Падароск

Падароск — вёска ў Беларусі, на рацэ Зальвянцы. Цэнтар сельсавету Ваўкавыскага раёну Гарадзенскай вобласьці. Насельніцтва на 2004 год — 717 чалавек. Знаходзіцца за 26 км на паўднёвы ўсход ад места і чыгуначнай станцыі Ваўкавыску, на аўтамабільнай дарозе Ваўкавыск — Ружаны.

Падароск лац. Padarosk
Сядзіба
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Гарадзенская
Раён:	Ваўкавыскі
Сельсавет:	Падароскі
Насельніцтва:	717 чал. (2004)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 1512
СААТА:	4208837056
Нумарны знак:	4
Геаграфічныя каардынаты:	52°58′52″ пн. ш. 24°37′12″ у. д.
Падароск на мапе Беларусі ± Падароск Падароск
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Падароск — даўняе мястэчка гістарычнай Ваўкавышчыны (частка Наваградчыны). Да нашага часу тут захаваліся палацава-паркавы комплекс Грабоўскіх у стылі клясыцызму, помнік архітэктуры і садова-паркавага мастацтва канца XVIII ст., і Траецкая царква (барока, XVIII ст.), якая пацярпела ад маскоўскай перабудовы.

Гісторыя

Сядзіба. С. Жукоўскі, 1936 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Першы пісьмовы ўпамін пра Падароск датуецца 1522 годам, калі ў пераліку касьцёлаў Віленскай дыяцэзіі пазначылі тутэйшы касьцёл. У 1660 годзе кароль і вялікі князь Ян Казімер надаў мястэчку Магдэбурскае права^[1].

У розныя часы Падароск знаходзіўся ў валоданьні Клочкаў, Дольскіх, Сцыпіё дэль Кампа, Грабоўскіх, Чачотаў. У 1776 годзе тут збудавалі касьцёл, у 1780 годзе — царкву.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Падароск апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Ваўкавыскім павеце Гарадзенскай губэрні. У 1854 годзе маёнтак набыў сын вядомага філёзафа Фларыяна Бохвіца, Раман. У 1854—1856 гадох ён перабудаваў тутэйшы сядзібны дом у стылі позьняга клясыцызму. Пры сядзібе існаваў сьпіртзавод, вадзяны млын (не захаваўся), сукнавальня (захаваўся фундамэнт) і інш. На 1914 год Падароск меў статус сяла, тут было 78 двароў.

За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Падароск занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Падароск абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР^[2]. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году Падароск апынуўся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе стаў цэнтрам гміны Ваўкавыскага павету Беластоцкага ваяводзтва.

У 1939 годзе Падароск увайшоў у БССР, дзе 12 кастрычніка 1940 году стаў цэнтрам сельсавету. Статус паселішча панізілі да вёскі. На 2000 год тут было 294 двары, а 1 студзеня 2004 году — 294. У 2000-я гады Падароск атрымаў афіцыйны статус «аграгарадку».

• Мястэчка на старых здымках
• 
  Царква, каля 1900 г.
• 
  Палац, 13.09.1915 г.
• 
  Палац, 1915 г.
• 
  Брама сядзібы, да 1939 г.

• 
  Інтэр'ер палаца, да 1939 г.
• 
  да 1939 г.
• 
  да 1944 г.
• 
  да 1944 г.

Насельніцтва

Дэмаграфія

• XIX стагодзьдзе: 1830 год — 80 муж., зь іх шляхты — 5, духоўнага стану — 1, мяшчанаў-хрысьціянаў — 74^[3]; 1887 год — 300 чал.^[4]
• XX стагодзьдзе: 1914 год — 439 чал.; 2000 год — 707 чал.^[5]
• XXI стагодзьдзе: 1 студзеня 2004 году — 717 чал.

Інфраструктура

У Падароску працуюць сярэдняя і музычная школы, дашкольная ўстанова, лякарня, амбуляторыя, дом культуры, бібліятэка, пошта.

У 1990-я гады ў вёсцы збудавалі касьцёл.

Эканоміка

Сьпіртовы завод.

Турыстычная інфармацыя

Брама сядзібы

Славутасьці

• Палацава-паркавы комплекс Грабоўскіх (канец XVIII ст.)
• Царква Сьвятой Тройцы (XVIII ст.; Сьвяты Пасад, цяпер у валоданьні Беларускага экзархату Маскоўскага патрыярхату)

Асобы

• Максімільян Станіслаў Рыла (1802—1848) ― каталіцкі місіянэр на Блізкім Усходзе і ў Афрыцы, філёзаф, археоляг