Васіль Корж

Нарадзіўся ў сям'і Захара Рыгоравіча і Алены Фёдараўны Каржоў (памерлі ў 1935 годзе). Меў старэйшага брата Сьцяпана і 4 сястры — Парасьсю, Марыю, Антосю і Ганну. Скончыў 7-клясную школу. Служыў у Польскім войску^[2].

У 1922—1925 гадох браў удзел у антыпольскім партызанскім руху ў Заходняй Беларусі ў складзе атрада Кірылы Арлоўскага.

Ад траўня 1926 году па лістапад 1929-га займаў пасаду старшыні калгасу на тэрыторыі БССР і штогод праходзіў вайсковую падрыхтоўку. У 1931 годзе скончыў адмысловыя курсы Аб'яднанай дзяржаўнай палітычнай управы. 15 траўня 1931 году паступіў на працу ў НКУС БССР у Слуцку, дзе ў 1933 годзе пазнаёміўся камандзірам 4-й кавалерыйскай дывізіі Георгіем Жукавым.

У 1936—1939 гадох быў накіраваны савецкім рэжымам для ўдзелу ў Грамадзянскай вайне ў Гішпаніі, загадваў партызанскім атрадам^[1], за што атрымаў ордэны Чырвоных Сьцягу і Зоркі.

У лістападзе 1939 году стаў кіраўніком збожжасаўгасу імя Ланге ў Добрускім раёне Гомельскай вобласьці (Беларуская ССР).

У лістападзе 1940 году, пасьля анэксіі Заходняй Беларусі, заняў пасаду загадніка фінансавага сэктару Пінскага абкаму Пінскага абласнога камітэту Камуністычнай партыі Беларусі (КПБ)^[2]. У сьнежні 1940 году заняў пасаду загадніка Пінскага абкаму КПБ.

Пасьля пачатку савецка-нямецкай вайны 26 чэрвеня 1941 году ўтварыў партызанскі атрад у Пінскім раёне, які 28 чэрвеня і 4 ліпеня правёў першыя баі супраць нямецкага войска. Увосень 1941 году зладзіў партызанскі наезд на больш як 20 нямецкіх гарнізонаў у некалькіх раёнах Менскай і Палескай вобласьцяў Беларускай ССР. У жніўні 1942 году стаў сакратаром Пінскага падпольнага абкаму КПБ. У лістападзе 1942 году ўзначаліў Пінскае партызанскае злучэньне, якім загадваў да лістапада 1944 году^[1]. Гэтае партызанскае злучэньне налічвала 10 000 чалавек. У 1943 годзе атрымаў тытул палкоўніка на прадстаўленьні Цэнтральнага штабу партызанскага руху. 16 верасьня 1943 году Сталін павысіў Каржа да генэрал-маёра і надаў чын камандзіра дывізіі^[2].

Увосень 1944 году трапіў у аўтамабільнае здарэньне, празь якое яго адправілі ў адстаўку.

Пасьля вайны, у 1946 годзе, скончыў Вайсковую акадэмію Генэральнага штабу ў Маскве. У 1948 годзе ў адказ на прашэньне да сакратара Цэнтральнага камітэту Ўсесаюзнай камуністычнай партыі Георгія Малянкова атрымаў у Маскве 2-пакаёвую кватэру, бо меў 3-х дзяцей, у тым ліку дачку-вэтэранку Зінаіду. На лецішча ў Маскоўскай вобласьці перавёз зруб са Старобінскага раёну Беларускай ССР^[2].

У 1949—1953 гадох займаў пасаду намесьніка міністра лясной гаспадаркі Беларускай ССР, на якой загадваў пасадкай новага лесу. У 1953—1963 гадох — старшыня калгасу «Партызанскі край» у Хораставе (Салігорскі раён)^[1], дзе правёў мэліярацыю земляў і загадваў мэханізаваньнем гаспадаркі^[2].

Склаў партызанскі дзёньнік у выглядзе кніжкі ў скураным пераплёце, а таксама ўспаміны «Маё жыцьцё і барацьба» ў нататніках 1950—1960-х гадоў. У дзёньніку прывёў прыклады спаленьня вёсак у 1941—1942 гадох як нямецкімі карнікамі гэтак і савецкімі партызанамі падчас баёў. У 1998 годзе дзёньнік выдалі ў часопісе «Нёман» за № 2. У падрыхтоўцы дзёньніка ўзялі ўдзел дачка Зінаіда Васілеўна Корж, кіраўнік Нацыянальнага архіва Беларусі Вячаслаў Селяменеў і кандыдат гістарычных навук Яўген Бараноўскі. Успаміны Васіля Каржа пад назвай «За праўду на зямлі. Мая барацьба і праца» ахопліваюць падзеі 1940—1960-х гадоў. Зь лета 2008 году яны захоўваліся ў Нацыянальным архіве Беларусі паводле волі дачкі Зінады і зьмяшчалі разьдзелы: «Банда Булак-Балаховіча», «Крэйсьлер», «Польскі мундзір на мне — «ворагу рускіх», «Падзяка жанчыне ў Польшчы», «Сялянская псыхалёгія» і «Доўгі дзень». Ва ўспамінах крытычна ставіўся да савецкіх рэпрэсіяў супраць польскіх асаднікаў у Заходняй Беларусі^[2].

Васіль Корж

Жыцьцяпіс

Успаміны

Сваякі

Ушанаваньне

Крыніцы

Wikiwand - on