятар.
Капэлян 1-й польскай дывізіі імя Тадэвуша Касьцюшкі (1943—1945) пры вызваленьні Беларусі і Польшчы ў ходзе Нямецка-савецкай вайны. Палкоўнік Польскага войска. Кавалер польскага ордэна Вайсковай доблесьці. У 1942—1943 гадох быў савецкім партызанам у атрадзе Васільева і злучэньні Васіля Каржа ў Ленінскім раёне Пінскай вобласьці (Беларуская ССР).
Remove ads
Жыцьцяпіс
Нарадзіўся ў сям'і чыгуначніка, які браў удзел у Сылескіх паўстаньнях. У 1914 годзе сям'я пераехала ў Вадзіслаў Сьлёнскі, дзе ён скончыў пачатковую школу. Скончыў Люблінецкую духоўную сэмінарыю аблатаў (Сылескае ваяводзтва, Польская Рэспубліка). Адначасна атрымаў прафэсію стаматоляга. Затым скончыў навіцыят аблатаў у Маркавіцах (Куяўска-Паморскае ваяводзтва). Пасьля пасьвячэньня ў сьвятары ў чэрвені 1936 году каля 3-х гадоў працаваў аканомам Обрскай духоўнай сэмінарыі (Вялікапольскае ваяводзтва)[1].
У жніўні 1939 году заняў пасаду вікарыя ў парафіі касьцёла Перамяненьня Гасподняга ў заходнебеларускім Луніне (Лунінецкі павет, Палескае ваяводзтва). У 1941 годзе адмовіўся ад прапановы нямецкіх акупантаў уступіць у паліцыю. Таму сьвятар касьцёлу сьвятога Язэпа ў Лунінцы С. Пачабут-Адланіцкі перавёў яго ў Лунецкі касьцёл. Затым яго перавялі кіраваць касьцёлам сьвятой Ганны ў Пузічах (Ленінскі раён, Пінская вобласьць). У ваколічных вёсках падгаварыў моладзь замест працы ў Нямеччыне ўступіць у партызанскі атрад «Камарова» Васіля Каржа, які дзейнічаў на Хорастаўшчыне. Аднак немцам пра гэта данёс мясцовы жыхар[1].
У студзені 1942 году трапіў пад арышт у турму Таемнай дзяржаўнай паліцыі Нямеччыны ў Ганцавічах. Пасьля допыту апынуўся ў расстрэльнай турме ў Баранавічах. Празь веданьне нямецкай мовы ўвайшоў у давер ад турэмнага наглядніка-аўстрыйца, які таксама належаў да Каталіцкай царквы. Пасьля адмовы выдаць партызанаў ягонае прозьвішча трапіла ў расстрэльны сьпіс. Падчас расстрэлу іншых сьмяротнікаў нагляднік выкрасьліў са сьпісу яго прозьвішча як ужо расстралянага і адпусьціў яго. Той стаў партызанам атрада Васільева. У складзе атраду сабраў польскую роту зь мясцовых каталікоў. У лютым 1943 году стаў лекарам у Пінскім партызанскім злучэньні Васіля Каржа. 6 сакавіка 1943 году павёў партызанскі атрад «Дзядзі Васі» ў наступ, чым здолеў прарваць кальцо нямецкай блякады і вярнуць партызанскае злучэньне на месца пастаяннага разьмяшчэньня. Ад 15 сакавіка 1943 году працаваў у шпіталі пры штабе Пінскага партызанскага злучэньня каля вёскі Навіна (Хорастаўскі сельсавет). У сакавіку 1943 году вярхоўны галоўнакамандуючы СССР Ёсіф Сталін зацьведзіў яго ўдзел у Нацыянальным камітэце Свабоднай Польшчы з 16 асобаў пад № 9 як капэляна 1-га польскага корпусу. 31 траўня 1943 году на загад Сталіна яго накіравалі самалётам у Маскву[1].
Узяў удзел у стварэньні 1-й польскай дывізіі імя Тадэвуша Касьцюшкі і батальёну імя Эміліі Плятэр. У складзе Польскага войска браў удзел у апэрацыі «Багратыён» па вызваленьні Беларусі, а затым у вызваленьні Польшчы. Скончыў вайну ў годнасьці палкоўніка на пасадзе галоўнага дэкана Польскага войска. Атрымаў найвышэйшы польскі ордэн Вайсковай доблесьці[1].
Пасьля вайны пад псэўданімам Францішак Копец стаў манахам у абацтве Сьвятога Крыжа на Лысай гары ў Новай Слупі (Келецкае ваяводзтва). Пазьней пераехаў у Познань. Затым быў народным місіянэрам у Гданьску. У 1957—1964 гадох быў пробашчам парафіі ў Ласкавіцах (Куяўска-Паморскае ваяводзтва). У 1964 годзе стаў капэлянам, а затым пробашчам гарнізоннага касьцёла сьвятой Лізаветы ва Ўроцлаве. У 1969—1972 гадох служыў пробашчам гарнізоннага касьцёла сьвятога князя Казімера ў Катавіцах. У 1972—1978 гадох быў пробашчам гарнізону і парафіі Ўзвышэньня Сьвятога Крыжа ў Яленяй Гуры.
Remove ads
Памяць
Імем Кубша назвалі вуліцы ў такіх польскіх гарадах, як Зялёная Гура, Уроцлаў і Катавіцы[1].
Крыніцы
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads